1- SU BAZLI BOYALAR ve SOLVENT BAZLI BOYALAR

1 GRUP: 3521 BOYA, VERN K VE RE NE MALATI KR TER . 1- SU BAZLI BOYALAR ve SOLVENT BAZLI BOYALAR . Kullan lan Makineler: e itli tip kar t r c lar (dik, paletli, y ksek devirli di li-diskli). retim kazanlar , kar t r c l veya kar t r c s z, kapal veya a k dik retim kazanlar . Sirk lasyon pompalar . Valsli ezme makineleri, Bilyal de irmenler Boncuklu eziciler (Pearl Mill, Basket Mill ). Boncuksuz eziciler. Hammadde tanklar , (Her SOLVENT i in ayr olmak zere SOLVENT depolama tanklar ). Dolum nitesi; otomatik, yar otomatik veya otomatik olmayan, Forklift, transpalet ,vin , nakil ara lar . Kapal sistem borulama hatlar , Kompres r Yeterli cins ve evsafta retim kontrol ve test cihazlar ve laboratuvar donan m . Teraziler Kapasite hesab . Su bazl ve SOLVENT bazl BOYALAR n imalat ba l ca a a daki i lemlerden ibarettir. SOLVENT bazl BOYALAR i in ak emas ve kullan lacak makineler Su bazl BOYALAR i in ak . emas ve kullan lacak LEMLER makineler a)Ezme gerektiren b)Ezme gerektirmeyen r n gruplar r n gruplar.

2 Dik paletli, y ksek Dik, paletli, y ksek 1)Boya pastalar n devirli di li disk Dik paletli, y ksek devirli di li devirli di li disk haz rlanmas kar r c lar disk kar t r c lar kar t r c lar 2)Boya pastas n n ezilmesi Vals, pearlmill, basket - - mill, 3)Alt ilavenin yap lmas renk Y ksek veya d k Y ksek veya d k Dik paletli, y ksek devirli di li ve viskozitenin ayarlanmas devirli kar t r c lar devirli kar t r c lar disk kar t r c lar 4)Boyan n s z lmesi, kutulara doldurulmas ve Dolum makineleri Dolum makineleri Dolum makineleri ambalajlanmas . 1. 1-Boya pastalar n haz rlanmas . Pigmentin ezme i lemi i in uygun k vamda bir pasta haline getirilmesi maksad yla yeteri kadar ba lay c , su veya SOLVENT kar t r lmas . 2-Boya pastas n n ezilmesi Pastan n uygun bir ezme makinesinde standard na uygun belirli bir incelik elde edilinceye kadar ezilmesi Dekoratif boyalarda, yol izgi BOYALAR nda, antipaslarda ve astar boyalarda bu i lem yap lmaz. 3-Alt ilavenin yap lmas renk ve viskozitenin ayarlanmas.

3 Ezme makinesinden al nan ezilmi pastan n re etedeki di er maddelerle kar t r lmas (alt ilave), renk ve viskozitenin ayarlanmas . 4-Boyan n s z lmesi, kutulara doldurulmas ve ambalajlanmas . Kapasite tespitine ba lan rken i yerinde yap lan retim t rlerine g re makineler grupland r larak ve her bir retim ayr bir proses olarak ele al narak hesaplamalar yap l r. SOLVENT bazl boya imalat da ezme gerektiren veya gerektirmeyen e itlerden olu abilir. Ezme gerektiren boya tiplerinde ezme i lemi dar bo az olarak irdelenmelidir. 1) Boya pastalar n haz rlanmas : a) Dik Kar t r c lar: Kar t r c i in kullan lan sabit veya seyyar kazan hacminin %80 'ine kadar doldurulabilece i kabul edilir. Pastan n zg l a rl su bazl boyalarda 1,4 gr/cm3, SOLVENT bazl boyalarda ise 1,3 gr/cm3 al n r. Genellikle i letmenin al ma ko ullar na g re 8 saatte en fazla 2, otomasyonu olan ve s rekli al an i letmeler i in ise en fazla 4 arj al n r. 3 3. Kapasite=V(M ) x 0,80 xd(gr/cm ) x ( arj say s /g n) x 300 x 1000 =.

