AİLE VE TÜKETİCİ HİZMETLER AİLE YAPISI

1 M LL E T M BAKANLI I. A LE VE T KET C H ZMETLER . A LE YAPISI . 762 SHD003. Ankara, 2011. Bu mod l, mesleki ve teknik e itim okul/kurumlar nda uygulanan er eve retim Programlar nda yer alan yeterlikleri kazand rmaya y nelik olarak rencilere rehberlik etmek amac yla haz rlanm bireysel renme materyalidir. Mill E itim Bakanl nca cretsiz olarak verilmi tir. PARA LE SATILMAZ. NDEK LER. A IKLAMALAR ..i G R .. 1. RENME FAAL YET 1 .. 3. 1. A LE YAPISI .. 3. Ailenin Tan m ve nemi .. 4. aile 5. B y kl klerine G re .. 5. Yerle im Yerlerine G 6. Par alanm 8. Ailenin Ya am D nemleri .. 8. Yeti kinlik D ng s .. 9. Evlilik D ng s .. 9. K k ocuklu aile D ng s .. 10. ocu u Ergenlik D neminde aile D ng s .. 10. ocu u Evden Ayr lan aile D ng s .. 11. Ya l l k ve Emeklilik D ng s.

2 11. Ailenin Fonksiyonlar .. 11. Biyolojik Fonksiyonlar .. 11. Ekonomik 12. Sosyal 12. UYGULAMA FAAL YET .. 13. L ME VE DE ERLEND RME .. 14. RENME FAAL YET 2 .. 18. LE L K LER .. 18. aile Bireylerinin G revleri Ve Sorumluluklar .. 19. Anne-Baban n G rev ve Sorumluluklar .. 19. ocuklar n G rev ve Sorumluluklar .. 20. B y kannelerin ve Dedelerin G revleri .. 21. aile Bireylerinin Birbirleriyle li 21. E ler Aras li kiler .. 22. ocuk li 22. Karde li kileri .. 23. aile B y kleriyle li kiler .. 25. vey Anne-Baba ocuk li kisi .. 25. Ya l ile li kiler .. 25. Ailenin evresi le li 27. Akrabal k li 27. Kom uluk li kileri .. 27. Arkada lar ile li kiler .. 28. Ailede leti 28. UYGULAMA FAAL YET .. 31. L ME VE DE ERLEND RME .. 33. MOD L DE ERLEND RME.

3 35. CEVAP ANAHTARLARI .. 38. NER LEN 40. KAYNAK A .. 41. II. A IKLAMALAR. A IKLAMALAR. KOD 762 SHD003. ALAN aile ve T ketici Hizmetleri DAL/MESLEK Alan Ortak MOD L N ADI aile Yap s . Ailenin yap s , aile i inde bireylerinin g rev ve MOD L N TANIMI. sorumluluklar n n anlat ld bir retim materyalidir. S RE 40/24. NKO UL. YETERL K De i en toplumun aile yap s na etkilerini tespit etmek Genel Ama . De i en toplumun aile yap s na etkilerini do ru tespit edebileceksiniz. MOD L N AMACI Ama lar 1. Ailenin yap s hakk nda do ru bilgi toplayabileceksiniz. 2. aile ili kilerini do ru inceleyebileceksiniz. E T M RET M Kaynak kitaplar, bilgisayar, foto raflar, afi , bro r, ORTAMLARI VE dergiler, uyar c pano, duyuru panosu, uyar c resimler, DONANIMLARI teyp, konuya y nelik bilgi CD, VCD, tahta, kalem.

4 Mod l n i inde yer alan, her faaliyetten sonra verilen l me ara lar ile kazand n z bilgileri l erek kendi kendinizi de erlendireceksiniz. L ME VE. retmen, mod l n sonunda, size l me arac ( test, oktan DE ERLEND RME. se meli, do ru-yanl , vb. ) kullanarak mod l uygulamalar . ile kazand n z bilgi ve becerileri l erek de erlendirecektir. i G R . G R . Sevgili renci, aile toplumun en k k yap ta n olu turur. Ailedeki s k nt lar topluma, toplumdaki s k nt lar aileye yans r. Sa l kl toplumu, sa l kl aileler olu turur. Ailenin sosyok lt rel durumu, toplumun sosyok lt rel durumunu belirler. Toplum ve aile iyi veya k t s rekli olarak etkile im i erisindedir. Toplumlar ailelerin bir araya gelmesiyle olu ur. nsanlar tarih ncesi a lardan beri topluluklar h linde ya ar.

5 Zaman i inde aile de i memi , ancak ailenin yelerinde ve yelerin g revlerinde baz de i meler olmu tur. End stri devriminden nce yayg n olan geni aile t r , end stri devrimi sonras nda yerini yaln zca anne, baba ve ocuklardan olu an ekirdek aileye b rakm t r. Bununla birlikte yerle im yerlerine g re de aile t rlerinde farkl l klar olu mu tur. Birbirlerinden farkl aile t rleri olmakla beraber hangi aile t r . olursa olsun, ailenin fonksiyonlar , ya am d nemleri, bireylerinin g rev ve sorumluluklar . vard r. Mod l sonunda, aile tipleri, ailenin ya am d nemleri, fonksiyonlar , aile bireylerinin g revleri, sorumluluklar , aile bireylerinin birbirleriyle, evreleri ile ili kisi ve ileti im problemleri hakk nda bilgiye sahip olacaks n z. 1. 2. RENME FAAL YET 1.

