KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - bouwkostenkompas.nl

1 N g e t a l l e nKo m p a sVoor u ligt het KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES 2012, een nieuwe jaarlijkse uitgave met installatie kostenkengetallen voor de Woning- en Utiliteitsbouw. Kengetallen zijn een hulpmiddel voor het bepalen van kosten in de vroege fasen van het ontwerpproces. Overheden, architecten, ingenieurs, ontwikkelaars, kostendeskundigen en anders professionals zullen het KENGETALLENKOMPAS als een welkom hulpmiddel zien bij haalbaarheidsonderzoeken van projecten waar-aan zij werken. Het KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES bevat een groot aantal kengetallen voor de installatiekosten van verschillende typen bouwkundige werken en is door zijn formaat een handig zakboek. Een must voor iedereen die met kosten te maken dit KENGETALLENKOMPAS ?Voor financi le controle bij planontwikkeling; Voor haalbaarheidsberekeningen van ontwerpstudies; Voor het analyseren van alternatieven; Voor een snelle toets van begrotingen; Compleet en toch overzichtelijk; Uitgebreide lijst kengetallen met onderbouwingen; Bijbehorende vormfactoren en algemene theorie.

2 Voor wie is dit KENGETALLENKOMPAS ?Voor architecten; Voor installatieadviseurs; Voor overheden; Voor taxateurs en kostendeskundigen; Voor aannemers en ontwikkelaars. 25 jaar kostenervaring binnen handbereik!Het KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES 2012 kost in combinatie met een abonnement op de website (kengetallen INSTALLATIES ) 189,- (excl. BTW). Wanneer u besluit een doorlopend abonnement te nemen, betaalt u 149,- per jaar en ontvangt u jaarlijks als eerste de geactualiseerde uitgave. Op de In s t a l l a tI e s INSTALLATIESWONINGBOUWKANTORENSCHOLENHOT ELSZORGfUNCTIEpARKERENWINKEL / h o u d s o p g a v eKengetallenKompas1 Inhoudsopgave4 IGG Bointon de Groot, het financi le fundament6 Ton s Column8 INSTALLATIES , helaas hebben we ze nodig10 Bouwkostenindex11 Opzet KengetallenKompas12 Toelichting op cijfers en condities15 Regioinvloeden21 Theorie23 Algemeen24 Energiestromen28W-installaties30E-instal laties62 Vormfactoren en verhoudingsgetallen75 Woningen76 Kantoren78 Scholen80 Zorg82 Hotel84 Winkel86parkeren88 Kengetallen Woningbouw91 Vrijstaande woningen92 Geschakelde woningen98 Gestapelde Utiliteitsbouw133 Kantoren134 Onderwijsfunctie144 Zorg- / gezondheidsfunctie156 Hotelfunctie160 Winkel- / horecafunctie168parkeerfunctie178 Elementprijzen187 Warmteopwekking188 Rioleringswerken190 Waterinstallaties192 Koelinstallaties194 Warmtedistributie195 Luchtbehandelingsinstallatie196 Centrale E-installaties198 Verlichting199 Beveiligingsinstallaties200

3 Transportinstallaties202 Keukenvooziening204 Sanitaire toestellen205 Bijkomende en overige u wK o s t e nI n d e xma rK t c I j f e r s 2007-20129698100102104106108110jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt200720082009201020112012installatieko stenindexaanbestedingsindexIn de onderstaande grafiek ziet u de ontwikkelingen van installatie -markt voor de in de periode van 2007 tot en met 2012. In de gra-fieken worden zowel de bouwkostenindex (huidige materiaalprijzen) als de aanbestedingsindex (aannemerskortingen) belangrijk is. Ook de beschikbare kennis en het ver-mogen tot samenwerken en afstemmen tussen de partijen wordt steeds belangrijker om een bouwproject op goede en rendabele wijze te herschikking in de bouw en installatiekolom is volop bezig.

4 In-novatieve bedrijven die niet alleen met bouwen en INSTALLATIES bezig zijn, maar ook met alle kennis en logistieke processen daaromheen, krijgen volop ten Brink, installatieadviseur en docent installatietechniek Th e o r i kan direct worden gebruikt voor verwarmen. Door de verliezen bij elektriciteitsopwekking is het rendement ten opzichte van de fossiele energie erg laag. Door gebruik te maken van een warmtepomp, waarbij warmte aan de omgeving wordt onttrokken, kan het rendement ten opzichte van fossiele energie groter dan 100% gestookte die alleen worden gebruikt voor verwarming worden solotoestellen genoemd. Als het toestel ook wordt gebruikt voor de warmwatervoorziening wordt de benaming combi ketel gebruikt. Combi ketels zijn er in twee typen.

5 Het meest gebruikte type kent een aparte warmtewisselaar waar het warme CV-water het koude tapwater opwarmt. De circulatiepomp van de cv ketel draait op het moment van warm water tappen. Bij het andere type is de waterwarmtewisselaar ge ntegreerd in de cv wisselaar. De circulatiepomp hoeft niet te draaien bij het tappen van warm water. Het lagere elektriciteit gebruik komt terug in een gunstiger EPC verwarmingstoestel wordt meestal geselecteerd op het vermo-Solo toestel toestel met drie wegklep en warmtewissselaar toestel met ge nteg-reerde warmtewisselaar vrijwel alle gebouwen wordt mechanisch geventileerd. De buiten-lucht wordt gefilterd en met behulp van een ventilator en kanalen in een gebouw gebracht. Deze lucht wordt met behulp van ventilatoren afgezogen.

