Transcription of Kanun Numarası : 854 Kabul Tarihi : 20/4/1967
1 4373 DEN Z KANUNU(1) Kanun Numaras : 854 Kabul Tarihi : 20/4/1967 Yay mland R. Gazete : Tarih : 29/4/1967 Say : 12586 Yay mland D stur : Tertip : 5 Cilt: 6 Sayfa : 1849 Bu Kanunun y r rl kte olmayan h k mleri i in bak n z. Y r rl kteki Baz Kanunlar n M lga H k mleri K lliyat Cilt: 2 Sayfa: 963 Bu Kanun ile ilgili t z k i in, T z kler K lliyat n n kanunlara g re d zenlenen n merik fihristine bak n z. Kanun kapsam : Madde 1 Bu Kanun denizlerde, g llerde ve akarsularda T rk Bayra n ta yan ve y z ve daha yukar grostonilatoluk gemilerde bir hizmet akti ile al an gemiadamlar ve bunlar n i verenleri hakk nda uygulan r. Ayn i verene ait gemilerin grostonilatolar toplam y z veya daha fazla oldu u veyahut i verenin al t rd gemiadam say s 5 veya daha fazla bulundu u takdirde birinci bent h km uygulan r. Bu kanunun uygulanmas nda; sandal, mavna, at, salapurya gibi olanlar da (gemi) say l r.
2 Cumhurba kan , ekonomik ve sosyal gerekler bak m ndan bu Kanun h k mlerini yukardaki bentlerin kapsam d nda kalan gemilerle gemiadamlar na ve bunlar n i verenlerine k smen veya tamamen te mile yetkilidir. (2) Yukardaki bentlerde yaz l gemilerin bu Kanun kapsam na al nmalar sebebiyle yap labilecek itirazlar al ma Bakanl taraf ndan incelenerek karara ba lan r. Bu itirazlar kanunun uygulanmas n durduramaz. veren, gemiadam , kaptan ve i veren vekilinin tarifi: Madde 2 Bu kanunun uygulanmas nda, A) Gemi sahibine veya kendisinin olm yan bir gemiyi kendi ad na ve hesab na i leten kimseye i veren denir. B) Bir hizmet aktine dayanarak gemide al an kaptan, zabit ve tayfalarla di er kimselere gemiadam denir. C) Gemiyi sevk ve idare eden kimseye veya zorunlu sebeplerle g revi ba nda bulunmamas halinde ona vekalet eden kimseye kaptan denir. ) Kaptan veya i veren ad na ve hesab na harekete yetkili olan kimseye i veren vekili denir.
3 Veren vekilinin bu s fatla gemiadamlar na kar muamele ve taahh tlerinden do rudan do ruya i veren sorumludur. (1) 193 say l Gelir Vergisi Kanununun 17/10/1980 tarih ve 2320 say l Kanunla de i ik 25 inci maddesi gere ince bu Kanuna g re denen k dem tazminatlar n n hizmet erbab n n 24 ayl n a mayan miktarlar (hizmet ifa etmeksizin denen cretler) tazminat say lmaz. (2) 2/7/2018 tarihli ve 698 say l KHK nin 28 inci maddesi ile bu f krada yer alan Bakanlar Kurulu ibaresi Cumhurba kan eklinde de i tirilmi tir. 4374 Sakl h k mler: Madde 3 T rk Ticaret Kanununun deniz ticaretinden bahseden d rd nc kitab ndaki kaptan ile i veren aras ndaki ili kilere ait h k mler sakl d r. Yabanc gemiadamlar : Madde 4 Bu Kanun h k mleri, m tekabiliyet esaslar na g re T rk gemiadamlar na ayn mahiyette haklar tan yan devletlerin uyru unda olup bu Kanun kapsam na giren gemilerde al an gemiadamlar na bu uygulan r.
