Yapı Ruhsatı, Yapı Ruhsatının Kazanılmış Hakkı ve …

1 Yap Ruhsat , Yap Ruhsat n n Kazan lm Hakk ve Ka ak Yap . e A. Yap Ruhsat Gerektiren Yap lar 3194 say l mar Kanunu kapsam na giren b t n yap lar i in belediye ya da il zel y netimlerinden (valiliklerden) yap ruhsat al nmas zorunludur. (!) Yap ruhsat al nmadan yap lm yap n n, imar plan ve y netmelik d zenlemelerine uygun olarak yap lm olmas , yap y ka ak olmaktan kurtarmaz. Yetkili y netimlerin bilgisi d nda ya da imar d zenlemeleriyle getirilmi kurallara uyulmadan yap lan yap lar, ka ak yap d r. (!) Yap ruhsat al nmas kural n n tek ayr (istinas ) 27. maddede belirtilmi tir. Buna g re; belediye ve kom u alanlar d ndaki k ylerin yerle ik alanlar ile yak n evresinde ve obalarda (mezralarda) yap lacak konut, b t nle ik (entegre) i letme niteli i ta mayan ve imar plan gerektirmeyen tar m ve hayvanc l k ama l yap lar ile k yde oturanlar n gereksinimlerini kar layacak bakkal, manav, berber, k y f r n , k y kahvesi, k y lokantas , tan t m ve sergi b feleri ile k y halk nca kurulan ve i letilen retici birliklerinin (kooperatiflerin) i letme binas gibi yap lar i in yap ruhsat.

2 Aranmaz. Ancak, et d ve projelerinin il zel y netimlerince (valiliklerce) incelenip uygun g r lmesi, k y muhtarl ndan yaz l olur al nmas ve bu yap lar n y renin doku ve mimari zelliklerine, bilim, sanat ve sa l k kurallar na uygun olmas . zorunludur. Yap ruhsat al nm yap larda bir de i iklik yap labilmesi de yeniden yap ruhsat al nmas na ba l d r. Ancak; derz, i ve d s va, boya, oluk, dere, do rama, d eme ve tavan kaplamalar , elektrik donan mlar ve sa l koruyucu donan mlar n onar mlar ile at onar m ve kiremit aktar lmas ve belediyelerce kar lan imar y netmeliklerinde belirtilen ta y c eyi etkilemeyen teki de i iklikler ve onar mlar i in yap ruhsat al nmas gerekmez. (!) Planl Alanlar Tip mar Y netmeli i'nin 16/24. maddesinde k kl onar m ve de i iklik olarak yap lan tan mlama; Yap lardaki ta y c eleri etkileyen ya da yap alan n (br t alan ) de i tiren i lemlerdir.

3 Pencere tabanlar n n indirilmesi, pencerelerin kap ya d n t r lmesi, pencere ve kap yerlerinin ya da l lerinin de i tirilmesi gibi bina g r n m ne etki eden i lemler de k kl de i iklik kapsam ndad r. bi iminde iken, g n de i tirilmi tir. Bu de i iklik ile k kl onar m ve de i iklik deyimi yerine k kl de i iklik deyimi getirilmi ve tan mlama da; Yap lardaki ta y c eleri etkileyen ve/veya yap alan n (br t alan ). ve yap ruhsat eki projelerini de i tiren i lemlerdir. K kl de i iklik, yap ruhsat na ba l d r. bi iminde yap lm t r. Bu de i iklikten, k kl onar mlar n yap ruhsat . al nmaks z n da yap labilece i sonucunu karabiliriz. Bina g r n m ne etki eden i lemlerin ise, yap lan de i iklikle tan mlamadan kar lm olmas kar s nda, yap . ruhsat al nmaks z n yap l p yap lamayacaklar konusunda ilgili belediyelerin imar y netmeliklerine bakarak karar vermek gerekecektir.

