BANKACILIK KANUNU - mevzuat.gov.tr

1 9537 BANKACILIK KANUNU Kanun Numaras : 5411 Kabul Tarihi : 19/10/2005 Yay mland : Tarih : 1/11/2005 Say : 25983 (M k.) Yay mland D stur : Tertip : 5 Cilt : 45 B R NC KISIM Genel H k mler Ama Madde 1 Bu Kanunun amac , finansal piyasalarda g ven ve istikrar n sa lanmas na, kredi sisteminin etkin bir ekilde al mas na, tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunmas na ili kin us l ve esaslar d zenlemektir. Kapsam Madde 2 T rkiye'de kurulu mevduat bankalar , kat l m bankalar , kalk nma ve yat r m bankalar , yurt d nda kurulu bu nitelikteki kurulu lar n T rkiye'deki ubeleri, finansal holding irketleri, T rkiye Bankalar Birli i, T rkiye Kat l m Bankalar Birli i, Bankac l k D zenleme ve Denetleme Kurumu, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu ve bunlar n faaliyetleri bu Kanun h k mlerine t bidir. zel kanunlarla kurulmu olan bankalar hakk nda da kanunlar nda yer alan h k mler sakl kalmak kayd yla bu Kanun h k mleri uygulan r.

2 Bu Kanunda h k m bulunmayan hallerde genel h k mler tatbik olunur. Tan mlar ve k saltmalar (1) Madde 3 Bu Kanunun uygulanmas nda; li kili Bakan: Cumhurba kan taraf ndan g revlendirilen Cumhurba kan yard mc s veya bakan , (1) Kurul: Bankac l k D zenleme ve Denetleme Kurulunu, Kurum: Bankac l k D zenleme ve Denetleme Kurumunu, Ba kan: Bankac l k D zenleme ve Denetleme Kurulu Ba kan n , Merkez Bankas : T rkiye Cumhuriyet Merkez Bankas Anonim irketini, Fon: Tasarruf Mevduat Sigorta Fonunu, Fon Kurulu: Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu Kurulunu, Fon Ba kan : Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu Kurulu Ba kan n , Kredi kurulu u: Mevduat bankalar n ve kat l m bankalar n , Kurulu birlikleri: T rkiye Bankalar Birli i ve T rkiye Kat l m Bankalar Birli ini, Banka: Mevduat bankalar ve kat l m bankalar ile kalk nma ve yat r m bankalar n , (1) 2/7/2018 tarihli ve 703 say l KHK nin 166 nc maddesiyle, bu f krada yer alan Ba bakan veya g revlendirece i Devlet Bakan n ibaresi Cumhurba kan taraf ndan g revlendirilen Cumhurba kan yard mc s veya bakan eklinde de i tirilmi tir.

3 9538 Mevduat bankas : Bu Kanuna g re kendi nam ve hesab na mevduat kabul etmek ve kredi kulland rmak esas olmak zere faaliyet g steren kurulu lar ile yurt d nda kurulu bu nitelikteki kurulu lar n T rkiye'deki ubelerini, Kat l m bankas : Bu Kanuna g re zel cari ve kat lma hesaplar yoluyla fon toplamak ve kredi kulland rmak esas olmak zere faaliyet g steren kurulu lar ile yurt d nda kurulu bu nitelikteki kurulu lar n T rkiye'deki ubelerini, Kalk nma ve yat r m bankas : Bu Kanuna g re mevduat veya kat l m fonu kabul etme d nda; kredi kulland rmak esas olmak zere faaliyet g steren ve/veya zel kanunlarla kendilerine verilen g revleri yerine getiren kurulu lar ile yurt d nda kurulu bu nitelikteki kurulu lar n T rkiye'deki ubelerini, Finansal holding irketi: lerinden en az bir tanesi bir kredi kurulu u olmak art yla ba l ortakl klar n n t m veya o unlu u kredi kurulu u veya finansal kurulu olan irketi, ube: Elektronik i lem cihazlar ndan ibaret birimler hari olmak zere, bankalar n ba ml bir par as n olu turan ve bu kurulu lar n faaliyetlerinin tamam n veya bir k sm n kendi ba na yapan, sabit ya da seyyar b rolar gibi her t rl i yerini, Merkez ube: Yurt d nda kurulu bir bankan n T rkiye'de a t ubeyi, birden fazla ubenin olmas h linde ise Kuruma bildirilecek ve Kurulca onaylanacak ubeyi, Fon bankas.

