Psikrometri Nedir? What is Psychrometrics? - …

1 T RK TES SAT M HEND SLER DERNE . TURKISH SOCIETY OF HVAC& SANITARY ENGINEERS. Is tma, So utma, Havaland rma, Klima, Yang n ve S hhi Tesisat Dergisi / HVAC, Refrigeration, Fire Fighting and Sanitary Journal temel bilgiler , Tasar m ve uygulama eki /. Say / Number : 27. Fundamentals of HVAC Design & Application Appendix TTMD. Ad na Sahibi / Owner on Behalf of TTMD. Abdullah Bilgin Psikrometri Nedir? Sorumlu Yaz leri M d r /. Reponsible Editorial Manager Bora T rkmen What is Psychrometrics? Genel Yay n Y netmeni / Atila nar, Mak. M h. Chief of Editorial Board Prof. Dr. T. Hikmet Karako TTMD yesi Yay n Kurulu / Editorial Board Giri . Abdullah Bilgin Psikrometri , nemli havan n termodinamik zellikleri ile bu zellikleri kullanarak nemli Ali R za Da l o lu Aytekin ak r havadaki i lemler ve artlar ile ilgilenen, termodinami in bir dal d r.

2 Psikrometrik Bora T rkmen diyagram, genel itibariyle kapal mahalleri istenilen (s cakl k, nem) ko ullara getirmek Cafer nl amac yla gerekli hesaplar yapabilmek i in kullan lmakt r. Bu mahaller, ya ama alanlar . Faruk imen veya zellikleri gere i belli ko ullarda kalmas gereken hacimler olabilir (bilgi i lem Fevzi zel niteleri, tekstil malzemeleri vb.). Fuzuli Topal G rkan Ar . brahim akmanus Neden Psikrometrik Diyagram? smet Taner D nyada kabul edilmi ara t rmalara g re, insanlar belli bir s cakl k ve nem aral nda Murat G renli ve temiz haval ortamlarda rahat etmektir. Bu aral k konfor b lgesi olarak tan mlanm t r. Nazif zak nc . Onur Ba okur Konfor ko ullar yaz ve k olarak ayr lmal d r (nem %30 ile %60, s cakl k 20 - 27. Karako C). S cakl n gere inden fazla veya az olmas bo az kurulu u, g zlerde yanma gibi Refet Doruk Oflaz rahats zl klara yol a mas n n yan nda, fazla nem de terlemeye ve bunalt c bir s cakl k Seden ak ro lu hissine neden olur.

3 Ayr ca ortam n havas temiz ve taze olmad r, toz, duman, polen ve Serhan Mumcu di er zararl maddelerin filtre edilmesi ve temiz havay getirip kirli havay g t recek Ye im Portakal Z leyha zcan bir hava dola m gerekmektedir. Dernek M d r / TTMD Manager G n m zde pek ok insan n ya am n n nemli bir b l m kapal mekanlarda ge - Selen G ng r mektedir. Bu mekanlar gerek hacim, gerekse bar nd rd klar insan say s olarak b y k Dergi Yay n Sorumlusu /. boyutlara ula m lard r. Fuar, konferans, tiyatro, sinema salonlar n n, al veri ve e - Responsible for Publication lence merkezlerinin, pencereleri a lmayan y ksek binalar n vb. ya anabilir halde G lten Acar tutulmas i in iklimlendirme (klima) artt r. Oteller, hastaneler, g da, tekstil, elektronik, lknur Alt nba ka t, t t n, vb. end strileri de klimaya tam anlam yla muhta t r. leti im / Contact Info Ankara : Bestekar Sokak imen Apt.