4 Kg/Y l Pasta b) Y ksek Devirli Di li Diskli Kar t r c lar, dissolver: Dissolverlar, y ksek h zl kar t rma ve par alama zelli i olan, geni bir viskozite aral nda al abilen, her t rl kar t rma i lemi i in ve kat s v dispersiyon prosesleri i in dizayn edilmi makinelerdir. Bu tip kar t r c lar (iri di li daire testerelerine benzer) muhtelif hacimlerdeki seyyar kazanlar i in veya kar t r c n n kendi ekseni etraf nda d nebilecek ekilde yerle tirildi i platforma yerle tirilmi sabit kazanlar (alttan dolan a zl ) i in dizayn edilirler. Bu makinelerin al ma devirleri ayarlanabilmektedir. Di li disk tam devirle al t nda di li diskin 3 kat apta ve 3,5 kat y kseklikteki silindirik bir pasta k tlesinin homojen olarak kar t r lmas esas na dayan r. Pastan n yo unlu u su bazl boyalarda 1,4 gr/cm3, SOLVENT bazl boyalarda ise 1,3 gr/cm3 al n r. Su bazl boyalarda 8 saatte yap lan arj say s en fazla 6, SOLVENT bazl boyalarda 8 saattte yap lan arj say s . ise en fazla 5 al n r.

5 Kapasite hesab : Kapasite = Mikser hacmi x yo unluk x ( arj say s /g n) x 300 g n Kapasite = 3,14 x (1,5D)2 x 3,5D x d (yo unluk) x ( arj say s / g n) x 300 =. 3. K = 0,0247 x D x ( arj say s / g n) x d (yo unluk) x 300 = .. Kg/y l form l nden hesaplan r. 2. Burada;. D = Optimum disk ap (cm. Olarak). d = Boya pastas n n yo unlu u, gr/cm3. Di li diskin optimum ap ; motor g c ve mikser hacimleri dikkate al narak a a daki tablodan hesaplan r. G=Di li disk eviren elektrik motorunun g c , BG. Di li diskin optimum ap ; motor g c ve mikser hacimleri dikkate al narak a a daki tablodan hesaplan r. Tablo-1:Di li diski eviren elektrik motoru g c ne g re optimum disk aplar ile teorik hesaplanan mikser hacimlerinin kar la t rmal tablosu Di li diski eviren elektrik 3. D = Optimum disk ap , Mikser hacmi, M. motorunun g c , BG. 15 20 0,20. 21 25 0,39. 27 30 0,67. 37 35 1,06. 49 40 1,58. 60 45 2,25. 95 50 3,08. 122 55 4,10. 150 60 5,30. 216 65 6,70. rnek hesaplama: Motor g c G = 27 BG olsun, buna g re tablodan D = 30 cm dir.

6 3. Buna kar l k gelen mikser hacmi tablodan V = 0,67 M 't r. 3. yerindeki seyyar kazanlar n hacmi V = 0,5 M ise optimum disk ap . enterpolasyonla D = 25,8 cm hesaplamalarda esas al n r. 3. Kazan hacmi V = 0,67 M ' n zerinde ise D=30 cm al n r. K = 0,0247 x (30) x 5 x 1,3 x 300 = kg/y l SOLVENT bazl boya hesaplan r. 2) Boya pastas n n ezilmesi a) Boncuklu De irmenler, Pearl Mill Dik hazneli pearl mill, Yatay hazneli pearl mill ve yatay hazneli tek kazanl sirk lasyonlu ezme makinalar olarak tipi mevcuttur. Bunlar kat maddelerin s v i erisinde ezilip t lmesi amac ile pasta haz rlama a amas ndan ge en bir pastan n son dispersiyonunu sa layan dikey veya yat k tme hazneli, separat rl dispersiyon makinalar d r. Pigment cinsine ba l olarak yeterli incelikte ezme i leminin ger ekle tirilmesi amac yla dispers edilecek r n, tme haznesi i erisinde di li tip bir transfer pompas ile s rekli olarak beslenerek pasta pearl mill'den ard arda ge irilmektedir. Mamul boya kapasitesi, pastan n.

7 1-Dik pearl mill'de 8 saatte en fazla 6, 2-Yat k olanlarda en fazla 8 arj al n r. 3. 3-Yatay hazneli y ksek sirk lasyonlu LMZ, ECM, OMEGA gibi ezme makinalar nda en fazla 32 arj yap ld . ve boyan n zg l a rl n n 1,3 al nd varsay larak hesaplan r. Ancak bu t r ezme makinalar nda chiller so utma sistemi bulunmas gerekir. Makinan n yap s ile ilgili teredd t olu mas halinde inceleme esnas nda bu t r makinalar n k debileri l lerek eksperce rapora i lenecektir. Boya pastas boya re etesinin % 60' n olu turmaktad r. Bu nedenle ezme kapasitesi hesab yap ld ktan sonra mamul boya miktar i in kapasite (100/60) 1,67 ile arp l r. Buna g re ezme prosesli r nlere ait y ll k retim kapasiteleri ( kg / Y l ) : K = V(litre) x arj say s /g n x x 300 g n x 1,67 = .. Kg/y l V: Pearl-Mill'in haznesine bir seferde konulan boya malzemeleri miktar (litre). b) Basket Mill Basket-mill teknolojisi olarak hem dispersiyon sa lamakta, hem de i i boncuk dolu bir ezme sepeti i eren entegre ezme sistemi ile ince ezme i lemi yapacak ekilde tasarlanm bir pasta ezme makinesidir.

