“INTERNATIONAL MIGRATION AND INTERCULTURAL …

1 Uluslararas Sosyal Ara t rmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 5 Say : 20 Volume: 5 Issue: 20 K 2012 Winter 2012 Issn: 1307-9581 ULUSLARARASI G VE K LT RLERARASI LET M INTERNATIONAL MIGRATION AND INTERCULTURAL COMMUNICATION Zeynep AKSOY** zet nsan n kentler, b lgeler, lkeler aras ndaki bireysel ya da kitlesel hareketi tarihten g n m ze kadar hala s rmektedir. K reselle me ile birlikte ekonomik d zenin uluslararas boyutta kazand yayg nl k, ileti im ve ula m teknolojilerinde ya anan ilerlemeler insanlar n da lkeler aras ndaki hareketini ve g olarak adland r lan uzun s reli yerle melerini art rm durumdad r. G n m zde uluslararas g n sahip oldu u boyut sayesinde, farkl k lt rlerde yeti en daha fazla oranda insan kar la makta, birlikte al makta ve ya amaktad r.

2 Uluslararas g , ok farkl k lt rlerden gelen bireylerin etkile imi ile ortaya kan k lt rel uyum sorunlar n beraberinde getirmektedir. Bu bak mdan k lt rleraras ileti im disiplininin neminin artt g r lmektedir. Bu al mada uluslararas g olgusuna k lt rleraras ileti imin ortaya koydu u kavramlar er evesinde yakla lmakta ve k lt rleraras ileti imin rol incelenmektedir. Anahtar Kelimeler: G , K lt r oku, K lt rel Uyum, K lt rleraras leti im Yeterli i. Abstract Movement of the people, either individually or massive, between cities, regions and countries still continue from history to today. Since the economic system has become internationally widespread through globalization, improvement of communication and transportation technologies have increased the movements of people between countries and long-term settlements as called MIGRATION .

3 Today, through the size that international MIGRATION has gained, more people who have been raised in different cultures are getting, working and living together. The international MIGRATION brings cultural adaption problems which occurs together with interaction of people from different cultures. In this regard, it is seen that the importance of the INTERCULTURAL communication discipline has improved. In this study, it is approached to the international MIGRATION phenomenon with the concepts of INTERCULTURAL communication, and the role of INTERCULTURAL communication is analyzed. Key Words: MIGRATION , Culture Shock, Cultural Adaptation, INTERCULTURAL Communication Competence. G R nsano lu, topra i lemeyi ke fetmesiyle beraber g ebe d zenden yerle ik hayata ge meye ba lam t r.

4 Ancak tarih boyunca insanlar n farkl y reler, b lgeler, lkeler aras ndaki hareketi farkl etkenler ile devam etmi ve halen de etmektedir. G olgusu, insan n daha iyi bir * Ege niversitesi, Sosyal Bilimler Enstit s , Halkla li kiler ve Tan t m Anabilim Dal Doktora rencisi. - 293 - hayat s rd rme m cadelesinde nemli bir yere sahiptir. Ekonomik, toplumsal ya da siyasal nedenlerden kaynaklanan g olaylar zorunlu veya g n ll bir bi imde, lke s n rlar i inde ya da farkl lkeler aras nda ger ekle mektedir. Bug n art k k reselle en d nya d zeninde g olgusunun nemi daha da artm bulunmaktad r. Ula m ve ileti im teknolojilerinin geli mesi, insanlar n, kurumlar n, mallar n, hizmetlerin ve sermayenin lkelerin s n rlar n a acak bi imde dola m na olanak sa lamaktad r.

5 Bu durum sadece az geli mi lkelerden geli mi lkelere do ru de il, geli mi lkelerden di er lkelere do ru da g n olu mas na neden olmaktad r. K reselle me, uluslararas g n farkl y nlere do ru geli mesi zerinde ka n lmaz bir etkiye sahip durumdad r. Dolay s yla g n m zde uluslararas g n pek ok lke i in nemli bir olgu haline geldi i g r lmektedir. e itli nedenlerle ger ekle tirilen g olaylar farkl k lt rlerin kar la mas na neden olmakta ve farkl k lt rlerden gelen insanlar n bir arada ya amlar n s rd rme zorunlulu u uyum ve at maya dair nemli sorunlar g ndeme getirmektedir. Bu sorunlar k lt rleraras ileti imin n ndeki engeller olarak kar m za kmaktad r.