6 De luchthoeveelheden worden hier bepaald door de gewenste de winter wordt deze toegevoerde ventilatielucht voorverwarmd om koudeval te voorkomen. Koude lucht is zwaarder dan de lucht in de vertrekken en kan daardoor ongewenste koude luchtstromingen veroorzaken. In de vertrekken is een verwarmingselement aange-bracht dat voor de verwarming van een vertrek zorgdraagt. De toevoerlucht kan in de winter worden bevochtigd. Bevochtigen kost relatief veel energie, maar draagt wel bij aan de behaaglijkheid van de de zomer kan de toegevoerde ventilatielucht ook worden gekoeld. De luchthoeveelheden worden echter niet bepaald door het ge-wenste koelvermogen maar door de ventilatiebehoefte. De koeling is beperkt en men spreekt dan ook van topkoeling . Het koelen van lucht betekent in het algemeen dat de lucht ook wordt ontvochtigd.

7 Ventilatie met WTW en naverwarmer topkoeling vo r m fA c T o r e n e nv e r h o u d i n g s-g e T A l l e o r m fA c T o r e nho T e lbu d g eT / 3 s T e r r e n 5 Klimaat / m / m BVO13,2 MJVerlichting / m BVO411 MJTransport / m BVO15,0 MJOverige energiebehoefte / m BVO144 MJWater / kamer36,5m Verse lucht / m GO12,8m / hGemiddeld jaarlijks (energieverbuik)Waterleidingen0,1m / m BVOA fvoerleidingen PVC0,1m / m BVOE n lichtpunt per4,3m BVOE n dubbele wandcontactdoos per4,6m BVOE n radiator per26,6m BVOL eidinglengte radiator0,4m / m BVOL eidinglengte vloerverwarming4,5m / m BVOK analen mechanische toe- en afvoer0,4m / m BVOE n afzuig- / toevoerpunt per18,7m BVOE n toilet per196m BVOE n sanitair toestel per131m BVOG emiddelde kostenindicatorenGebruiksoppervlak85,0%T arra oppervlak12,3%Natte ruimte12,0%Technische ruimte5,4%Verkeersoppervlak14,6kamergroo tte32,0m Basis vormfactorenWo n i n g b o o n i n g b o uWge s T A p e l dGestapelde studentenhuisvesting met een interne galerij.

8 Kleine woningen met eigen keuken en natte groep, gezamen-lijke (Lage investeringskosten) Standaard sanitair. Loodgietersinstallatie ingestort in de vloe-ren en in de wanden. Collectieve verwarmingsinstallatie met vloerverwarming in de woningen. Zelfregulerende gevelroos-ters mechanische afzuiging in keuken en natte ruimten. Stan-daard elektrainstallatie conform NEN 1010, incl. netwerkaan-sluiting, inbouw elektraleidingen. energieniveauCentrale warmtepomp, centrale gebalanceerde ventilatie met WTW. Individuele klimaatbeheersing met tijdgestuurde rege-ling. Sanitair uitgevoerd in een waterbesparende uitvoering. Energiezuinige comfortExtra radiatoren in de woonkamer en verwarmde gezamelijke ruimten. Centrale luchtbehandeling met nakoeling van de lucht. Flexibele regelinstallatie met u d e nT e nW o n i n g e n (h o o g b o uW)

9 O n i n g b o uWLoodgietersinstallatie / m 26,-30,-Sanitaire toestellen / m 29,-33,-Klimaatinstallatie / m 42,-49,-Elektra- installatie / m 41,-46,-Transportinstallaties / m 47,-54,-Totaal installatiekosten / m 185,-212,-LaGE iNvEsTERiNGsKosTENlaaghoogge s T A p e l dHooG coMfoRTlaaghoogLoodgietersinstallatie / m 37,- 42,-Sanitaire toestellen / m 34,- 39,-Klimaatinstallatie / m 100,- 115,-Elektra- installatie / m 49,- 57,-Transportinstallaties / m 56,- 63,-Totaal installatiekosten / m 277,- 316,-Loodgietersinstallatie / m 26,-30,-Sanitaire toestellen / m 34,-39,-Klimaatinstallatie / m 96,-110,-Elektra- installatie / m 41,-46,-Transportinstallaties / m 50,-57,-Totaal installatiekosten / m 247,-282,-LaaG ,0m ,9m Aantal lagen10lgAantal ,3m uiTGaNGsPuNTEN KENGETaLLENBEREKENiNG Ut il i t ei t sb oU t i l i t e i t s b oU wKa n t o o r fU n c t i eKleinschalig kantoorpand van maximaal vier lagen.

10 Entree direct aan het hoofdtrappenhuis zonder entreegebied. Zonwe-ring aan de zuidzijde van het kantoor. Traditionele materialen, plat dak. Basispakket (Lage investeringskosten) Standaard sanitair en loodgietersinstallatie verwerkt in de wanden en boven het verlaagd plafond, leidingen uitgewerkt in koper en staal. Warmteopwekking HR-ketels in een cascadeopstelling met radiatoren in de ruimten. Warm water close-in boiler. Luchtbehandeling op basis van ventile-ren met WTW incl. top-koeling. Standaard elektra installatie volgens NEN 1010, incl. energieniveauWarmtepomp systeem opgenomen met betonkernactivering. Verlichtingssysteem met LED-verlichting en comfortLuchtbehandeling met koeling en klimaatplafonds. Regeling van het klimaat per ruimte. Personenlift een platformlift.