4 (!) Korumaya al nm yap lar d nda, yap n n proje ve g r n ne, ta y c d zene ine etki etmeyen k kl onar mlar i in yap ruhsat al nmas gerekli de ildir. K kl . de i iklikler i in yap m belgesi gerekir. (!) Planl Alanlar Tip mar Y netmeli i'nin 63. maddesine g re, yal n onar m ve de i iklikler, korkuluk, g lgelik (pergola) ve benzerlerinin yap m ile b lme duvar , bah e duvar , duvar kaplamalar , baca, sa ak ve benzeri gelerin onar mlar i in yap . 1. e ruhsat gerekmez. Bu kapsamda kalmakla birlikte, binan n s yal t m n etkileyen i lemler yap ruhsat na ba l d r. (!) Salon duvar n n i eri ekilerek balkon olu turulabilmesi i in yap ruhsat al nmas . gerekir. (Dan tay 6. Dairesi'nin g n, E: 1988/1399, K: 1990/622 say l . karar .). (!) Balkonun salona kat labilmesi i in kat maliklerinin oybirli iyle karar almas ve ayr ca yap ruhsat al nmas gerekir.

5 Tersi durumda balkon eski durumuna d n t r l r. (Dan tay 6. Dairesi'nin g n, E: 1990/1913, K: 1991/2143. say l karar .). (!) Giri kat kolon aralar n n duvar ile kapat l p i yeri durumuna getirilmesi i in yap . ruhsat al nmas gerekir. (Uyu mazl k Mahkemesi'nin g n, E: 1996/15, K: 1996/60 say l karar .). (!) G ne lik (pergola) niteli inde olmayan ve kapal alan olu turan yap n n, mar Y netmeli i'ne g re belediyeden yaln zca olur al narak yap labilecek yap lar kapsam na da girmedi i a k oldu undan, yap ruhsats z ek b l mlerin y k m na ili kin i lemde hukuka ayk r l k bulunmamaktad r. (Dan tay 6. Dairesi'nin g n, E: 1996/5807, K: 1997/5378 say l karar .). (!) Balkonun zerinin sac ile rt lmesinde yap ruhsat al nmas na gerek yoktur. Yap . ruhsat al nmas n gerektirmeyen b l m i in y k m karar da verilemez.

6 (Dan tay 6. Dairesi'nin g n, E: 1988/3350, K: 1990/343 say l karar .). (!) at n n s k lerek, yerine elik iskeletli at yap lmas i in yap ruhsat na gerek yoktur. (Dan tay 6. Dairesi'nin g n, E: 1988/858, K: 1989/659 say l . karar .). Belediyeler ya da il zel y netimleri (valilikler); y renin ve evrenin zelliklerine g re yap lar aras nda uyum sa lamak, g zel bir g r n m elde etmek amac yla yap n n d boya ve kaplamalar ile at n n yap m gere leri (malzemesi) ve boyas n belirlemeye yetkilidir. B. Kamu Kurum ve Kurulu lar nca Yap lacak Yap lar in Yap Ruhsat . 3194 say l mar Kanunu'nun 26. maddesine g re, kamu kurum ve kurulu lar nca yap lacak ya da yapt r lacak yap lara; imar planlar nda o amaca ayr lm olmak, imar plan na ve yasal d zenlemelere ayk r olmamak zere, mimari, statik, donan m ve t m uygulama sorumlulu unun bu kamu kurum ve kurulu lar nca stlenilmesi ve m lkiyetin belgelenmesi ko uluyla, avan projeye g re yap ruhsat verilir.

7 Devletin g venli i ile T rk Silahl Kuvvetleri'nin dizi eylem (harekat) ve savunmas . bak m ndan gizlilik gerektiren yap lara; belediyeden al nan imar durum belgesine, kat d zeni, cephe hatt , yap derinli i ve toplam yap alan na uyularak genel in aat projelerinin kurumlar nca onayland , statik ve donan m sorumlulu unun kurumlar nda oldu u, ilgili belediye ya da il zel y netimine (valili e) yaz ile bildirildi inde, mimari proje, statik proje, elektrik ve mekanik donan m projeleri, resim ve hesaplamalar , r perli ya da ebatl kroki aranmadan yap ruhsat verilir. 2. C. Yap Ruhsat na Kazan lm Hak Sa layan D zenlemeler e 3194 say l mar Kanunu'nun 29. Maddesi: Yap ya ba lama s resi yap ruhsat g n nden ba layarak iki y ld r. Bu s re i erisinde yap ya ba lanmaz ya da yap ya ba lan p da hangi nedenle olursa olsun, ba lama s resiyle birlikte be y l i inde bitirilmezse, verilen yap.

