NOVA PRAVNA RJEŠENJA O REGISTRACIJI POSLOVNIH …

1 Autor : Irena Mojovi , notar Banja Luka, NOVA PRAVNA RJE ENJA O REGISTRACIJI POSLOVNIH SUBJEKATA ULOGA NOTARA Klju ne rije i: registracija POSLOVNIH subjekata, usagla avanje, notar, 1. UVOD Svaki javni registar ima odre enu javnu svrhu, pa tako i registar privrednih subjekata. Na prvom mjestu, kao osnovna i primarna funkcija u pravnom sistemu, stoji ostvarivanje potrebnog stepena pravne sigurnosti u pravnom prometu, za tita privatnih interesa u esnika u pravnom prometu i zna ajan broj javnopravnih Prije kra eg vremena u Republici Srpskoj donijet je novi Zakon o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata2.

2 Istovremeno je izvr ena izmjena i nekih drugih zakona koji uti u na postupak registracije POSLOVNIH subjekata, a radi me usobnog uskla ivanja i povezivanja odredbi tih zakona sa odredbama Zakona o o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata. Tako je do lo do dono enja Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o privrednim dru tvima3, Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o Agenciji za posredni ke, informati ke i finansijske usluge4, Zakona o izmjeni Zakona o elektronskom potpisu Republike Srpske5, Zakona o izmjeni Zakona o stranim ulaganjima6 i Zakona o klasifikaciji djelatnosti Republike Srpske7.

3 1 M. Vasiljevi , Kompanijsko pravo, Beograd 2007. s 100. i T. Josipovi , Zajedni ka na ela registarskog materijalnog prava, u knjizi, M. Dika, H. Ernst, i drugi autori, Hrvatsko registarsko pravo, Zagreb 2006. s 4. 2 Zakon o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata , Sl. gl RS br. 67/13, 3 Zakon o privrednim dru tvima , Sl. Gl. RS br. 127/08, 58/09,100/11 i 67/13, 4 Zakon o Agenciji za posredni ke, informati ke i finansijske usluge, RS br. 96/05, 74/10 i 68/13, 5 Zakon o elektronskom potpisu Republike Srpske , Sl.

4 Gl. RS br. 59/08 i 68/13, 6 Zakon o stranim ulaganjima, Sl. gl. RS br. 25/02, 24/04 i 68/13, 7 Zakon o klasifikaciji djelatnosti Republike Srpske , Sl. br. 68/13 2 Tako e je istovremeno usvojen Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudskim taksama8, kojim su ukinute odre ene sudske takse u postupku registracije. Predlaganje novih propisa i izmjena postoje ih propisa radi njihovog me usobnog uskla ivanja obrazlo eno je potrebom postizanja ve e efikasnosti postupka registracije i potrebom smanjenja tro kova registracije radi rastere enja privrede.

5 Kao razlog nije isticano pove anje pravne sigurnosti. Mi ljenja smo da predlaga izmjena propisa treba imati u vidu pravnu sigurnost, jer su PRAVNA i ekonomska sigurnost povezane. Osim toga, zakonodavac bi, prilikom dono enja svakog propisa, morao imati u vidu da se uskla enost propisa i ostvarivanje pravne sigurnosti ocjenjuje i na podru ju cijele Bosne i Hercegovine kao dr ave, te sa propisima koji su tekovina Evropske unije. Osim pitanju uskla enosti propisa, u ovom radu emo posvetiti naro itu pa nju i mjestu i ulozi notara u postupku registracije POSLOVNIH subjekata, koja je izmijenjena dono enjem Zakona o izmjenana i dopunama Zakona o privrednim dru tvima, novog Zakona o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata i jo nekoliko propisa u vezi sa registracijom.

6 2. Usagla avanje propisa Odnos Zakona o REGISTRACIJI i Okvirnog zakona Nakon dono enja Okvirnog zakona o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata u Bosni i Hercegovini9, u zna ajnom obimu je ostvaren zakonski cilj, a to je utvr ivanje jedinstvenog i efikasnog na ina registracije POSLOVNIH subjekata u Federaciji BiH i Repubici Srpskoj (u daljem tekstu: entiteti) i Br ko distriktu BiH, te usagla avanje sa propisima Evropske unije. Okvirnim zakonom ure eni su osnovi postupka registracije POSLOVNIH subjekata, a entitetskim zakonima detaljno je razra en postupak registracije.

7 Na cijeloj teritoriji BiH vo enje registra privrednih dru tava je povjereno isklju ivo nadle nim sudovima entiteta i Br ko distrikta. Za vo enje Registra nadle ni su okru ni privredni sudovi u Republici Srpskoj, u FBiH redovni op inski sudovi u sjedi tu okru nog suda na ijem podru ju je sjedi te subjekta upisa, a u Br ko distriktu tako e redovni Osnovni sud Br ko distrikta BiH. 8 Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudskim taksama, RS br. 73/08, 49/09 i 67/13, 9 Okvirni zakon o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata u Bosni i Hercegovini , BiH, br.

8 42/04 3 Okvirnim zakonom je propisan veoma kratak rok za izdavanje rje enja o REGISTRACIJI od pet radnih dana od dana predaje uredno podnesene prijave. To je mogu e posti i od kako je u pravnu praksu uvedena notarska slu ba, koja je nadle na za izradu javnih notarskih isprava za registraciju POSLOVNIH subjekata. Po prijemu potrebne dokumentacije, notar sa injava notarsku ispravu i prijavu radi registracije poslovnog subjekta koji posao traje jedan ili dva dana. Na taj na in do lo je do zna ajnog skra enja postupka za registraciju poslovnog registracije promjena kod POSLOVNIH subjekata postupak kod registarskog suda traje du e, jer notar i sud imaju zadatak da uporede svaku promjenu sa ve registrovanim podatkom.

9 Uskla uju i postupak registracije sa Okvirnim zakonom i Zakonom o notarima, za svaku ispravu, ija je PRAVNA valjanost i forma propisana Zakonom o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata FBiH, detaljno je, u skladu sa Zakonom o notarima FBiH, precizirana forma notarske javne isprave za svaki upis u registru, to ujedna ava postupanje notara i registarskih sudova. Prethodni Zakon o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata u Republici Srpskoj preuzeo je principe registracije i osnovne odredbe Okvirnog zakona o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata BiH, posebno odredbe o me usobnoj saglasnosti zakona o REGISTRACIJI u BiH.

10 Suprotno Zakonu o REGISTRACIJI POSLOVNIH subjekata FBiH, novi Zakon o REGISTRACIJI Republike Srpske nije obuhvatio ulogu notara i formu notarske isprave, nego je samo uop teno odredio vrste isprava koje se podnose u postupku registracije POSLOVNIH subjekata, dok je, istovremeno, izmjenama Zakona o privrednim dru tvima, propisana druga ija forma osniva kog akta u odnosu na formu koja je propisana Zakonom o notarima. Izmjenama Zakona o privrednim dru tvima je propisano da na gotovom tekstu osniva kog akta jedno lanog dru tva sa ograni enom odgovornosti sa minimalnim nov anim ulogom od 1 KM, notar samo ovjerava potpis osniva odredbu ne sadr i Zakon o privrednim dru tvima Federacije Bosne i Hercegovine10.