İÇ DENETÇİLERİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI …

1 4917 DENET LER N ALI MA USUL VE ESASLARI HAKKINDA Y NETMEL K Bakanlar Kurulu Karar n n Tarihi : 26/6/2006 No : 2006/10654 Dayand Kanunun Tarihi : 10/12/2003 No: 5018 Yay mland Tarihi : 12/7/2006 No : 26226 Yay mland D sturun Tertibi : 5 Cilt : 44 B R NC B L M Ama , Kapsam, Dayanak ve Tan mlar Ama MADDE 1- (1) Bu Y netmeli in amac , i denet ilerin; kamu idareleri itibar yla say lar n , niteliklerini, atanmalar n , al ma usul ve esaslar n , sertifikalar n n verilmesi ve derecelendirilmesi ile di er hususlar d zenlemektir. Kapsam ( 1 ) MADDE 2- (1) Bu Y netmelik, 5018 say l Kamu Mal Y netimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II) ve (IV) say l cetvellerde yer alan idareler (.)

2 (1) ile mahall idarelerin i denetim faaliyetlerini ve i denet ilerini kapsar. Dayanak MADDE 3- (1) Bu Y netmelik, 5018 say l Kamu Mali Y netimi ve Kontrol Kanununun 65 inci maddesine dayan larak haz rlanm t r. Tan mlar MADDE 4- (1) Bu Y netmelikte ge en; a) Denetim rehberleri: denetim faaliyetine ili kin olarak Denetim Koordinasyon Kurulu taraf ndan kar lan ve kamu idarelerinin i denetim birimlerince haz rlanacak denetim rehberlerine esas te kil eden rehberleri, b) Denetim standartlar : Uluslararas i denetim meslek uygulama standartlar ile uyumlu olarak Denetim Koordinasyon Kurulu taraf ndan belirlenen Kamu Denetim Standartlar n , c) Etik kurallar: Uluslararas genel kabul g rm etik kurallarla uyumlu olarak Denetim Koordinasyon Kurulu taraf ndan belirlenen ve i denet ilerin uyacaklar Meslek Ahlak Kurallar n , ) Ekonomiklik.

3 Bir faaliyetin planlanm sonu lar na ya da kt lar na ula mak i in kullan lan kaynaklar n maliyetini en aza indirmeyi, d) Etkililik: Bir faaliyetin, planlanan ve ger ekle en etkisi aras ndaki ili kiyi; hedefe ula ma derecesini ve yerindeli ini, (1) 24/12/2012 tarihli ve 2012/4151 say l Bakanlar Kurulu Eki Y netmeli in 1 inci maddesiyle, bu maddede yer alan , Bankac l k D zenleme ve Denetleme Kurumu, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu ibaresi y r rl kten kald r lm t r. 4918 e) denetim: Kamu idaresinin al malar na de er katmak ve geli tirmek i in kaynaklar n ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslar na g re y netilip y netilmedi ini de erlendirmek ve rehberlik yapmak amac yla yap lan ba ms z, nesnel g vence sa lama ve dan manl k faaliyetini, f) kontrol.

4 Darenin ama lar na, belirlenmi politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir ekilde y r t lmesini, varl k ve kaynaklar n korunmas n , muhasebe kay tlar n n do ru ve tam olarak tutulmas n , mal bilgi ve y netim bilgisinin zaman nda ve g venilir olarak retilmesini sa lamak zere idare taraf ndan olu turulan organizasyon, y ntem ve s re le i denetimi kapsayan mal ve di er kontroller b t n n , g) (De i ik: 24/12/2012-2012/4151 K.) Kalite g vence ve geli tirme program : Denetim Koordinasyon Kurulunca ve i denetim birimince ilgili kamu idaresinde y r t len i denetim faaliyetinin, t m y nleriyle de erlendirilmesi, i denetimin tan m na, denetim standartlar na ve etik kurallara uygunlu unun incelenmesi ve geli tirilmesine ili kin program , ) Kamu idaresi: 5018 say l Kamu Mal Y netimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II) ve (IV) say l cetvellerde yer alan idareler ile mahall idareleri, h) Kanun: 5018 say l Kamu Mali Y netimi ve Kontrol Kanununu, ) Kurul: Denetim Koordinasyon Kurulunu, i) Risk.

5 Kamu idarelerinin kurulu ama lar ile stratejik hedeflerine ula mas na ve g revlerinin ifas na engel olabilecek veya beklenmeyen zararlara yol a abilecek durum ya da olaylar , j) Risk analizi: Kamu idarelerine, kaynaklar na ve varl klar na y nelik risklerin de erlendirilmesini, k) (De i ik: 24/12/2012-2012/4151 K.) Risk y netimi: Risklerin tan mlanmas , de erlendirilmesi ve etkisinin kabul edilebilir bir seviyede tutulabilmesi i in gerekli kontrollerin uygulanmas , g zden ge irilmesi ve raporlanmas n sa layan y netimi, l) st y netici: Bakanl klarda m ste ar , Milli Savunma Bakanl nda Bakan , di er kamu idarelerinde en st y neticiyi, il zel idarelerinde valiyi ve belediyelerde belediye ba kan n , m) Verimlilik: Kullan lan kaynaklarla, bir faaliyetin sonu lar n ya da kt lar n azamiye karmay , n) (Ek: 24/12/2012-2012/4151 K.