4 Mahallerin iklimlendirilmesi i in ba l ca nemli iki metot vard r. Bunlar t m haval . No :15/2 06680 Kavakl dere iklimlendirme ve primer haval iklimlendirme olarak adland r rlar. Bu al ma, Tel: 419 45 71 - 419 45 72 psikrometrik diyagramla ilgili yap lan rneklemelerle konu ile ilgilenen meslek- Faks: 419 58 51 ta lar m z n teoriden biraz uzak pratik uygulamalar ile konunun daha iyi anla labilmesini web: sa lamak i in haz rlanm t r. e-mail: stanbul : n n Caddesi, Mercan Sokak T m Haval klimlendirme STFA Konutlar B-8 Blok No:12/4 Kozyata T m haval sistem; merkezi bir klima santralinde artland r lan havan n kanallar yard - Tel: 464 93 50 m yla iklimlendirilecek ortama g nderilmesidir. Faks: 464 93 51. web: e-mail: Primer Haval klimlendirme Statik s tma ve/veya so utma y klerinin mahallerde kullan lan cihazlardan ( rne in TTMD Y netim Kurulu / Executive Board of TTMD fan-coil veya radyat r) kar lan rken, mahal taze hava ihtiyac n n klima santrali ile Abdullah Bilgin (Ba kan) kar lanmas d r.

5 Prof. Dr. Abdurrahman K l (Ba kan Yrd.). Fevzi zel (Ba kan Yrd.). H rant Kalata (Ba kan Yrd.) Tan mlar ve Psikrometrik Diyagramdaki G sterimleri Dr. brahim akmanus (Genel Sekreter) Kuru Termometre S cakl (Kt C). Aytekin ak r (Muhasip ye) Normal bir termometre ile yani haznesinin etraf kuru olup hava ile temas halinde olan Cafer nl ( ye). Levent Alatl ( ye) bir termometre ile l len hava s cakl na denir. Handan zgen ( ye). G rkan Ar ( ye) Ya Termometre S cakl (Yt C). Tufan Tun ( ye) Haznesinde slak bir bezle sar l termometrenin, normal hava ak m sa lan p, hazne Murat G renli ( ye) etraf ndaki hava doygunluk s n r na getirildi inde termometrenin g sterdi i s cak- 49. Say n n Ekidir l kt r. ISITMA KL MA SO UTMA SAN. VE T C. A..'N N. KATKILARIYLA YAYINLANMAKTADIR. uygulama - application i Noktas S cakl . Sabit bas n ta so utulan nemli havan n i erdi i su buhar n n yo u maya ba lad s cakl a denir.

6 Entalpi (h- kcal/kg). Kuru hava - su buhar kar m na ( slak havaya) s t lmas . esnas nda verilmesi yada so utulmas esnas nda al nmas . gereken s miktar d r. Havadaki s miktar n , belirlenmi bir referans de erine g re g steren bir s l zelliktir. Ba l Nem ( ). Mevcut havada bulunan su buhar miktar n n ayn s cakl ktaki doymu havada bulunan su buhar miktar na oran na denir. zg l Nem (gr/kg). Mevcut havada bulunan birim miktardaki nemli havan n ihtiva etti i su buhar miktar na denir. Yani mevcut artlarda 1 kg havadaki nemin gram cinsinden miktar d r. Yo unluk ( -kg/m3 ). Nemli hava a rl n n, kaplad hacme oran hava yo unlu u olarak tan mlan r. Hava yo unlu unu etkileyen unsurlar, i indeki su buhar . miktar , havan n s cakl , ve havan n bulundu u rak m ve a k hava bas nc olarak say labilir. Psikrometrik diyagram zerinde bu de i kenlere g re havan n yo unlu u belirlene- bilmektedir.

7 Duyulur Is (Qd - kcal/kg). Nemli havadan, kuru termometre s cakl n de i tirmek i in verilmesi ya da al nmas gereken s miktar d r. Gizli Is (Qg - kcal/kg). Nemli havadan, kuru termometre s cakl de i meksizin i eri indeki su buhar n n yo u turulmas yani faz durumunu de i tirmek i in verilen veya al nan s miktar d r. Duyulur s Oran . Duyulur s n n (Qduyulur), toplam s ya (Qduyulur + Qgizli) oran d r. Havan n zg l Is s (CP - Kcal/kg C). 1 kg nemli havan n s cakl n 1 C artt rmak i in gereken s miktar na zg l s s denir. -100 ile + 100 C aral i in, Cp = 1,004 Kj/kg C = 0,24 kcal/kg C. Duyulur Is Oran izgisi (Do rusu). Duyulur s oran ile referans noktas ndan ge en izgiye duyulur s oran izgisi denir. Referans noktas psikrometrik diyagram zerinde bulunan ve rak ma ba l olarak yeri de i ken olan bir noktad r. (Deniz seviyesine g re haz rlanm psikrometrik diyagramda referans noktas yakla k olarak 20 C KT ile % 50 Ba l nem e risi zerindedir.)

