Example: bankruptcy

Spelderholt: langs enken en stuwwallen - Apeldoorn …

Wandelroute Spelderholt Spelderholt: langs enken en stuwwallen (versie: 4-4-2020) Bij deze wandeling kunt u kiezen voor een kortere variant van ruim 5 km (geheel in rood aangegeven op kaartje) en een iets langere van ongeveer 6 km (blauwe uitbreiding). De route is minder geschikt voor kinderwagens en/of rolstoelen. Kaartje met route Deze route wordt regelmatig gecontroleerd. Kom je veranderingen in de route tegen, dan kun je deze melden op Routeaanduidingen zijn vet gedrukt Bij de routebeschrijving is informatie opgenomen over speciale bezienswaardigheden. Naar het beginpunt Startpunt is in Beekbergen op het parkeerplaatsje op de hoek Arnhemseweg / Engelanderweg, tegenover Hotel Restaurant De Smittenberg, 7361 CJ. Algemene informatie Gebiedsbeschrijving De wandeling voert over de oude landbouwgronden, zogenoemde enken , rondom Beekbergen. Een enk, meestal hoog gelegen, wordt ook wel es of eng genoemd. Ze bestonden uit direct buiten het dorp gelegen landbouwgrond; op de hoger gelegen delen een zone bouwland en in de lagere delen weiland, vaak bij een beek zoals de Oude Beek in Beekbergen.

Wandelroute Spelderholt www.ivn-apeldoorn.nl © Ga bij het eerste pad rechtsaf, bordje Welkom op Bruggelen. Na ongeveer 50 meter pad schuin naar

Information

Domain:

Source:

Link to this page:

Please notify us if you found a problem with this document:

Other abuse

Transcription of Spelderholt: langs enken en stuwwallen - Apeldoorn …

1 Wandelroute Spelderholt Spelderholt: langs enken en stuwwallen (versie: 4-4-2020) Bij deze wandeling kunt u kiezen voor een kortere variant van ruim 5 km (geheel in rood aangegeven op kaartje) en een iets langere van ongeveer 6 km (blauwe uitbreiding). De route is minder geschikt voor kinderwagens en/of rolstoelen. Kaartje met route Deze route wordt regelmatig gecontroleerd. Kom je veranderingen in de route tegen, dan kun je deze melden op Routeaanduidingen zijn vet gedrukt Bij de routebeschrijving is informatie opgenomen over speciale bezienswaardigheden. Naar het beginpunt Startpunt is in Beekbergen op het parkeerplaatsje op de hoek Arnhemseweg / Engelanderweg, tegenover Hotel Restaurant De Smittenberg, 7361 CJ. Algemene informatie Gebiedsbeschrijving De wandeling voert over de oude landbouwgronden, zogenoemde enken , rondom Beekbergen. Een enk, meestal hoog gelegen, wordt ook wel es of eng genoemd. Ze bestonden uit direct buiten het dorp gelegen landbouwgrond; op de hoger gelegen delen een zone bouwland en in de lagere delen weiland, vaak bij een beek zoals de Oude Beek in Beekbergen.

2 Daaromheen lag de zone van het akkermaalshout, bestaande uit eikenbomen die gebruikt werden om eikentwijgen te snijden voor geriefhout. Tijdens de wandeling is een aarden wal te zien, het restant van een enkwal. Op de wal werd tussen de bomen een hek geplaatst, gevlochten van eiken- en berkentwijgen. Zo'n wal met vlechtwerk had vroeger dezelfde functie als een wildraster nu: voorkomen dat wild, schapen en loslopend vee de akkers op zouden komen. U loopt door fraaie loof- en naaldbossen en wandelt over resterende kleine heideveldjes. Wandelroute Spelderholt Op Ga vanaf het beginpunt rechtsaf, over het fietspad richting Arnhem. Bij de landweg Konijnenkamp rechtsaf. Voor u ligt links en rechts het gebied van de Engelander enk. Een gebied dat al eeuwenlang bewoond en bewerkt werd door boeren. De naam Engeland komt al voor in een schenkingsakte uit 801, samen met het aangrenzend bosgebied Engelanderholt . De enk is ontstaan aan de westzijde van de Oude Beek.