6 D de erlendirme: denetim faaliyetlerinin; denetim standartlar ve etik kurallara uygunlu unun, ba ar l uygulama rneklerini kullanma d zeyi ile etkinli inin ve verimlili inin belirlenmesi amac yla Denetim Koordinasyon Kurulu taraf ndan ilgili idare d ndan belirlenecek nitelikli ve ba ms z d de erlendirme uzmanlar ndan olu an bir ekip taraf ndan en az be y lda bir defa y r t lmesi gereken al malar , o) (Ek: 24/12/2012-2012/4151 K.) denetim birimi ba kan : st y netici taraf ndan g revlendirilen ve i denetim faaliyetinin y netiminden sorumlu olan i denet iyi, ifade eder. K NC B L M Denetim Faaliyeti denetim faaliyetinin amac MADDE 5- (1) denetim faaliyeti; kamu idarelerinin faaliyetlerinin ama ve politikalara, kalk nma plan na, programlara, stratejik planlara, performans programlar na ve mevzuata uygun olarak planlanmas n ve y r t lmesini; kaynaklar n etkili, ekonomik ve verimli kullan lmas n ; bilgilerin g venilirli ini, b t nl n ve zaman nda elde edilebilirli ini sa lamay ama lar.

7 Denetim faaliyeti sonucunda, kamu idarelerinin varl klar n n g vence alt na al nmas , i kontrol sisteminin etkinli i ve risklerin asgar ye indirilmesi i in kamu idaresinin faaliyetlerini olumsuz etkileyebilecek risklerin tan mlanmas , gerekli nlemlerin al nmas , s rekli g zden ge irilmesi ve m mk nse say salla t r lmas konular nda y netime nerilerde bulunulur. 4919 (2) denetim, nesnel g vence sa laman n yan nda, zellikle risk y netimi, kontrol ve y netim s re lerini geli tirmede idarelere yard mc olmak zere ba ms z ve tarafs z bir dan manl k hizmeti sa lar. Dan manl k hizmeti, idarenin hedeflerini ger ekle tirmeye y nelik faaliyetlerinin ve i lem s re lerinin sistemli ve d zenli bir bi imde de erlendirilmesi ve geli tirilmesine y nelik nerilerde bulunulmas d r.

8 (3) (De i ik: 24/12/2012-2012/4151 K.) Nesnel g vence sa lama; kurumun risk y netimi ile kontrol ve y netim s re lerinin etkin bir ekilde i ledi ine, retilen bilgilerin do rulu una ve taml na, faaliyetlerin etkili, ekonomik, verimli ve mevzuata uygun bir ekilde ger ekle tirildi ine, varl klar n n korundu una dair kurum i ine ve kurum d na yeterli g vencenin verilmesidir. denetim faaliyetinin kapsam MADDE 6- (1) Kamu idarelerinin yurt d ve ta ra dahil t m birimlerinin i lem ve faaliyetleri, risk esasl denetim plan ve programlar kapsam nda sistematik, s rekli ve disiplinli bir yakla mla denetim standartlar na uygun olarak i denetime tabi tutulur.

9 Denetim alan MADDE 7- (1) denetim; a) Kamu idaresinin i kontrol sisteminin yeterlili i ve etkinli inin incelenmesi ve de erlendirilmesi, b) Risk y netimi i in neriler geli tirilmesi ile risk de erlendirme ve risk y netim metotlar n n uygulama ve etkinli inin incelenmesi, c) Kaynaklar n etkili, ekonomik ve verimli kullan lmas n sa lama ama l performans de erlendirmelerinin yap lmas ve idarelere nerilerde bulunulmas , ) darenin faaliyet ve i lemlerinin mevzuata, belirlenen hedef ve politikalara uygunlu unun denetlenmesi, d) Muhasebe kay tlar ile mali tablolar n, do rulu u ve g venilirli inin incelenmesi, e) retilen bilgiler ile kamuoyuna a klanan her t rl rapor, istatistik ve mali tablolar n do rulu u, g venilirli i ve zaman ndal n n s nanmas , f) Elektronik bilgi sistemi ve e-Devlet hizmetlerinin y netim ve sistem g venilirli inin g zden ge irilmesi, alanlar n i erir.

10 Denetimin uygulanmas MADDE 8- (1) Kamu idarelerinde yap lacak i denetim a a da belirtilen denetim uygulamalar n kapsar: a) Uygunluk denetimi: Kamu idarelerinin faaliyet ve i lemlerinin ilgili kanun, t z k, y netmelik ve di er mevzuata uygunlu unun incelenmesidir. b) Performans denetimi: Y netimin b t n kademelerinde ger ekle tirilen faaliyet ve i lemlerin planlanmas , uygulanmas ve kontrol a amalar ndaki etkilili in, ekonomikli in ve verimlili in de erlendirilmesidir. c) Mali denetim: Gelir, gider, varl k ve y k ml l klere ili kin hesap ve i lemlerin do rulu unun; mali sistem ve tablolar n g venilirli inin de erlendirilmesidir.