Ligji nr. 8417, datë 22.11.1998 KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË ...

1 Ligji nr. 8417, dat KUSHTETUTA E REPUBLIK S S SHQIP RIS 1. Ne, Populli i Shqip ris , krenar dhe t vet dijsh m p r historin ton , me p rgjegj si p r t ardhmen, me besim te Zoti dhe/ose te vlera t tjera universale, me vendosm rin . p r t nd rtuar nj shtet t s drejt s, demokratik e social, p r t garantuar t drejtat dhe lirit themelore t njeriut, me frym n e toleranc s dhe t bashk jetes s fetare, me zotimin p r mbrojtjen e dinjitetit dhe t personalitetit njer zor, si dhe p r prosperitetin e t gjith . kombit, p r paqen, mir qenien, kultur n dhe solidaritetin shoq ror, me aspirat n shekullore t popullit shqiptar p r identitetin dhe bashkimin komb tar, me bindjen e thell se drejt sia, paqja, harmonia dhe bashk punimi nd rmjet kombeve jan nd r vlerat m t larta t njer zimit, Vendosim k t Kushtetut : PJESA E PAR . PARIME THEMELORE. Neni 1. 1. Shqip ria sht republik parlamentare.

2 2. Republika e Shqip ris sht shtet unitar dhe i pandash m. 3. Qeverisja bazohet n nj sistem zgjedhjesh t lira, t barabarta, t p rgjithshme e periodike. Neni 2. 1. Sovraniteti n Republik n e Shqip ris i p rket popullit. 2. Populli e ushtron sovranitetin n p rmjet p rfaq suesve t tij ose drejtp rs drejti. 3. P r ruajtjen e paqes dhe t interesave komb tar , Republika e Shqip ris mund t . marr pjes n nj sistem sigurimi kolektiv, n baz t nj Ligji t miratuar me shumic n e t gjith an tar ve t Kuvendit. 1. Miratuar me ligjin nr. 8417, dat t Kuvendit Popullor. Miratuar me referendum m Shpallur me dekretin nr. 2260, dat t Presidentit t Republik s, Rexhep Mejdani Ndryshuar me ligjin nr. 9675, dat Ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat Ndryshuar me ligjin nr. 88/2012, dat Ndryshuar me ligjin nr. 137/2015, dat Ndryshuar me ligjin nr. 76/2016, dat Ndryshuar me ligjin nr. 115/2020, dat 1.

3 Neni 3. Pavar sia e shtetit dhe t r sia e territorit t tij, dinjiteti i njeriut, t drejtat dhe lirit e tij, drejt sia shoq rore, rendi kushtetues, pluralizmi, identiteti komb tar dhe trash gimia komb tare, bashk jetesa fetare, si dhe bashk jetesa dhe mir kuptimi i shqiptar ve me pakicat jan baza e k tij shteti, i cili ka p r detyr t'i respektoj dhe t'i mbroj . Neni 4. 1. E drejta p rb n baz n dhe kufijt e veprimtaris s shtetit. 2. KUSHTETUTA sht Ligji m i lart n Republik n e Shqip ris . 3. Dispozitat e Kushtetut s zbatohen drejtp rs drejti, p rve rasteve kur KUSHTETUTA parashikon ndryshe. Neni 5. Republika e Shqip ris zbaton t drejt n nd rkomb tare t detyrueshme p r t . Neni 6. Organizimi dhe funksionimi i organeve t parashikuara n k t Kushtetut rregullohen me ligjet e tyre p rkat se, p rve rasteve kur n Kushtetut parashikohet ndryshe. Neni 6/12. Ndalohet zgjedhja, em rimi apo ushtrimi i nj funksioni publik n nj nga organet e parashikuara n k t Kushtetut , ose t krijuara me ligj, pavar sisht p rcaktimeve t b ra n dispozitat e tjera t k saj Kushtetute, n se verifikohen rrethana q cenojn integritetin e funksionarit publik, sipas kushteve dhe rregullave t p rcaktuara me ligj t miratuar me tri t pestat e t gjith an tar ve t Kuvendit.

