İşletme Muhasebe İlişkisi - web.karabuk.edu.tr

1 K niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziISL107 GENEL Muhasebe .Dr. Murat HAFTAT emel Kavramlar; letme ve Muhasebe letme ve Temel Bilgiler letme: Ki iler ve kurumlar n ihtiya lar n kar layarak onlar tatminetmek i in, retim fakt rlerini bilin li ve sistemli olarak bir arayagetirerek mal ve hizmet reten, pazarlayan ve bu faaliyetlerinsonundadabirkareldeetmeyiam a layaniktisadi,teknikvehukukibirimlerolar akifadeedilebilir. Ekonomik de er ta yan mal veya hizmetlerin retildi i veyapazarland yada herikieylemin beraberyap ld kurulu ai letmedenilmektedir. Bu mallarekmek, sigara, makine gibi somut maddelerolabilece i gibibanka,sigorta i lemleri muhasebecilik gibi soyut k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziDe er hareketleri retim Fakt rleri Sermaye Tabi Kaynaklar Be eri Kaynaklar BilgiMal ve HizmetPara yada Alacak4 KBUZEMK arab k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma Merkezi letmenin Ama lar letmelerce genellikle benimsenen ba l ca ama lar u ekildes ralanabilir.

2 Malvehizmet reterektoplumrefah n art rmak, letmedeistihdam s reklik lmak, letmenins reklili inisa lamak, retimivesat lar art rmak, letmeninpiyasapay n art rmak, letmeninb y mesinisa lamak, letmeninkar n maksimumyapmak, letmenincaripiyasade k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma Merkezi letme Muhasebe li kisi Rekabetin fazla ya and g n m zde, i letme faaliyetleri i inplanlama ve kontrol fonksiyonudahada nemkazanm t r. letmenin bu fonksiyonunu ger ekle tirebilmesi i in i letmei indenbilgi retilmesigerekir. Bu bilgiMuhasebetaraf ndansa lan lan rsai letmekararlar daokadariyial nacakt r. Biri letmey neticisi,i letmesininkarl al p al mad n ,malisorumluluklar n yerine getirip getiremedi ini muhasebeverilerinedayanarak k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma Tan m Muhasebe .

3 I letmeler aras kar l kl ili kiler ve i letme i iolaylar sebebiyle i letmenin varl klar nda, kaynaklar ndagiderlerinde ve gelirlerinde de i me meydana getiren ve para ileifadeedilenolayvei lemlereaitbilgileri, kaydeden, s n fland ran, zetleyerekraporlayan, analizedipyorumlayanve b ylece i letme ilgililerine, ama lar na uygun yararl bilgilersa layanbilimdal d k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebe Bilgi Sisteminden YararlananlarMuhasebe Bilgi SistemiY neticilerHissedarlarSendikalarYat r mc larKredi Kurulu lar DevletKamuoyu8 KBUZEMK arab k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebenin nemi letmelerinelde etti i ve kulland retim fakt rlerinin kar l nda birpara k , retti i mal ve hizmetlerin sat lmas sonucunda da bir paragiri is zkonusuolacakt r.

4 Muhasebebude erhareketlerininparasaly n ileilgilenir. Muhasebenin g revi para ile ifade edilen bu de er hareketlerini belirli bir d zen i erisinde izleyerek bunlar n sonu lar n belirli d nemler halinde ortaya koymakt k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebenin nemi Muhasebe faaliyetlerinin sonucunda nemli bilgiler ortayakonulmu olacakt r. Muhasebenin sa layaca bilgiler ile i letmelerin etkin,verimli,karl y netilipy netilmedi ivezay fveg l taraflar hakk ndabilgisa lanm olacakt r. Muhasebe i letmenin kendisini d d nyaya ifade etmektekulland klar birlisand r. Muhasebe i letmenin kendini kontrol alt nda tutmaktakulland sinir k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebenin Tan m Muhasebenin kapsam na giren olaylarda u iki artbirlikteolmal d r.

5 Olay,i letmeileilgibirolayolmal d r. rne inAi letmesii in,B ve C i letmesi aras ndaki bir olay A i letmesininmuhasebesinin ilgilendirmez. Ancak B ve C i letmeleri ile Ai lemesi aras ndaki olaylar A i letmesinin muhasebesiniilgilendirir. Olay, mali nitelikli bir olay (ekonomik de eri olan parasalolay)olmal d r. rne in i letme m d r n n i ten ayr lmas muhasebeyi ilgilendirmez ancak ayr lma nedeniyle k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebenin Fonksiyonlar Muhasebe ilk zamanlar sadeceticari i lemleri kaydedilmesiolarak g r lmekteydi. Ekonomi biliminin geli mesiyle, Muhasebe ilave g revler stlenmeye ba layarak i letmenintemel bilgi kayna konumuna ula t . Ticari i lemlerinkayd n n yan s ra i letme y neticilerininkarar alma veuygulamalar denetleme faaliyetlerine k tutacak bilgisa lamafonksiyonlar n da stlenmi oldu.