3 De naam Engeland slaat niet op land op de eng of enk, maar waarschijnlijk op vochtig (wei)land, juist het laaggelegen brongebied van de Oude Beek, dat aangedaan wordt in de langere route. Ga bij het routepaaltje linksaf (Marskramerpad). Volg het pad naar rechts over het wildrooster. Herten, ree n zwijnen kunnen niet over dit rooster heen en dat is precies de bedoeling want vooral wilde zwijnen kunnen in korte tijd erg veel schade toebrengen aan gewassen op de akkers. Dit bos is een overblijfsel van de oude enk; de zone van het akkermaalshout. Er staan hier flink wat beuken wat duidt op een rijkere bodem. Dat de grond hier wat vruchtbaarder is, komt omdat de harde noordwestelijke en noordoostelijke winden 's winters grond van de akkers het bos inblazen. De bomen zijn bedekt met allerlei grijze en soms ook wel blauwachtige mossen . Het zijn echter korstmossen. Dit zijn eigenaardige organismen. Eigenlijk zijn het er twee; een alg en een schimmel, die samenleven tot wederzijds voordeel.

4 De alg is in staat tot fotosynthese, maakt dus glucose als voedingsstof aan. De schimmel profiteert hiervan en voorziet op zijn beurt de alg van water en mineralen. Korstmossen zijn zeer gevoelig voor verontreinigde lucht. Dat u korstmossen aantreft is een teken dat de lucht hier niet verontreinigd is. Vanaf het wildrooster ziet u links in het bos de enkwal en loopt u geleidelijk de Oost-Veluwse stuwwal op, de grootste en breedste stuwwal van Europa. Rechts zijn de restanten te zien van het eikenhakhout. Op de kruising met een brede zandweg linksaf. Links staat een aantal Amerikaanse eiken. In het begin van de negentiende eeuw hebben veel boseigenaren van de Staat een aantal eikels van deze boomsoort gekregen. Er werd gezegd dat deze boom veel sneller zou groeien dan zijn inlandse familie en dezelfde kwaliteit hout zou leveren. Dus heeft menig boseigenaar de eikels geplant, maar de resultaten waren teleurstellend. Inderdaad groeide deze eik erg snel, maar het hout is van mindere kwaliteit.

5 De Amerikaanse eik wordt vooral gewaardeerd om de herfstkleuren van het blad. De Amerikaanse eik heeft een brede en dichte kroon en verdringt andere boomsoorten en ondergroei. Het tegenwoordige natuurbeheer is er daarom op gericht deze exoot te verwijderen. Het ontstaan van een enk Solitaire boerderijen bestonden enkele honderden jaren geleden op de Veluwe niet. De boerderijen stonden in dorpen en het omringende land werd voor de landbouw gebruikt. Schapen liepen overdag onder de hoede van een herder op de heidevelden en gingen 's nachts de schaapskooi in. Omdat schapen herkauwers zijn, kwam de spijsvertering, dus ook de mestproductie goed op gang als de dieren 's nachts rust kregen. De mestlaag in de schaapskooi werd met een laag heideplaggen afgedekt. In n seizoen ontstond in de schaapskooi een anderhalf tot twee meter dikke laag mest en plaggen die werd omgevormd tot meststof voor het bouwland. Het land werd dan ook ieder jaar bedekt met een dun laagje schapenmest.

6 En dat ging zo decennia door; de enken kwamen steeds hoger te liggen. Op sommige plaatsen is de laag zwarte grond meer dan een meter dik: een resultaat van honderden jaren opbrengen van schapenmest. Eikenhakhout bosje Wandelroute Spelderholt Ga bij het eerste pad rechtsaf, bordje Welkom op Bruggelen. Na ongeveer 50 meter pad schuin naar links inslaan. In deze omgeving staat de blauwe bosbes en de rode bosbes of vossebes. Beide bosplanten hebben een eigen oplossing om in het vroege voorjaar - voordat de boomkruinen de toevoer van zonlicht beperken met het bladgroen voldoende licht op te pikken voor de productie van voedingstoffen: de assimilatie. Het blad van de vossebes is leerachtig en valt 's winters niet af, in tegenstelling tot het blad van de bosbes. In het vroege voorjaar assimileert de plant met de groene stengel, die op dat moment dienst doet als blad. Volg het slingerende pad. Deze oude weg loopt van Beekbergen naar Hoenderloo en Otterlo.

