Ürik Asit Yüksekliğinin Analizi - jarem.org

1 74 Davetli Derleme / Invited Review rik Asit Y ksekli inin Analizi Analysis of Uric Acid Elevation Sema Nur Ayy ld z Ordu niversitesi, T bbi Biyokimya Anabilim Dal , Ordu, T rkiye Z. rik asit, p rin n kleotid metabolizmas sonucu olu an bir molek ld r. zellikle di er dokularda daha az olmak zere esas olarak karaci erde sentezlenir. Normal d zeyde oldu unda antioksidan ve proinflamatuvard r. Serum d zeyi 7,0 mg/dL'yi a t nda h zl ca kristalize olur ve zellikle damar duvar , yumu ak doku, eklemler ve b breklerde ker. Metabolik sendrom, inme, preeklampsi, hipertansiyon, b brek hastal klar , kalp- damar hastal klar ve diyabetes mellitus ile hiper risemi aras nda pozitif ili ki oldu u de i ik al malarda g sterilmi tir.

2 Rik asit y ksekli inin erkenden tespit edilmesi ve hiper riseminin erken olarak tedavisi, hiper risemiyle pozitif ili kisi oldu u tespit edilen hastal klar n erken tan ve tedavisinde nemlidir. Bu nedenle hastaneye ba vuran hastalarda yap lmas gereken biyokimyasal analiz i inde rik asit serum de erlerine de bak lmal d r. Bu derlemede; rik asit ve y ksekli i tekrar g zden ge irilerek sa l k i in nemi vurgulanm t r. (JAREM 2016; 6: 74-7). Anahtar Kelimeler: rik asit, hiper risemi, analiz ABSTRACT. Uric acid is a molecule that is produced following purine nucleotide metabolism. It is particularly synthesized in the liver and less often in other tissues. In normal concentrations, it is an antioxidant and a proinflammatory; however, if its serum concentration is over mg/dL, it immediately crystalizes and precipitates, particularly in the vessel walls, soft tissues, joints, and renals.

3 Several studies have demonstrated that there a positive relationship between hyperuricemia and diseases such as metabolic syndrome, stroke, preeclampsia, hypertension, kidney diseases, cardiovascular diseases, and diabetes mellitus. Identification of the elevated uric acid concentration and early treatment of hyperuricemia may help in early diagnosis and treatment of diseases that are positively related to hyperuricemia. Thus, serum uric acid concentrations should be well examined during biochemical analyses of patients visiting the hospital. In this review, uric acid and its elevated concentrations were re-checked and its importance in health was emphasized. (JAREM 2016; 6: 74-7). Keywords: Uric acid, hyperuricemia, analysis G R nda rik asit kristalize olur ve kmeye ba lar.

4 Rik asit, glukoz ta- nmas nda etkin rol oynayan nitrik oksit yap m n bask lamaktad r rik asit, v cudumuzdaki p rin n kleotidleri olan guanilik asit, ino- (6). Renal vazokonstr ksiyon, sistemik hipertansiyon, tubulointers- zinik asit, adenilik asit ve adenozin trifosfat katabolizmas n n son tisyel hasar, nitrik oksit sentaz yap m nda azalma ve afferent arter- r n d r ( ekil 1). Endojen ve ekzojen kaynakl d r. Endojen kaynak, lerde bozulmaya yol a maktad r (7-9). Nitrik oksit biyoaktivitesini, karaci er, kas, ince barsaklar, b brek ve vask ler endotel gibi doku- inflamatuvar fakt rler ve adipokinler yolu ile de ins lin direncini lardan olu turulmaktad r (1, 2). Ekzojen kaynak ise daha ok hayvan- bask lar (10).

5 Kan glukoz d zeyi ile ili kili oldu u g sterilmi tir (7). sal g dalarla al nmakla birlikte meyve fruktozundan da olu turulmak- Glukozun uzun d nem metabolizmas n ve y ksekli ini yans tan tad r (1). 168 dalton molek ler a rl a sahip heterosiklik bir yap dan HbA1C'nin de glukoz y kselmesi ile birlikte rik asit y ksekli inin olu maktad r. Form l C5H4N4O3 (7,9-dihidro-1H-purine-2,6,8 (3H)- pozitif ili kili oldu u eng l ve ark. (7) al mas nda g sterilmi tir. trione)'dir. Fizyolojik pH'da 5,8 pKa'l zay f bir asittir. Hiper risemi genel olarak serum veya plazma rik asit konsantrasyonlar n n 7,0 G n m zde 3 adet rat ta y c s belirlenmi tir (1). URAT1/. mg/dL'den y ksek oldu u durumdur (3). rik asit d zeyi 6,8 mg/ SLC22A12, GLUT9/SLC2A9 ve ABCG2/BCRP serum rik asit reg - dL'den daha y ksek oldu unda kristalize olmakta ve kmektedir.