8 Ruhsat ge ersiz say l r. Bu durumda, yeniden yap ruhsat al nmas zorunludur. Ba lanm . yap larda kazan lm haklar sakl d r. (!) 3194 say l mar Kanunu'nun 29. maddesi d zenlemesine g re, yap ruhsat . al nd ktan sonra yap ma ba lama ve yap y bitirme i in tan nan s relere uyulmas . gerekmektedir. Bu s reler ge ti inde al nm yap ruhsat ge ersiz duruma d mektedir. Yap sahiplerine yap ruhsat n n s resinin uzat lmas bi iminde bir hak tan nmam olup, yap m n s rd r l p bitirilebilmesi i in yeniden yap ruhsat . al nmas zorunludur. S relerin ge mi olmas nedeniyle ge ersiz duruma d en yap . ruhsat n n dayana olan onayl projenin de art k ge erlili inden s z edilemez. (Dan tay 6. Dairesi'nin g n, E: 1993/4593, K: 1994/1594 say l karar .). Planl Alanlar Tip mar Y netmeli i'nin 12. Maddesi: Yap ruhsat s resi i inde bitirilmesi olanakl olmayaca i in be inci y l i inde ilgili y netime ba vurarak yap ruhsat yenilemesi yap lan yap larla ilgili olarak, yap ruhsat alma g n nde y r rl kte bulunan yasal d zenlemeler uygulan r.

9 (!) Yukar daki; yap ruhsat alma g n nde y r rl kte bulunan yasal d zenlemeler ge erlidir. s z nden, yap m na ba lanm ve 3194 say l mar Kanunu'nun 29. maddesi er evesinde kazan lm hak elde etmi yap ya da yap b l mlerinin bitirilebilmesi i in yap ruhsat ilk al nd nda y r rl kte olan yasal d zenlemelere g re yap ruhsat yenilemesi yap laca anla lmal d r. Yap m na ba lanmam . yap lar i in yap ruhsat yenilemesi yap lamayaca gibi, ilk yap ruhsat alama g n ndeki yasal d zenlemelere g re yap ruhsat yenilemesi de s z konusu olamaz. Tersine bir uygulama, yaln zca yap ruhsat almakla kazan lm hak elde edilece i anlam na gelir ki, b yle bir durum 3194 say l mar Kanunu'nun 29. maddesine ayk r l k olu turur. Yap m na 2 y l i inde ba lanmayan ya da yap ruhsat s resi i inde bitirilmeyen ve s resi i inde yap ruhsat yenilemesi yap lmayan yap lar, ruhsats z yap olarak de erlendirilir.

10 Bu yap lar i in yeniden yap ruhsat alma g n nde y r rl kte bulunan imar plan ve d zenlemeleri uygulan r. Plans z Alanlar mar Y netmeli i'nin 12. Maddesi: Planl Alanlar Tip mar Y netmeli i'nin 12. maddesi ile bire birdir. 1. Yap ma Ba lamadan nce Belediye ya da il zel y netimlerince (valiliklerce) verilen yap ruhsat s resiz de ildir. Yap . ruhsat al nd ktan sonra 2 y l i inde yap ma ba lanmazsa, yap ruhsat ge ersiz say lmaktad r. te yandan, yap ma ba lanmadan nce imar plan nda nceki duruma g re k s tlama getiren bir de i iklik ger ekle irse, nceden al nm yap ruhsat kazan lm hak sa lamamaktad r. 3. 2. Yap m A amas nda e Yap ma ba land ktan sonra imar plan nda nceki duruma g re k s tlama getiren bir de i iklik ger ekle irse, nceden al nm yap ruhsat ile yeni d zenlemenin y r rl e girdi i g ne de in yap lm b l m kazan lm hak olmaktad r.