2.18 Bedrijfshulpverlening in de bouw - Aboma - Abomafoon

1 Bedrijfshulpverlening in de bouw Bedrijfshulpverlening (BHV) dient om na een ongeval of calamiteit de gevolgen zoveel mogelijk te beperken. Alle bedrijven en organisaties moeten daarom passende maatregelen of voorzieningen treffen voor onder meer hulpverlening, brandbestrijding en zo nodig evacuatie van medewerkers en andere aanwezige personen. Het ontbreken daarvan kan leiden tot ernstiger en omvangrijker letsel en tot grotere schade. Niet alleen vanuit de Arbowet worden eisen gesteld aan een BHV-organisatie. Voor gebouwen met een grote publieksfunctie (ziekenhuis, verpleegtehuis, school) en voor bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen worden ook vanuit andere wet- en regelgeving eisen gesteld aan BHV, brandpreventie en ont- ruiming. In sommige gevallen kan bijvoorbeeld een gemeente eisen om bij grotere complexere bouw - werken het BHV-plan uit te bereiden met een plan Integrale Brandveiligheid Bouwwerken'.

2 Deze Abomafoon is van toepassing op een regulier bouwwerk in de B&U- of GWW-sector en richt zich alleen op de arbowettelijke verplichtingen voor de BHV. Normen en regels In de Arbowet worden de BHV-taken als volgt omschreven: - het verlenen van eerste hulp bij ongevallen;. - het beperken en het bestrijden van brand en het beperken van de gevolgen van ongevallen;. - het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen in het bedrijf of de inrichting. De verplichting tot het onderhouden van contact met externe hulpverleningsorganisaties is ondergebracht bij de werkgever. Wel blijft BHV nog steeds bedoeld als een voorpostfunctie, waarbij externe professio- nele hulpverleners binnen enkele minuten de taken moeten overnemen. De koppeling tussen het minimum aantal BHV-ers en het aantal aanwezige personen is een aantal jaar geleden losgelaten. Vanaf dan is maatwerk een vereiste, waarbij het benodigd aantal BHV-ers op een bouwplaats wordt bepaald door de grootte van het bedrijf en de risico's die er spelen.

3 De RI&E vormt de basis hiervoor. Bij de praktische invulling zal op een aantal aandachtspunten nader ingegaan worden. Ten aanzien van de noodzakelijke BHV-deskundigheid wordt gesteld dat een werkgever zelf invulling moet geven aan het opleidingsniveau van zijn BHV-er(s). Het is duidelijk dat dit opleidingsniveau op niveau gehouden moet worden. Regelmatige na- of bijscholing is daarom noodzakelijk. Een BHV-er moet immers de eerdergenoemde taken naar behoren kunnen uitvoeren. De RI&E is hierbij het uitgangspunt. Praktische invulling Alleenwerkenden In de bouw komt ook alleenwerk voor. Bijvoorbeeld bij storing- en wachtdiensten of bij onderhoudsklus- sen. In zo'n geval moet de werkgever er voor zorgen dat betrokkenen zich in geval van nood snel in veilig- heid kunnen brengen. Ze moeten ook hulp in kunnen roepen, bijvoorbeeld door middel van een mobiele telefoon en/of een alarmeringssysteem.

4 Dit kan een voorgeprogrammeerde telefoon met valalarm/stil- ligalarm zijn. Een en ander moet zijn vastgelegd in een schriftelijke instructie aan betrokkenen. Voor meer informatie verwijzen wij naar Abomafoon Maatregelen bij alleen werken. Onder- en nevenaannemers Zeker op grote bouwplaatsen komt het voor dat meerdere onder- en nevenaannemers gelijktijdig werk- zaam zijn. Vanuit het Arbobesluit is een geco rdineerde aanpak van gemeenschappelijke risico's en het vastleggen hiervan in het V&G-plan uitvoeringsfase verplicht. Omdat iedere werkgever verantwoordelijk is voor de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers en derden, mag van onder- en nevenaannemers worden verwacht dat zij samenwerken en onderling afspraken maken over de wijze waarop de BHV-taken worden ingevuld. Het is daarom mogelijk dat de werknemers van n of meer aannemers onder de BHV- paraplu van de co rdinerend aannemer vallen.

5 Blad 1 van 9 Abomafoon De volgende aandachtspunten zijn hierbij van belang: - Leg de BHV-organisatie van een bouwplaats schriftelijk vast (V&G-plan, calamiteitenplan, introductie- boekje) en zorg dat alle werknemers worden ge nstrueerd. - Controleer, in het geval de BHV-taken bij een andere werkgever zijn ondergebracht, of ze daad- werkelijk in goede handen zijn. - Houd bij de inrichting van een bouwplaats - vast te leggen op een bouwplaatstekening - rekening met: opslagplaatsen van gas en brandgevaarlijke stoffen;. afsluiters van gas, water en de elektriciteit;. droge blusleidingen in hoogbouw;. obstakelvrije inritten, bouwwegen en toegangen tot het bouwwerk;. aanleg en in stand houden van vluchtroutes;. locatie van EHBO-trommels, brandblussers en eventuele redbrancards; plaats deze op strategische plekken. - Controleer of er in de buurt een AED bereikbaar is voor calamiteiten en neem dit op in de BHV- organisatie en zet de locatie op de alarmkaart.