4 Neni 7. Sistemi i qeverisjes n Republik n e Shqip ris bazohet n ndarjen dhe balancimin nd rmjet pushteteve ligjv n s, ekzekutiv dhe gjyq sor. Neni 8. 2. Shtuar me ligjin nr. 137/2015. 2. 1. Republika e Shqip ris mbron t drejtat komb tare t popullit shqiptar q jeton jasht . kufijve t saj. 2. Republika e Shqip ris mbron t drejtat e shtetasve shqiptar me banim t . p rkohsh m ose t p rhersh m jasht kufijve t vet. 3. Republika e Shqip ris u siguron ndihm shtetasve shqiptar q jetojn e punojn . jasht shtetit p r t ruajtur e p r t zhvilluar lidhjet me trash gimin kulturore komb tare. Neni 9. 1. Partit politike krijohen lirisht. Organizimi i tyre duhet t p rputhet me parimet demokratike. 2. Partit politike dhe organizatat e tjera, programet dhe veprimtaria e t cilave mb shteten n metoda totalitariste, q nxitin e p rkrahin urrejtjen racore, fetare, krahinore ose etnike, q p rdorin dhun n p r marrjen e pushtetit ose p r t ndikuar n politik n shtet rore, si edhe ato me karakter t fsheht jan t ndaluara sipas ligjit.

5 3. Burimet financiare t partive, si dhe shpenzimet e tyre b hen kurdoher publike. Neni 10. 1. N Republik n e Shqip ris nuk ka fe zyrtare. 2. Shteti sht asnjan s n shtjet e besimit e t nd rgjegjes dhe garanton lirin e shprehjes s tyre n jet n publike. 3. Shteti njeh barazin e bashk sive fetare. 4. Shteti dhe bashk sit fetare respektojn n m nyr t nd rsjellt pavar sin e nj ri- tjetrit dhe bashk punojn n t mir t secilit dhe t t gjith ve. 5. Marr dh niet nd rmjet shtetit dhe bashk sive fetare rregullohen mbi baz n e marr veshjeve t lidhura nd rmjet p rfaq suesve t tyre dhe K shillit t Ministrave. K to marr veshje ratifikohen n Kuvend. 6. Bashk sit fetare jan persona juridik . Ato kan pavar si n administrimin e pasurive t tyre sipas parimeve, rregullave dhe kanoneve t tyre, p r sa nuk cenohen interesat e t tret ve. Neni 11. 1. Sistemi ekonomik i Republik s s Shqip ris bazohet n pron n private e publike, si dhe n ekonomin e tregut dhe n lirin e veprimtaris ekonomike.

6 2. Prona private dhe publike mbrohen nj lloj me ligj. 3. Kufizime t liris s veprimtaris ekonomike mund t vendosen vet m me ligj dhe vet m p r arsye t r nd sishme publike. 3. Neni 12. 1. Forcat e armatosura sigurojn pavar sin e vendit, si dhe mbrojn t r sin territoriale dhe rendin e tij kushtetues. 2. Forcat e armatosura ruajn asnjan sin n shtjet politike dhe i n nshtrohen kontrollit civil. 3. Asnj forc e huaj ushtarake nuk mund t vendoset dhe as t kaloj n territorin shqiptar, si dhe asnj forc ushtarake shqiptare nuk mund t d rgohet jasht , p rve se me nj ligj t miratuar me shumic n e t gjith an tar ve t Kuvendit. Neni 13. Qeverisja vendore n Republik n e Shqip ris ngrihet n baz t parimit t decentralizmit t pushtetit dhe ushtrohet sipas parimit t autonomis vendore. Neni 14. 1. Gjuha zyrtare n Republik n e Shqip ris sht shqipja. 2. Flamuri komb tar sht i kuq me nj shqiponj t zez dykrenore n mes.

7 3. Stema e Republik s s Shqip ris paraqet nj shqyt me fush t kuqe me nj . shqiponj t zez dykrenore n mes. N krye t shqytit, me ngjyr t art , sht vendosur p rkrenarja e Sk nderbeut. 4. Himni komb tar sht Rreth Flamurit t P rbashkuar . 5. Festa Komb tare e Republik s s Shqip ris sht Dita e Flamurit, 28 N ntori. 6. Kryeqyteti i Republik s s Shqip ris sht Tirana. 7. Forma dhe p rmasat e simboleve komb tare, p rmbajtja e tekstit t himnit komb tar, si dhe p rdorimi i tyre rregullohen me ligj. PJESA E DYT . T DREJTAT DHE LIRIT THEMELORE T NJERIUT. KREU I. PARIME T P RGJITHSHME. Neni 15. 1. T drejtat dhe lirit themelore t njeriut jan t pandashme, t patjet rsueshme e t . padhunueshme dhe q ndrojn n themel t t gjith rendit juridik. 4. 2. Organet e pushtetit publik, n p rmbushje t detyrave t tyre, duhet t respektojn t . drejtat dhe lirit themelore t njeriut, si dhe t kontribuojn n realizimin e tyre Neni 16.