6 K lt rel farkl l klardan kaynaklanan uyum sorunlar , ileti im engelleri ve bu engelleri a ma yollar bug n pek ok toplumun ncelikli konular ndan biri durumundad r. Uluslararas g olgusunun ortaya kard en nemli sorunlar n ba nda farkl k lt rlerden gelen insanlar n bir arada ya amalar , farkl l klarla ba etmeleri ve ileti im engellerini a malar gelmektedir. Uluslararas g n k reselle me do rultusunda kazand bug nk boyutu k lt rleraras ileti im konusunun nemini art rmaktad r. Kuramsal bir analiz niteli i ta yan bu al man n amac uluslararas g olaylar na ileti im biliminin ortaya koydu u kavramlar ile yakla m sa lamak ve uluslararas g hareketlerinden kaynaklanan sorunlar n z m nde k lt rleraras ileti imin artan rol n ve nemini ele almaktad r.

7 Uluslararas G ve Nedenleri nsan n farkl co rafyalar aras ndaki hareketi bireysel ya da k k topluluklar halinde olabildi i gibi, zellikle sava durumlar nda kitlesel d zeyde de olabilmektedir. G , k saca, ekonomik, toplumsal veya siyasal nedenlerle insanlar n bireysel ya da kitlesel olarak yer de i tirme eylemi olarak tan mlanmaktad r ( ahin, 2001: 59). Ancak g olgusunu sadece yer de i tirme eylemi ile s n rland rmamak gerekir. Daha kapsaml bir tan ma g re g , al mak ve kendine daha iyi ya ama olanaklar bulmak umuduyla, insanlar n oturduklar yeri b rak p ba ka y relere giderek orada kesin ya da ge ici olarak yerle meleridir ( ng r, 1980). Akkayan da g kavram n , ki ilerin hayatlar n n gelecekteki k sm n n tamam n veya bir par as n ge irmek zere ba ka bir yerle im birimine yapt klar co rafi yer de i tirme olay olarak tan mlamaktad r (Akkayan 1979: 21).

8 Bu tan mlar, g olgusunu yer de i tirmekten teye ta yan bir unsur olarak yerle me eylemini vurgulamaktad r. Dolay s yla g insanlar n belirli bir s reyi veya t m ya amlar n ge irmek i in farkl bir y rede yerle melerini kapsamaktad r. G hareketleri g n ll veya zorunlu bir bi imde meydana gelmektedir. Tarihe bak ld nda kitlesel g hareketlerinin o unlukla belirli bir zorunluluktan kaynakland g r lmektedir. Tarihteki ilk b y k kitlesel g olay , 4. y zy l ortalar nda in devletinin egemenli inden kurtulmak i in bat ya do ru hareket eden Hun lar n Karadeniz in kuzeyine yerle mesi sonucunda, buradan ka an Cermen kavimlerinin y llar boyunca Avrupa K tas n istila etmesi olarak kendisini g steren ve bug nk Avrupa devletlerinin temelini att kabul edilen Kavimler G d r (K n k, 2010).

9 Farkl b lgeler aras nda ger ekle en kitlesel g ler yeni kentlerin ve lkelerin kurulmas na neden olmu tur. K talar aras g olaylar Amerika k tas n n ke fi ile deniz a r bir boyut kazanm t r. 16. y zy ldan itibaren Avrupa dan b y k bir insan kitlesi, yeni bir hayat umuduyla okyanus tesinde ke fedilen Amerika k tas na g etmi ve yerle mi tir. Bu g hareketlerinin temelinde ekonomik etkenler itici g olmu ; yeni k tadaki geni topraklarda tar m yapma olana ve deniz a r ticaretin art insanlar n kitleler halinde buraya yerle melerine neden olmu tur. 15. ve 18. y zy llar aras nda Afrika dan 15 milyon insan k le olarak al t r lmak zere Amerika k tas na ta nm ; 19. y zy lda milyonlarca insan in ve Hindistan dan Amerika ve Avrupa ya s zle meli i i olarak g nderilmi ; 20.

10 Y zy lda meydana gelen iki b y k d nya sava milyonlarca insan yurdundan etmi tir (Giddens, 2010: 522). kinci D nya Sava ndan sonra yeniden aya a kalkmaya al an Avrupa lkeleri, i g c - 294 - gereksinimini kar lamak zere az geli mi ve geli mekte olan lkelerden g kabul etmeye ba lam t r. Bu lkelerin ba nda gelen Almanya, 1954 y l ndan 1970 lere kadar Yunanistan, spanya ve T rkiye gibi lkelerden insan g c al m ger ekle tirmi tir. Ekonomik etkenlerle olu an bu g ili kisini daha ok insanlar n arzular na ba l olarak geli ti i i in g n ll l k er evesinde de erlendirmek m mk nd r. G olgusunun en nemli boyutu do al olarak mekansal ili kide kar m za kmaktad r.