4 M lga 3182 say l Bankalar KANUNU , bu Kanunla y r rl kten kald r lan 4389 say l Bankalar KANUNU ve bu Kanun uyar nca temett hari ortakl k haklar ile y netimi ve denetimi Fona intikal eden bankalar ile Fonun o unluk hissesine sahip oldu u bankalar , Finansal kurulu : Kredi kurulu lar d nda kalan ve sigortac l k, bireysel emeklilik veya sermaye piyasas faaliyetlerinde bulunmak veya bu Kanunda yer alan faaliyet konular ndan en az birini y r tmek zere kurulan kurulu lar ile kalk nma ve yat r m bankalar ve finansal holding irketlerini, Kontrol: Bir t zel ki inin; sermayesinin, asgar y zde ellibirine sahip olma art aranmaks z n, o unlu una do rudan veya dolayl olarak sahip olunmas veya bu o unlu a sahip olunmamakla birlikte imtiyazl hisselerin elde bulundurulmas veya di er hissedarlarla yap lan anla malara istinaden oy hakk n n o unlu u zerinde tasarrufta bulunulmas suretiyle veya herhangi bir suretle y netim kurulu yelerinin karara esas o unlu unu atayabilme ya da g revden alma g c n n elde bulundurulmas n , Ana ortakl k: Kontrol ndeki ortakl klar ile Kurul taraf ndan belirlenen us l ve esaslarla tan mlanan ortakl klar n finansal tablolar n kendi nezdinde konsolide eden banka veya finansal holding irketini, Ba l ortakl k: Ana ortakl n kontrol alt nda faaliyet g steren ortakl klar , Nitelikli pay.

5 Bir ortakl n sermayesinin veya oy haklar n n do rudan veya dolayl olarak y zde on veya daha fazlas n te kil eden paylar ile bu oran n alt nda olsa dahi y netim kurullar na ye belirleme imtiyaz veren paylar , H kim ortak: Bir ortakl do rudan ya da dolayl olarak, tek ba na veya birlikte kontrol eden ger ek veya t zel ki iyi, 9539 Y neticiler: Bankan n y netim kurulu, denetim komitesi ve kredi komitesi ba kan ve yeleri ile genel m d r, genel m d r yard mc lar ve imza yetkisine sahip mensuplar ndan; b lge m d rleri, ube m d rleri ve genel m d rl k merkez te kilat nda yer alan b l m, k s m, grup ve bunlara e de er isimler alt nda faaliyet g steren birimlerin y neticilerini, Mevduat: Yaz l ya da s zl olarak veya herhangi bir ekilde halka duyurulmak suretiyle ivazs z veya bir ivaz kar l nda, istendi inde ya da belli bir vadede geri denmek zere kabul edilen paray , Tasarruf mevduat : Mevduat bankalar nezdinde a t r lan, ger ek ki ilere ait ve m nhas ran ek ke ide edilmesi d nda ticari i lemlere konu olmayan mevduat hesaplar n , zel cari hesap: Kat l m bankalar nda a labilen ve istenildi inde k smen veya tamamen her an geri ekilebilme zelli i ta yan ve kar l nda hesap sahibine herhangi bir getiri denmeyen fonlar n olu turdu u hesaplar , Kat lma hesab.

6 Kat l m bankalar na yat r lan fonlar n bu kurumlarca kulland r lmas ndan do acak k r veya zarara kat lma sonucunu veren, kar l nda hesap sahibine nceden belirlenmi herhangi bir getiri denmeyen ve anaparan n aynen geri denmesi garanti edilmeyen fonlar n olu turdu u hesaplar , Kat l m fonu: Kat l m bankalar nezdinde a t r lan ger ek ve t zel ki ilere ait zel cari hesap ve kat lma hesaplar nda yer alan paray , (De i ik: 13/2/2011-6111/142 md.) Destek hizmeti kurulu u: Bankalar n, mevduat veya kat l m fonu kabul , nakd , gayrinakd her cins ve surette kredi verme ve bu Kanunun uygulamas nda kredi olarak say lan i lemler d nda kalan faaliyetlerini banka ad na ger ekle tiren; ya da reklam n n yap lmas hari olmak zere mevduat veya kat l m fonu kabul d ndaki faaliyetlerinden herhangi birinin pazarlanmas da d hil ger ekle tirilmesinde bankaya yard mc nitelikte hizmet veren kurulu lar , K y bankac l : Bankac l k faaliyetleri, kurulu bulunulan lke harici ile s n rl tutulan veya lke genelinde uygulanan ekonomik ve mal mevzuata t bi olmayan ya da kurulu bulunulan lkede yerle ik olanlardan mevduat ve fon kabul n n yasakland bankac l , fade eder.