8 1. T drejtat e lirit themelore, si dhe detyrimet e parashikuara n Kushtetut p r shtetasit shqiptar vlejn nj lloj edhe p r t huajt e p r personat pa shtet si n territorin e Republik s s Shqip ris , me p rjashtim t rasteve kur KUSHTETUTA e lidh n m nyr t . posa me me shtet sin shqiptare ushtrimin e t drejtave e t lirive t caktuara. 2. T drejtat dhe lirit themelore, si dhe detyrimet e parashikuara ne Kushtetut vlejn . edhe p r personat juridik , p r aq sa p rputhen me q llimet e p rgjithshme t k tyre personave dhe me thelbin e k tyre t drejtave, lirive dhe detyrimeve Neni 17. 1. Kufizime t t drejtave dhe lirive t parashikuara n k t Kushtetut mund t . vendosen vet m me ligj p r nj interes publik ose p r mbrojtjen e t drejtave t t tjer ve. Kufizimi duhet t jet n p rpjes tim me gjendjen q e ka diktuar at . 2. K to kufizime nuk mund t cenojn thelbin e lirive dhe t t drejtave dhe n asnj rast nuk mund t tejkalojn kufizimet e parashikuara n Konvent n Europiane p r t Drejtat e Njeriut.

9 Neni 18. 1. T gjith jan t barabart p rpara ligjit. 2. Askush nuk mund t diskriminohet padrejt sisht p r shkaqe t tilla si gjinia, raca, feja, etnia, gjuha, bindjet politike, fetare a filozofike, gjendja ekonomike, arsimore, sociale ose p rkat sia prind rore. 3. Askush nuk mund t diskriminohet p r shkaqet e p rmendura n paragrafin 2, n se nuk ekziston nj p rligjje e arsyeshme dhe objektive. Neni 19. 1. Kushdo q lind duke pasur qoft edhe nj rin prej prind rve me shtet si shqiptare, e fiton vetiu shtet sin shqiptare. Shtet sia shqiptare fitohet edhe p r shkaqe t tjera t . parashikuara me ligj. 2. Shtetasi shqiptar nuk mund ta humbas shtet sin , p rve se kur ai heq dor prej saj Neni 20. 1. Personat q u p rkasin pakicave komb tare ushtrojn n barazi t plot para ligjit t . drejtat dhe lirit e tyre. 5. 2. Ata kan t drejt t shprehin lirisht, pa u ndaluar as detyruar, p rkat sin e tyre etnike, kulturore, fetare e gjuh sore.

10 Ata kan t drejt t'i ruajn e zhvillojn ato, t . m sojn dhe t m sohen n gjuh n e tyre amtare, si dhe t bashkohen n organizata e shoqata p r mbrojtjen e interesave dhe t identitetit t tyre. KREU II. LIRIT DHE T DREJTAT VETJAKE. Neni 21. Jeta e personit mbrohet me ligj. Neni 22. 1. Liria e shprehjes sht e garantuar. 2. Liria e shtypit, e radios dhe e televizionit sht e garantuar. 3. Censura paraprake e mjeteve t komunikimit ndalohet. 4. Ligji mund t k rkoj dh nien e autorizimit p r funksionimin e stacioneve t radios ose t televizionit. Neni 23. 1. E drejta e informimit sht e garantuar. 2. Kushdo ka t drejt , n p rputhje me ligjin, t marr informacion p r veprimtarin e organeve shtet rore, si dhe t personave q ushtrojn funksione shtet rore. 3. Kujtdo i jepet mund sia t ndjek mbledhjet e organeve t zgjedhura kolektive. Neni 24. 1. Liria e nd rgjegjes dhe e fes esht e garantuar.