8 Basket-mill'de 8 saatte en fazla 6 arj yap ld ve boyan n yo unlu unun 1,3 al nd varsay larak hesaplan r. Buna g re y ll k retim kapasiteleri (kg/y l). K = V(litre) x arj say s /g n x 1,3 x 300 g n x 1,67 =..kg/y l V: Basket mill'in kazan na bir seferde konulan boya malzemeleri miktar (litre). c) Valsli Ezme Makineleri: Boya pastas ezme makinelerinde pigment cinsine ba l olarak ard arda ezme i leminden ge irilmektedir. Valsli ezme makineleri genellikle 3 silindirlidir. 3 silindirli valslerde s y r c b a n bulundu u b a n beher santimetresinin 0,24 gr mamul boya verdi i kabul edilir. Bu duruma g re kapasite: Kapasite = D X L x 0,1085 x x 1,67 =..kg/y l boya, D = S y rma b a n n bulundu u silindirin tam ap (cm). L = S y rma b a n n bulundu u silindirin boyu (cm). 3) Alt ilavenin yap lmas renk ve viskozitenin ayarlanmas : Ezme makinesinden kan pastan n re etedeki di er maddelerle kar la t r lmas , renk ve viskozitenin ayarlanmas dik kar t r c larda yap l r.

9 Bu i lem genellikle dar bo az olu turmaz, ancak hesaplamalarda yeteri kadar kar t r c ayr l r ve hesaplara dahil edilmez. 4) Boyan n s z lmesi, kutulara doldurulmas ve ambalajlanmas : Boya retimi yap lan tesislerde i yerinde ambalajlar t rleri ve bu ambalaj t rlerinin bir adedinin ald net boya miktarlar dikkate al narak darbo az olup olmad na bak l r. Dolum makinesi R=Rand man fakt r . Manuel dolum makinesi 60. Yar otomatik dolum makinesi 80. Tam otomatik dolum makinesi 90. 4. HAM VE YARDIMCI MADDELER: Yukar da belirtilen i lemler dikkate al narak kapasite tespiti yap lan, sel lozik BOYALAR , plastik em lsiyon BOYALAR , sanayi BOYALAR , sentetik BOYALAR , ya l BOYALAR , end striyel BOYALAR , deniz BOYALAR , al minyum esasl . BOYALAR , matbaa m rekkepleri ile benzeri her t rl imalatlar bu kapsamda de erlendirilir. A a da baz r nlere ait ham ve yard mc madde terkipleri g sterilmi tir. Form llerde verilen oranlardan, toplam %100 a mamak kayd yla firma talebine ba l olarak hammadde da l m hesaplan r.

10 Su Bazl ve SOLVENT Bazl Boyalarda Ham ve Yard mc Maddeler: Su bazl BOYALAR Sentetik re ine em lsiyonlar (polivinil asetat, akrilik polimer vb). 17 - 25. Kimyasal katk lar (yumu at c lar, dispersantlar,k p k kesiciler, vb). 6-8. Titan dioksit 15 - 20. Pigmentler 1-4. Dolgu maddeleri 30 - 40. Su 18 22. Sentetik Astar Sentetik Son Kat Antipas BOYALAR BOYALAR BOYALAR Alkid re ineler 15 - 30. 50 - 70 20 - 30. Titan dioksit 5 - 10. 13 - 20 5 - 10. Kimyasal katk lar (k vamla t r c lar, dispersantlar, reoloji 4-6 4-6 3 6. ajanlar , kurutucular vb.). Dolgular 45 - 60. 10 - 20 50 - 60. White spirit (End striyel 10 -15. tip antipaslarda white spirit yerine toluol ve 15 - 20 10 - 15. ksilol kullan l r.). Pigmentler 3-6. 1-4 1-4. 5. End striyel son kat BOYALAR End striyel Astar BOYALAR Alkid, epoxy, akrilik ve di er re ineler 30-40 15-25. Titan dioksit 10-20 5 - 10. Pigmentler 1-4 1-4. Dolgular 5-10 30 - 60. Kimyasal katk lar ( dispersantlar, reoloji 3-5 3-5. ajanlar , kurutucular, vb ).