6 Lasyonunda nemli rol oynamaktad rlar. Bu ta y c lar n disfonksi- rik asit y ksekli i daha ok Gut hastal ile an l r hale gelmesine yonlar da hastal klara neden olmaktad r. SLC22A12 geniyle kod- ra men, di er baz hastal klardaki nemi yads namaz. Hiper risemi; lanan URAT1, proksimal t b l slerde rik asit reabsorbsiyonunu hipertansiyon, vask ler hastal klar, renal hastal k ve kardiyovask ler kolayla t rmaktad r (11). ABCG2'nin disfonksiyonu hiper risemi ve olaylarla ili kilidir. Ayr ca, rik asit i in antioksidan ve proinflamatuvar Gut'a neden olmaktad r (12). Glukoz ta y c ailesinin bir yesi olan bir etki mekanizmas da s z konusudur (1). Normal d zeylerde tok- SLC2A9 geniyle kodlanan GLUT9 rik asit metabolizmas n n maj r sik reaktanlar temizledi i ve dokuyu oksidatif strese kar korudu u reg lat r olabilir (13).

7 SLC2A9 gen polimorfizminde; Gut, koroner bildirilmekte iken (4) oksidatif stres oldu unda da serum rik asit d - arter hastal ve miyokard infarkt s ile ili ki mevcuttur (1). Mey- zeylerinin artmas (5) v cudumuzdaki rik asit dengesinin durumunu ve ekeri olan fruktoz, rik asit miktar n artt r r. Hipoksantin guanin g stermektedir. Bu derlemenin amac , rik asidin klinik nemini, g - fosforibozil transferaz (HGPRT) defekti hipoksantin ve guanin biriki- n m zdeki bak a s n de erlendirmek ve sunmakt r. mine ve daha sonra bu nedenle rik asit y ksekli ine yol a makta- d r (1). nvitro al malarda, rik asit monositler ve trombositlerden R K AS T PATOF ZYOLOJ S VE ETK LER . salg lanan b y me fakt rleri ve kemokinlerin gen ekspresyonlar n.

8 Serumdaki rik asit 6,4-6,8 mg/dL'deki evresel ko ullarda doygun- ind klemekte ve vask ler d z kas h crelerinin proliferasyonunu dur ve 7,0 mg/dL ise z nebilmenin en st s n r d r. Bu de eri a t - stim le etmektedir (14). Artan rik asit d zeyleri, sistemik sitokin Yaz ma Adresi / Address for Correspondence: Dr. Sema Nur Ayy ld z, Geli Tarihi / Received Date: Kabul Tarihi / Accepted Date: E-posta: Telif Hakk 2016 Gaziosmanpa a Taksim E itim ve Ara t rma Hastanesi. Makale metnine web sayfas ndan ula labilir. Copyright 2016 by Gaziosmanpa a Taksim Training and Research Hospital. Available on-line at DOI: Ayy ld z SN. rik Asit. JAREM 2016; 6: 74-7 75. tinin olu mas n kolayla t rmaktad r (19). Glomer ler filtrasyondaki P rin metabolizmas azalma kronik b brek hastalar nda s k a g zlenen hiper risemi- Riboz-5-P+ATP ye neden olmaktad r (2, 20).

9 B brekler g nl k rik asit at l m n n b y k bir k sm ndan sorumludurlar. T m hiper risemi olgular n n PRPPS (fosforibozil pirofosfat sentetaz). %90' ndan fazlas rik asidin at l m bozukluklar ndan kaynaklan r Guanilik asit nozinik asit Adenilik asit (21). rik asit kristalleri, renal epitel h crelerinin y zeyine yap ma zelli ine sahiptir (22). B ylece b brek ta olu umunda artm bir HGPRT. Hipoksantin (hipoksantin guan n risk meydana gelir ve bu yap ma nedeniyle glomer l filtrasyon h z . fosforibozil transferaz) azal r (23). Artan rik asit d zeyleri, artm renal vask ler diren ve KO. - Allop rinol Ksantin azalm renal kan ak m ile ili kili hem sistolik hem de glomer ler KO (ksantin oksidaz) hipertansiyonun geli mesiyle sonu lan r, endotel disfonksiyonu ve oksidatif stresi ind kleyebilir (1).

10 Cortes ve ark. (24) serum rik asi- rik asit dinin d r lmesi sonucunda serum kreatinin konsantrasyonunda ekil 1. P rin metabolizmas ve rik asit olu umu anlaml bir azalma ve hesaplanan GFR'de anlaml bir art la ili ki ATP: adenozin 3'-trifosfat g sterdi ini bildirmi lerdir. Son d nemde yap lan baz al malar- da hiper riseminin tedavisi sayesinde kronik b brek yetmezli inin retimini, t m r nekrozis fakt r , kemokinlerde lokal art , mono- ba lamas n n nlenebilece i veya geciktirilebilece i ne s r l- sit kemotaktik protein 1 ve kan damarlar nda siklooksijenaz 2'nin m t r (25). artmas na neden olur (1). METABOL K SENDROMLA L K S . R K AS T ATILIMI. Hiper risemi, metabolik sendromla ili kili bulunmu tur (26-28).