6 RENME FAAL YET 1. AMA . Bu faaliyette kazand r lacak bilgi ve beceriler do rultusunda, uygun ortam ve ko ullar sa land nda ailenin yap s hakk nda do ru bilgi toplayabileceksiniz ARA TIRMA. aile tipleri ve zellikleri ile ilgili ara t rma yap n z. Ailenin ya am d nemleri ile ilgili ara t rma yap n z. Ailenin fonksiyonlar ile ilgili ara t rma yap n z. 1. A LE YAPISI . Bir ok toplumda ailenin temelini evlilik olu turur. Hemen hemen b t n lkelerde ailenin kurulmas ve aile birli inin bozulmas yasalarla d zenlenmi tir. Evlilik ba n n yaln zca bir erkek ile bir kad n aras nda kurulabilece i evliliklere monogami denir. Oysa baz lkelerde bir erkek birden ok kad nla, bir kad n birden ok erkekle evlenebilir. ok e li bu t r evliliklere poligami denir. Bug n bir ok lkede evlilikler tek e lidir.

7 Ge mi ten g n m ze toplumlarda bir ok de i meler meydana gelmi tir. Meydana gelen bu toplumsal de i imlerin aileye de olumlu, olumsuz bir tak m etkileri olmu tur Bunlar;. Olumlu etkileri Bilginin nem kazanmas . evre ile ileti im sa lanmas . Kar l kl ileti im kurulabilmesi Kad nlar n e itimine nem verilmesi ve onlara s z hakk tan nmas . ocuk say s n n s n rland r lmas . Olumsuz etkileri T ketim toplumu olmaya zendirici olmas . ocuklar n al t r lmas . aile ba lar n n zay flamas . Ekonomik s k nt lar n aileler zerindeki etkileri de az msanmayacak l dedir. K ylerde ya ayan ailelerde bu etki daha hafif olabilir. Ancak baz ailelerde de al kanl k h line getirilen k zlar n ba l k paras kar l nda evlendirilmeleri ya da mal ve m lk n b l n p 3. par alanmamas i in akraba ile yap lan evlendirilmeler ekonomik bask lar n ortaya kard.

8 Sorunlard r. Ekonomik s k nt lar n en ok etkiledi i aileler, gecekondu aileleri ve kentlerde ya ayan ailelerdir. Baban n ve/veya annenin i ini kaybetmesi sonucunda ailenin tek ge im kayna ortadan kalkmaktad r. E er ailenin sosyal bir g vencesi, zel birikimi veya ek geliri yoksa durum daha da zorla makta, ocuklar n i g c olarak kullan lmas na, kimi zaman yasal olmayan yollarla para kazanmaya y nelmesine neden olmaktad r. Ailenin Tan m ve nemi aile , evlilik ve kan ba na dayanan, kar , koca, ocuklar aras ndaki ili kilerin olu turdu u toplum i indeki en k k birliktir. Toplumlar ailelerin bir araya gelmesiyle olu ur. Zaman i inde aile de i memi , ancak ailenin yelerinde ve yelerin g revlerinde baz de i meler olmu tur. End stri devriminden nce yayg n olan kalabal k aile t r ne geni.

9 aile ad verilir. End stri devrimi sonras nda ortaya kan ve yaln zca anne, baba ve ocuklardan olu an aile t r ne de ekirdek aile denir. lkemizde evlilik Meden Kanun ile d zenlenmi tir. Evlilik nik hla ger ekle ir. Nik h, tan klar n n nde yap lan resm evlilik s zle mesidir. Yasalar m za g re T rkiye'de erkekler ve kad nlar, ayn anda yaln zca bir ki iyle evli olabilirler. Toplumda ailenin b y k nemi vard r. aile , bireyin ve toplumun fonksiyonlar nda en temel edir. aile , bireyin ya am nda ok nemli bir yer tutan beslenme, bak m, sevgi ihtiyac , duygusal geli im, psikolojik geli im, e itim, k lt rel de erleri kazanma, sa l kl . zihinsel geli imini s rd rme gibi temel ihtiya lar n kar lad birincil yer ve evredir. aile yeleri aras ndaki ili kiler ve aile ortam , psikososyal y nden geli en bireyin en ok etkile ime u rad yerdir.

10 Bu ili kiler, bireyin kendine g venmesini, kendine ve di er bireylere sevgi duymas n , kimlik kazanmas n , ki ilik geli imini, sosyal beceriler geli tirmesini ve topluma adaptasyon s recini olanakl hale getirir. Ailelerin baz zellikleri vard r. Bunlar: aile evrenseldir: aile b t n sosyal ili kiler i inde en fazla evrensellik zelli i ile g ze arpmaktad r. aile duygusal bir temele dayan r: Nesli devam ettirme arzusu, annelik, arkada l k, ebeveynlik duygular n , e lerin hem romantik hem de efkat duygular ndan ailenin ekonomik g venli ine, ki isel ihtiraslar ndan neslin devaml l na kadar t m duygular i erir. aile ekillendirme zelli ine sahiptir: ocu un ki ilik yap s aile i inde geli ir. aile yeleri bireyin hem organik hem de zihinsel al kanl klar kazanmas n , sosyalle mesini sa lar.