4 Yaz l akit: Madde 5 Hizmet akti i veren veya i veren vekiliyle gemiadam aras nda yaz l olarak iki n sha yap l r ve taraflardan her birine birer n sha verilir. Yaz l aktin ekli: Madde 6 Bu kanuna g re yap lacak yaz l akitlerde a a daki hususlar n bulunmas gerekir: 1. verenin ad ve soyadiyle ikametgah adresi, 2. Gemiadam n n ad , soyad , do um Tarihi ve yeri, sicil numaras ve ikametgah adresi, 3. Gemiadam n n al aca geminin ismi, sicil numaras , grostonilatosu ve kaydedildi i sicil dairesi (Gemiadam n n ayn i verenin muhtelif gemilerinde al mas ihtimali mevcutsa, bu hizmet aktinde ayr ca belirtilir.) 4. Aktin yap ld yer ve tarih, 5. Gemiadam n n g rece i i , 6. Gemiadam n n hizmete ba l yaca tarih ve yer, 7. Hizmet aktinin belli bir s re i in yap lm olup olmad , belli bir s re i in yap lm ise s resi veya sefer zerine ise hangi sefer oldu u, 8. Kararla t r lan cret esas ile miktar , 9. cretin deme zaman ve yeri ile zorunlu tutulan i verenler i in gemiadam n n cret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her e it istihkak n n denece i banka zel hesap numaras , (1) 10.
5 Avans artlar , 11. Di er i artlar , 12. Tirimciler ve ate iler ile yap lacak hizmet akitlerinde 25/5/1959 g n ve 7292 say l kanunla onanan s zle menin zeti. Belirli s re veya sefer i in akit: Madde 7 Hizmet akti belirli bir s re veya sefer i in yahut s resiz olarak yap labilir. I - Belirli bir s re i in yap lm hizmet akti bu s renin bitiminde sona erer. Hizmet akti gemi seyir halinde iken sona ererse akit, geminin ilk limana varmas na ve g venlik alt na al nmas na kadar devam eder. II - Belirli sefer i in yap lm hizmet akti, akitte yaz l seferin sonunda geminin vard limanda y k n bo altmas yla sona erer. (1) 17/4/2008 tarihli ve 5754 say l Kanunun 84 nc maddesiyle bu bentte yer alan yeri ibaresinden sonra gelmek zere ile zorunlu tutulan i verenler i in gemiadam n n cret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her e it istihkak n n denece i banka zel hesap numaras ibaresi eklenmi ve metne i lenmi tir. 4375 Akit s resinin uzamas : Madde 8 Belirli bir sefer i in yap lm olan hizmet aktinin sonunda gemiadam i veren veya i veren vekilinin muvafakatiyle i e devam eder ve gemi de sefere karsa, hizmet akti bu sefer s resince uzat lm say l r.
6 Belirli bir s re i in yap lm olan hizmet aktinin sonunda gemiadam i veren veya i veren vekilinin muvafakatiyle i e devam ederse hizmet akti, ayn s re i in uzat lm say l r. Resim ve har tan muafiyet: Madde 9 Gemiadam yla i veren veya i veren vekili aras nda yap lacak hizmet akitleri, her t rl resim ve har tan muaft r. Deneme s resi: Madde 10 S resi belirli olm yan hizmet akitlerinde deneme s resi en ok bir ayd r. Bu s re i inde taraflar hizmet aktini bildirimsiz ve tazminats z bozabilirler. Ancak gemiadam n n al t g nler i in cret hakk sakl d r. al ma ve kimlik karnesi: Madde 11 (M lga: 10/9/2014-6552/144 md.) al ma belgesi: Madde 12 inden ayr lan gemiadam na i veren veya i veren vekili taraf ndan i inin e idinin ne oldu unu ve s resini g steren bir belge verilir. Bu belgeye gemiadam isterse, kendisinin durumu ve davran lariyle, al mas n n ne yolda oldu u da ayr ca yaz l r. veren veya i veren vekilinin belgedeki imzas , gemiadam dilerse ba lama liman ndaki liman reisli i taraf ndan onaylan r.
7 Kamu hizmeti g ren idarelere yahut kamu yarar na yard mc derneklere ba l gemilerden kan gemiadam n n ald belgeler hakk nda yukar ki onay h km uygulanmaz. veren veya i veren vekili, gemiadam n n istedi i belgeyi vermemekte direnirse veyahut belgeye gemiadam i in do ru olm yan yaz lar yazarsa, gemiadam n n yahut yeni i ine girdi i i verenin iste i zerine, ba lama liman ndaki liman reisli ince yap lacak inceleme sonucunu g steren bir belge gemiadam na veya yeni i verene verilir. Liman reisli i taraf ndan yap lacak inceleme bir haftada bitirilir. Kamu hizmeti g ren idarelere ba l gemilerden kan gemiadam na belge verilmek istenmez veyahut belgeye do ru olm yan yaz lar yaz l rsa, gerekli incelemenin yap lmas i in bu gemilerin ba l olduklar makamlara ba vurulur. Belgenin vaktinde verilmemesi veyahut belgede do ru olm yan yaz lar bulunmas ndan zarar g ren gemiadam veyahut gemiadam n i e alan yeni i veren eski i verenden tazminat isteyebilir.