8 Psikrometrik Diyagramda Yap lan lemlerin Y n Tan mlamalar . A - Havan n KT s cakl n n sabit kal p nemini artt durum B - Is tma ve buharl nemlendirme May s-Haziran 2007 2 TTMD. uygulama - application C - Duyulur s tma D - Absorbent maddelerle nem al nmas . E - Sabit kuru termometre s cakl nda ba l ve zg l nemin d r lmesi (nem alma). F- So utma ve nem alma ( i noktas n n alt nda so utulan havada g r l r). G- Duyulur so utma H- Evaporatif so utma klimlendirme lemleri in Kullan lan Form ller Is tma Kapasitesi Sembol : Q s tma Birimi : Kcal/h So utma Kapasitesi Sembol : Qso utma Birimi : Kcal/h Nemlendirme Kapasitesi Sembol : Qnem Birimi : Kg/h Hava Debisi Sembol : V. Birimi : m3/h Havan n Yo unlu u Sembol : . Birimi : Kg/m3. Havan n zg l Is s . Sembol : Cp Birimi : Kcal/Kg C. S cakl k Fark . Sembol : T. Birimi : C. Entalpi Fark.

9 Sembol : h Birimi : Kcal/kg zg l Nem Fark . Sembol : x Birimi : Kg/kg Not : Yap lacak hesaplarda yukar da verilen birimler kullan - larak i lemler yap lacakt r. Is tma Kapasitesi Q s tma = V x x Cp x T. So utma kapasitesi QSo utma = V x x h Nemlendirme kapasitesi Qneml. = V x x x Kabuller Havan n yo unlu u: hava yo unlu u s cakl a ve rak ma ba l olarak de i mektedir. rne in deniz seviyesinde, 0 C de yakla k 1,29 kg/m3. iken 30 C de yakla k 1,17 kg/m3 de erindedir. Yapaca m z hesaplarda hava yo unlu u ortalama olarak 1,2 kg/m3 olarak al nacakt r. TTMD 3 May s-Haziran 2007. uygulama - application Projelerde net kapasiteler hesaplarken havan n yo unlu u film s cakl ndaki havan n yo unlu u al narak yap lmal d r. Film s cakl artland rman n ba lang c ndaki hava s cak- l ile havan n artland rman n biti noktas ndaki s cak- l n n ortalamas d r.

10 Havan n zg l s s : -100 ile +100 aras nda ok fazla de- i medi inden 0,24 kcal/kg C olarak al nacakt r. Psikrometrik Hesaplar in n Hesaplar KI i in bilinenler K D Ortam s cakl (KT) : 0 C. K D Ortam Ba l Nemi (j) : 90 %. K in stenen Mahal artlar : 20 C - % 50 nem YAZ i in bilinenler Yaz D Ortam s cakl (KT) : 33 C. Yaz Ya Termometre s cakl (YT) : 24. Yaz in stenen Mahal artlar : 26 C-% 50 nem Mahal Is Kazan ve Kay p Bilgileri Mahal s kayb = Kcal/h Duyulur s kazanc = Kcal/h Gizli s Kazanc = Kcal/h Duyulur s oran = ( + ). DIO = 0,857. Hava Debisinin Hesaplanmas . Hava debisinin tayin edilmesi i in, yaz d hava ve istenen i hava artlar psikrometrik diyagramda i aretlenir. (Yaz d hava art m z 33 C KTve 24 C YT, mahal art m z 26 C KT ve % 50 ba l nem). Duyulur s oran izgimizi diyagram zerinde izilir. Bu izgiye paralel olan ve mahal art ndan ge en izgi izilir.