7 Hier is de grond vruchtbaar, omdat de bladeren van de inlandse eik goed verteren. Aan de vorm van de stronken is te zien dat deze eiken vroeger gekapt zijn. Dat gebeurt nu niet meer omdat de takken niet meer worden gebruikt. Links bevonden zich vroeger heidevelden, begraasd door schapen. Met het verdwijnen van de schaapskudde is de heide overwoekerd door struiken en bomen (voornamelijk eiken, berken en dennen). Op de kruising rechtdoor. Links ligt een hoge stuifwal. Deze is ontstaan doordat er op de kale zandvlakte, die hier vroeger was, plaatselijk obstakels lagen waarop het stuifzand bleef steken en daardoor steeds hoger werd opgestoven. In dit deel liggen veel omgewaaide bomen en staan her en der dode bomen. Aan enkele boomstammen die langs de weg liggen kunt u zien hoe groot een spechtenhol eigenlijk is en hoeveel hout er door de specht wordt uitgebeiteld voor zijn hol klaar is. Hier groeien langs het pad verschillende soorten mossen.

8 Mossen helpen de waterhuishouding van het bos te regelen door het vasthouden en langzaam afgeven van grote hoeveelheden regenwater. Bovendien beschermen de mossen de bodem tegen het wegspoelen van zand en humus. Pad rechtdoor blijven volgen tot het einde bij brede zandweg. Steek over en ga op de direct volgende viersprong rechtsaf (rood witte markering op bomen). De holle weg gaat door een stuifwal. Links en rechts staan percelen met aanplant van fijnspar en grove den. Er staan verspreid ook loofbomen. De fijnspar levert het bekende vurenhout, de grove den het grenenhout. De leeftijd van dennen en sparren is te bepalen door het tellen van het aantal takkenkransen aan de hoofdstam. Ga aan het eind van dit pad rechtsaf, een brede zandweg op. Inspecteer dode bomen eens op spechtgaten. Is de specht verdwenen dan is de kans groot dat een spreeuw de honneurs waarneemt en de holte inpikt. Witte strepen op de bast, ontstaan door weggespoten uitwerpselen van de jongen, duiden op een spreeuwennest.

9 Hebben ook deze vogels de holte verlaten, dan nemen hommels hun intrek in het steeds nauwer wordende gat. Voorbij de eik staat een tamme kastanje. De boom, waarvan de vrucht eetbaar is, is familie van de beuk. Ezelsbruggetje herkenning den, spar en lariks Het verschil tussen een den, een spar en een lariks kan je zien aan de naalden. Let op de beginletters! Bij een spar is iedere naald apart ingeplant in de tak (solo = spar), bij de den in bosjes van twee (duo = den) en bij de lariks in groepjes met veel naalden (legio = lariks). Stuifwal Lariksnaalden Wandelroute Spelderholt Volg de laan met beuken. Bij een gezonde beuk is door het dichte bladerdak de lucht erboven niet te zien. De bladeren beschermen de schors. De zeer dunne schors van een beuk kan niet tegen fel zonlicht: als er in een beukenlaan n boom wordt gekapt, sterven de jaren daarna de andere vaak af door schorsbrand. Links en rechts van de weg groeit Amerikaanse vogelkers.

10 Het blad bevat een geringe hoeveel cyanide. Als het blad het jaar na jaar op de grond valt, wordt de bodem langzamerhand vergiftigd. Onder struiken van de vogelkers leven geen planten en bodemdieren meer. De naam geeft al aan dat het om een exoot gaat. Rond 1930 zocht men naar een struik die op de slechte grond nog zou willen groeien. De struik zou met zijn afvallende bladeren de bodem kunnen verrijken zodat daar weer dennen, lariksen en sparren zouden kunnen groeien. De struik werd gevonden, de zaden werden in grote hoeveelheden ingevoerd en enkele jaren later werd de Amerikaanse vogelkers op grote schaal aangeplant. De struik groeit echter zo onstuimig, dat hij andere struiken en planten van hun plaats verdringt. Bovendien worden de zwarte bessen (kersen) door vogels gegeten en op die manier volop verspreid. Sommige bossen zijn werkelijk overwoekerd met Amerikaanse vogelkers. Dat heeft de struik de bijnaam bospest opgeleverd. Links en ook rechts van de weg zijn vaak sporen van wilde zwijnen te zien die met hun schijfvormige snuit de grond hebben omgewoeld op zoek naar voedsel zoals beukennootjes, eikels, wortels, knollen, paddenstoelen, wormen, slakken en insecten.