6 Muhasebenin Fonksiyonlar (G revleri) Kaydetmek Fonksiyonu S n fland rmak Fonksiyonu zetleyerek Raporlama Fonksiyonu Analiz Etme ve Yorumlama Fonksiyonu 12 KBUZEMK arab k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma Fonksiyonu Kaydetme fonksiyonu, belgelere dayal , parayla ifade edilebilenmali nitelikteki olaylar ve i lemlerin (mal al m sat m , alaca ntahsili, borcun denmesi gibi) tarih s ras na g re kaydedilmesiniifadeetmektedir. letmenin m kellefiyet t r ne g re tutmak zorunda oldu umuhasebedefterlerinekay tedilmesigerekir. Belgeye dayanan bir mali nitelikli i lemin Muhasebe defterlerinekay tedilmemesiyasalarcai letmeyisu ludurumad rece ii ini letmenin faaliyetleri ile ilgili her belgeyi kay t alt na almas k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziS n fland rma Fonksiyonu Yevmiye defterine tarih s ras na g re yap lan kay tlar sonucunda ok say da bilgi arka arkaya s ralanm olur.

7 Bu bilgilerintarihs ras nag res ralanmas i letmeileilgilenen e itli evrelereyararsa lamaz. Bu bilgilerin yararl olabilmesi i in anlaml bir bi imdes n fland r lmas gereklidir. Bu s n fland rma i i; yevmiye defterine tarih s ras yla yap lan kay tlar nayn nitelikteki i lemleri bir arada g rmemizi sa layacakbi imde defterikebir (b y k defter) hesaplar na aktar lmas yoluyla ger ekle tirilir. rne in kasaya nakit giri leri, senet vererek bor lanmalar,bankaya para yat r p ekmeler vs. ayr ayr g rebilece imiz halegelmi k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma Merkezi zetleyerek Raporlama Fonksiyonu zetleyerek Raporlama, kaydedilmi ve s n fland r lm malinitelikteki olaylar ve i lemleri zetlenerek mali tablolarve raporlarhaline getirilmesi ve ilgili ki ilere (devlet, ortaklar, al c lar, sat c larvb.)

8 Buraporlarsunulmas fonksiyonudur. Butablolar nen nemlileribilan ovegelirtablosudur. letme ileilgili ki ilervegruplarfarkl zaman aral klar ileve farkl nitelikteki bilgilere ihtiya duyarlar. letme faaliyetleri i inraporlama d nemi en ok bir y l olup, bu s re kullan c ile i letmearas ndaki ili kinin niteli ine ba l d dairesi ilgili raporlar y lda bir defa almay yeterli bulurken, irket y netim kurulu ayl k, irketm d r isenerdeyseg nl kolarakalmay k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziAnaliz Etme ve Yorumlama Fonksiyonu Kaydetme, S n fland rma ve zetleyerek raporlama muhasebeninklasik fonksiyonlar olarak belirtilebilir. Ancak muhasebeyard m yla i letme hakk ndaki bilgilerin analiz edilmesiveyorumlanmas b y k nemkazanm t ,de erlendirmeve yorumlar i letme ile ilgili e itli menfaat gruplar na alacaklar kararlardayard mc olacakt r.

9 Analiz ve Yorumlama Fonksiyonu ile raporlarda yer alan zetbilgiler vebunlar kendi aralar ndaki ili kileri yorumlan r. Bunun ger ekle tirilmesii in, mali tablolar ve raporlar Finansal analize tabi tutulur ve bunlar nsonu lar na g re, mali tablolarda ve raporlarda yer alan bilgilerin neanlama geldi i k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebe Bilgi SistemiKaydetmeS n fland rma zetleyerek RaporlamaAnaliz Edip Yorumlama Karar Vericiler in Faydal Bilgi17 KBUZEMK arab k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMuhasebe T rleri Muhasebe a a daki ekilde t rlerine ayr labilir. Genel (Finansal) Muhasebe Maliyet Muhasebesi Y netim Muhasebesi Uzmanl k Muhasebesi18 KBUZEMK arab k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma Muhasebe letmelerin di er i letmeler veya ki ilerle ili kilerinin olu turdu u e itli faaliyetleri bulunmaktad r.

10 Bu ili kilere sat n alma, satma,bor alma,bor vermegibi rneklerverilebilir. Di eri letmeveki ilerleili kilersonucundaortaya kani lemlerinbelgelendirilmesi, kaydedilmesi, s n fland r lmas , zetlenerekraporlanmas ve analiz edilip yorumlanmas Genel (finansal)Muhasebeolarakifadeedilir. Genel muhasebenin g revi; bir i letmenin varl k ve kaynaklar n belirlemek, bunlardaki de i iklikleri saptamak, gelir vegiderlerikar la t rarak faaliyet sonu lar n mali tablolar arac l yla ortayakoymakt r. Esas itibariyle, ticari i letmeler bu muhasebet r n kullanmaktad k niversitesiUzaktan E itim Uygulama ve Ara t rma MerkeziMaliyet Muhasebesi retim faaliyetleri ile u ra an i letmelerin, retim safhas ndaortaya kan, ba ka bir ifadeyle i ili kileri sonucunda meydanagelenede erhareketlerininkayd vebunlaradayal hesaplamalarmaliyetmuhasebesininilgialan nagirmektedir.