7 Faaliyet konular Madde 4 Bankalar, di er kanunlarda ng r len h k mler sakl kalmak kayd yla a a da belirtilen faaliyetleri ger ekle tirebilirler: a) Mevduat kabul . b) Kat l m fonu kabul . c) Nakd , gayrinakd her cins ve surette kredi verme i lemleri. d) Nakd ve kayd deme ve fon transferi i lemleri, muhabir bankac l k veya ek hesaplar n n kullan lmas dahil her t rl deme ve tahsilat i lemleri. e) ek ve di er kambiyo senetlerinin i tiras i lemleri. f) Saklama hizmetleri. g) Kredi kartlar , banka kartlar ve seyahat ekleri gibi deme vas talar n n ihrac ve bunlarla ilgili faaliyetlerin y r t lmesi i lemleri. h) Efektif dahil kambiyo i lemleri; para piyasas ara lar n n al m ve sat m ; k ymetli maden ve ta lar n al m , sat m veya bunlar n emanete al nmas i lemleri. 9540 i) Ekonomik ve finansal g stergelere, sermaye piyasas ara lar na, mala, k ymetli madenlere ve d vize dayal ; vadeli i lem s zle melerinin, opsiyon s zle melerinin, birden fazla t rev arac i eren basit veya karma k yap daki finansal ara lar n al m , sat m ve arac l k i lemleri.

8 J) Sermaye piyasas ara lar n n al m ve sat m ile geri al m veya tekrar sat m taahh d i lemleri. k) Sermaye piyasas ara lar n n ihra veya halka arz yoluyla sat na arac l k i lemleri. l) Daha nce ihra edilmi olan sermaye piyasas ara lar n n arac l k maksad yla al m sat m n n y r t lmesi i lemleri. m) Ba kalar lehine teminat, garanti ve sair y k ml l klerin stlenilmesi i lemleri gibi garanti i leri. n) Yat r m dan manl i lemleri. o) Portf y i letmecili i ve y netimi. p) Hazine M ste arl ve/veya Merkez Bankas ve kurulu birlikleri nezdinde olu turulan bir s zle me kapsam nda stlenilen y k ml l kler er evesinde al m sat m i lemlerine ili kin piyasa yap c l . r) Fakt ring ve forfaiting i lemleri. s) Bankalararas piyasada para al m sat m i lemlerine arac l k. t) Finansal kiralama i lemleri. u) Sigorta acenteli i ve bireysel emeklilik arac l k hizmetleri. v) Kurulca belirlenecek di er faaliyetler.

9 Mevduat bankalar birinci f kran n (b) ve (t), kat l m bankalar (a), kalk nma ve yat r m bankalar (a) ve (b) bentlerinde belirtilen faaliyetleri ger ekle tiremezler. Dolayl pay sahipli i Madde 5 Bu Kanunun uygulanmas nda, ger ek ki ilere ait dolayl pay sahipli inin belirlenmesinde, bir ger ek ki i ile e ve ocuklar na ve bunlar n s n rs z sorumlulukla kat ld klar ortakl klara veya bu ki i veya ortakl klar n ayr ayr veya birlikte kontrol ettikleri ortakl klara ait paylar birlikte dikkate al n r. T zel ki ilere ait dolayl pay sahipli inin belirlenmesinde, bunlara ait paylar ile bunlar n kontrol ettikleri ortakl klara ait paylar birlikte hesaplan r. Bu maddenin uygulanmas na ili kin us l ve esaslar Kurul taraf ndan belirlenir. K NC KISIM zne T bi lemler B R NC B L M Kurulu ve Faaliyet zinleri Kurulu veya T rkiye'de ube ve temsilcilik a ma izni Madde 6 T rkiye'de bir bankan n kurulmas na veya yurt d nda kurulmu bir bankan n T rkiye'deki ilk ubesinin a lmas na, bu Kanunda ng r len artlar n yerine getirilmesi kayd yla Kurulun en az be yesinin ayn y ndeki oyuyla al nacak kararla izin verilir.

10 9541 zin i in yap lacak ba vurulara ve iznin verilmesine ili kin us l ve esaslar Kurulca kar lacak y netmelikle belirlenir. zne ili kin karar, ba vurunun yap ld ya da ba vuruda eksiklik bulunmas h linde, istenilen bilgi ve belgelerin tamamland tarihten itibaren ay i inde ilgiliye bildirilir. Eksikliklerin alt ay i inde giderilmemesi h linde ba vuru ge ersiz hale gelir. T rkiye'de m nhas ran k y bankac l faaliyetinde bulunmak zere banka kurulmas veya yurt d nda kurulu bankalarca bu ama la ube a lmas , bunlar n faaliyet alanlar ile finansal raporlama ve denetim us lleri ve faaliyetlerinin ge ici veya s rekli olarak durdurulmas hususlar Kurul karar yla belirlenir. Yurt d nda kurulu bankalar, mevduat veya kat l m fonu kabul etmemek ve Kurulca belirlenecek esaslara g re faaliyet g stermek kayd yla, Kurulun izni ile T rkiye'de temsilcilik a abilirler.