8 Bu belgeler her t rl resim ve har tan muaft r. Engelli ve eski h k ml al t rma: (1) Madde 13 Bu kanunun kapsam na giren i veren veya i veren vekilleri, i yerlerinde Kanununun ve bununla ilgili y netmeli in bu konuda koydu u h k mler, esaslar, l ler ve artlara g re engelli ve eski h k ml gemiadam al t rmak zorundad r. (2) (1) 25/4/2013 tarihli ve 6462 say l Kanunun 1 inci maddesiyle, bu madde ba l nda yer alan Sakat ibaresi Engelli ayn maddenin birinci f kras nda yer alan sakat ibaresi engelli eklinde de i tirilmi tir. (2) 2/7/2018 tarihli ve 698 say l KHK nin 28 inci maddesi ile bu f krada yer alan t z n ibaresi y netmeli in eklinde de i tirilmi tir. 4376 nelsiz fesih ve infisah: Madde 14 S resi belirli olan veya olm yan yahut da sefer zerine yap lan hizmet akti: I - veren veya i veren vekili taraf ndan: a) Gemiadam n n herhangi bir limanda geminin hareketinden nce gemiye d nerek hizmete girmemesi veya gemiye hi d nmemesi, b) Gemiadam n n gemide hizmet g rmesinin tutukluluk, hapis veya gemide al maktan menolunmas gibi sebeplerle imkans z bir hal almas , c) Gemiadam n n i veren veya i veren vekiline kar , kanuna, hizmet akitlerine sair i ve al ma artlar na ayk r hareket etmesi, ) Gemiadam n n i veren veya i veren vekiline kar denizcilik kural ve team llerine veya ahlak ve adaba ayk r hareket etmesi, II - Gemiadam taraf ndan.
9 A) cretin Kanun h k mleri veya hizmet akti gere ince denmemesi, b) veren veya i veren vekilinin gemiadam na kar , kanuna, hizmet akitlerine veya sair i artlar na ayk r hareket etmesi, c) veren veya i veren vekilinin gemiadam na kar denizcilik kural ve team llerine veya ahlak ve adaba ayk r hareket etmesi, III - veren, i veren vekili veya gemiadam taraf ndan: a) Geminin herhangi bir sebeple 30 g nden fazla bir s re seferden kald r lmas , b) Gemiadam n n herhangi bir sebeple s rekli olarak gemide al mas na engel bir hastal a yakalanmas veya engelli h le gelmesi, (1) Hallerinde feshedilebilir. IV - Geminin kayba u ramas , terk edilmesi veya harp ganimeti ilan edilmesi veyahut T rk Bayra ndan ayr lmas hallerinde ise hizmet akti kendili inden bozulur. Fesih hakk n kullanma neli: Madde 15 14 nc maddede i veren, i veren vekili veya gemiadam na tan nan akti feshetmek yetkisi, iki taraftan birinin bu e it davran larda bulundu unu b r taraf n rendi i g nden ba l yarak (6) i g n ge tikten ve herhalde fiilin vukuundan itibaren bir sene sonra kullan lamaz.
10 Bu hallere dayan larak akti s resi i inde fesheden taraf ayr ca mahkemeye ba vurarak b r taraftan bir tazminat istiyebilir. Aktin z lmesinde bildirim: Madde 16 A) S resi belirsiz hizmet akti, 14 nc maddede yaz l durumlar d nda gemiadam n n i e al nmas ndan itibaren alt ay ge medik e bozulamaz. B) S resi belirsiz hizmet akitlerinin z lmesinden nce durumun di er tarafa bildirilmesi gerekir. Hizmet akti: a) i alt ay s rm olan gemiadam i in, bildirimin di er tarafa yap lmas ndan ba l yarak iki hafta sonra, b) i alt aydan birbu uk y la kadar s rm olan gemiadam i in, bildirimin di er tarafa yap lmas ndan ba l yarak d rt hafta sonra, c) i birbu uk y ldan y la kadar s rm olan gemiadam i in bildirimin di er tarafa yap lmas ndan ba l yarak alt hafta sonra, (1) 25/4/2013 tarihli ve 6462 say l Kanunun 1 inci maddesiyle, bu alt bentte yer alan engel bir hastal a veya sakatl a u ramas ibaresi engel bir hastal a yakalanmas veya engelli h le gelmesi eklinde de i tirilmi tir.