6 - In sommige gevallen is het raadzaam om de brandweer in een vroegtijdig stadium te betrekken bij het opzetten van een BHV-organisatie. Grootschalige projecten Op grootschalige projecten zal het soms nodig zijn een vluchtplan te maken. Denk hierbij aan hoogbouw of aanleg van tunnels. Signaleringen en noodverlichting langs looproutes zijn dan noodzakelijk. De werk- nemers moeten bekend zijn met deze vluchtroutes en ge nstrueerd zijn om deze vrij van obstakels te houden. Ook moet bij iedereen bekend zijn welke werknemers met BHV-taken belast zijn. Deze informatie moet deel uit maken van de introductie op het werk. Zeker op grote projecten, waar veel werknemers aanwezig zijn van vaak ook wisselende samenstelling, is een goede herkenbaarheid van de BHV-er van groot belang. Een speciale kleur helm (of een sticker op de helm) kan hierbij behulpzaam zijn. Hangtrauma Bij het aangelijnd werken op hoogte met harnasgordels en veiligheidslijnen is de kans op vallen in veel gevallen nog steeds aanwezig.

7 Dit is niet zonder risico's. Al na enkele minuten raakt het slachtoffer, dat in een gordel hangt en zich niet kan bewegen, in een levensbedreigende shock, wat bekend staat als hangtrauma. Dit ontstaat doordat onvoldoende zuurstofarm bloed vanuit de benen kan terug stromen naar het hart. De beenlussen knellen immers de vaten af. Houd daarom de volgende zaken in acht: - Zet vooraf een procedure redden op hoogte' op. - Zorg voor de aanwezigheid van hulpmiddelen om het slachtoffer tijdig te benaderen (bijvoorbeeld hoog- werker). - Overleg vooraf met professionele hulpverleningsdiensten en/of gespecialiseerde bedrijven over red- mogelijkheden. - Maak medewerkers en leidinggevenden bewust van de risico's van aangelijnd werken en hangtrauma. - Neem het benaderen en redden van hangtrauma-slachtoffers mee in de BHV-opleiding. De praktische invulling van Bedrijfshulpverlening in de bouw is weergegeven in de bijlagen.

8 Er is een splitsing gemaakt tussen eerste hulpverlening en brandpreventie/brandblussing. Verwijzing - Arbowet art. 3 lid 1e, 8 lid 1 en 15. - Arbobesluit art. t/m , , en - Arbo-informatieblad 10 Bedrijfshulpverlening en noodorganisatie. SDU Uitgevers Den Haag. - Arbo-informatieblad 62 Brandveiligheid. SDU Uitgevers Den Haag. - Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp 2016, Oranje Kruis en het Nederlandse Rode Kruis. - NEN 8112 Bedrijfsnoodorganisatie en Bedrijfshulpverlening . Datum: Juli 2018. Wijzigingen ten opzichte van vorige uitgave - Tekst geactualiseerd (met name plan Integrale Brandveiligheid Bouwwerken', AED, valalarm/stillig- alarm voor alleenwerkenden, gratis aansprakelijkheidsverzekering EHBO-diplomahouders Oranje Kruis). Blad 2 van 9 Abomafoon Uitgave: Aboma bv Heeft u naar aanleiding van deze informatie vragen, Maxwellstraat 49 a opmerkingen of verbetersuggesties, geef het aan ons door via Postbus 141.

9 6710 BC Ede tel. 0318 69 19 20. Wij helpen u graag! Blad 3 van 9 Abomafoon Bijlage EHBO. Praktische invulling - Een bedrijfshulpverlener (BHV-er) kan ook zonder diploma eerste hulp verlenen. Zijn kennis en vaardig- heden moeten wel zijn afgestemd op de risico's in het bedrijf. Een en ander moet zijn opgenomen in het opleidingsprogramma van de BHV-er, met inbegrip van periodieke oefeningen en herhalingen. - Als een bedrijf kiest voor handhaving van het bestaande EHBO-regime, doet het er verstandig zich aan de volgende regels aan te houden: Op werklocaties dienen voldoende eerstehulpverleners aanwezig te zijn (houdt als richtsnoer aan n per 25 werknemers). Op afgelegen werklocaties en op werklocaties waar gevaarlijke werktuigen ( schiethamer, slijp- machine) worden gebruikt, dient ongeacht het aantal medewerkers minstens n eerstehulpverlener aanwezig te zijn. Dit betekent dat er op praktisch ieder bouwwerk een eerstehulpverlener moet zijn.

10 Op bodemsaneringsprojecten en bij het werken onder overdruk dient eveneens altijd een eerste- hulpverlener aanwezig te zijn. - De voor de eerstehulpverlener benodigde middelen, minimaal een verbandtrommel voor ieder (deel-) project, dienen te worden beschermd tegen verontreiniging en moeten duidelijk herkenbaar zijn en opgeslagen op een voor ieder toegankelijke plaats. De genormaliseerde aanduiding voor een EHBO-post is een wit kruis op een groen veld. - De inhoud van de verbandtrommel dient te zijn afgestemd op de aard en risico's van het werk. - Op werklocaties dienen doelmatige middelen aanwezig te zijn voor het vervoer van getroffenen; dat kan soms een redbrancard voor moeilijk toegankelijke plekken zijn. Het is wel aan te bevelen om dit bij de start van een project te overleggen met de betreffende ambulancedienst. Steeds vaker hebben zij geavanceerde hulpmiddelen, zoals een voor dit doel aangepaste hoogwerker.