506 SAYILI YASAYA GÖRE HZMET TESPİTİ ... - kucukoner.av.tr

1 506 SAYILI YASAYA G RE H ZMET TESP T DAVALARI. 506 say l Sosyal Sigortalar Kanununun d zenlenmi bulunan hizmet tespiti (sigortal al man n tespitine) ili kin davalar kamu d zenine ili kin olup bu tip davalarda re'sen inceleme ilkesi egemendir. Mahkeme, davac ve daval taraf beyanlar ile ba l olmay p (daval taraf n kabul beyan da dahil olmak zere) al man n fiili olarak ger ekle ip ger ekle medi inin tespitini ara t rmakla m kelleftir. DAVANIN TARAFLARI. Davac taraf; 506 say l yasan n Bir hizmet akdine dayanarak bir veya birka i veren taraf ndan al t r lanlar bu kanuna g re sigortal.

2 Say l rlar. 10/07/1941 tarihli ve 4081 say l ift i Mallar n n Korunmas hakk ndaki Kanuna g re al t r lan Koruma Bek ileri bu kanuna tabidir. (Ek f kra: 29/07/2003 - 4958 md.) Ceza infaz kurumlar ile tutukevleri b nyesinde olu turulan tesis, at lye ve benzeri nitelerde al t r lan h k ml ve tutuklular hakk nda yaln z i kazas ile meslek hastal klar , anal k ve hastal k sigorta kollar uygulan r. Ancak bunlar istekleri halinde malull k, ya l l k ve l m sigorta kollar . bak m ndan bu Kanunun 85 inci maddesinde ng r len artlar ta malar kayd yla iste e ba l sigortal.

3 Olabilirler. Bu ekilde al t r lanlar n i vereni Ceza nfaz Kurumlar ile Tutukevleri Yurtlar Kurumu, i veren vekilleri ceza infaz kurumlar ile tutukevleri i yurtlar n n sorumlu m d r ve amirleridir. Bu kanunda belirtilen Sosyal Sigorta yard mlar ndan sigortal lar ile bunlar n e ve ocuklar ve sigortal lar n l mlerinde bu kanuna g re hak sahibi olan kimseleri yararlan rlar.. kapsam na giren ve I - A a da yaz l kimseler bu kanunun uygulanmas nda sigortal say lmazlar: A - (De i ik alt bent: 24/10/1983 - 2934/1 md.)

4 A) Kamu sekt r ne ait tar m ve orman i lerinde cretle, b) zel sekt re ait tar m ve orman i lerinde cretle ve s rekli olarak, c) Tar m sanatlar na ait i lerde, d) Tar m i yerlerinde yap lan ve tar m i lerinden say lmayan i lerde, e) Tar m i yeri say lmayan i yerlerinin park, bah e, fidanl k ve benzeri i lerinde, al anlar hari olmak zere tar m i lerinde al anlar B) verenin cretsiz al an e i, C) Ayn konutta birlikte ya yan ve nc dereceye kadar ( nc derece dahil) olan h s mlar s ras nda ve aralar nda d ardan ba ka kimse kat lm yarak bu konut i inde yap lan i lerde al anlar.

5 D) (De i ik alt bent: 11/08/1977 - 2100/1 md.) Ev hizmetlerinde al anlar ( cretle ve s rekli olarak al anlar hari ). E) Askerlik hizmetlerini yapmakta olan y k ml ler (27/02/1962 tarihli 33 say l Kanun h k mlerine g re al anlar hari ), F) Kanunla kurulu emekli sand klar na aidat demekte olanlar, G) Yabanc bir memlekette kurulu herhangi bir m essese taraf ndan ve o m essese nam ve hesab na T rkiye'ye bir i i in g nderilen ve yabanc memlekette sigortal oldu unu bildiren yabanc kimseler, H) Resmi meslek ve sanat okullariyle, yetkili resmi makamlar n m saadesiyle kurulan meslek veya sanat okullar nda tatbiki mahiyetteki yap m ve retim i lerinde al an renciler, I) (M lga bend: 29/07/2003 - 4958 md.

6 J) Sa l k m esseselerinde i e al t r lmakta olan hasta veya maluller, K) Herhangi bir i verene hizmet akdiyle ba l olmaks z n kendi nam ve hesab na al anlar, L) (M lga bend: 29/07/2003 - 4958 md.). II- A a da belirtilenler hakk nda baz sigorta kollar uygulanmaz: A) (M lga bend: 29/07/2003 - 4958 md.). B) zel kanunda tarifi ve nitelikleri belirtilen raklar hakk nda, rakl k devresi say lan s re i inde anal k, malull k, ya l l k ve l m sigortalar ile bu kanunun 35 inci maddesi h k mleri uygulanmaz. C) (De i ik alt bent: 29/04/1986 - 3279/1 md.

7 Kanunla kurulu sosyal g venlik kurumlar ndan malull k veya emekli ayl almakta iken bu Kanuna tabi sigortal bir i te al anlar n 78 inci maddeye g re tespit edilen prime esas kazan lar zerinden 63 nc madde h km ne g re Sosyal G venlik Destek Primi kesilir. Sosyal G venlik Destek Primi denmi s reler, bu Kanuna g re sigortal l k s resinden say lmaz ve 24/05/1983. tarih ve 2829 say l Sosyal G venlik Kurumlar na tabi olarak ge en hizmetlerin birle tirilmesi hakk nda Kanun h k mleri uygulanmaz, 64 nc madde h km ne g re toptan deme yap lmaz.

8 Ancak i kazas veya meslek hastal halinde 12 nci madde h k mleri uygulan r. Bunlardan kendi kanunlar na g re g rev malull ayl ba lanm olanlar Kurumdan yaz l talepte bulunurlarsa, bunlar hakk nda talep tarihini takip eden ayba ndan itibaren, malull k, ya l l k ve l m sigortalar . da uygulan r. D) (M lga bend: 29/07/2003 - 4958 md.) . kapsam nda de erlendirilemeyecek ki ilerdir. Sigortal l n de erlendirilmesinde; belirtilen hizmet akdi kavram zerinde durmak gereklidir. Taraflar aras nda sadece bir hizmet akdinin bulunmas yeterli olmay p eylemli veya ger ek al man n varl n gereklidir.

9 Fiili al man n bulunmad bir hizmet akdi sigortal l k i in yeterli de ildir. HD 10, E: 2002/3002, K: 2002/3441, Tarih: Sigortal l n tespitine ili kin olarak a lm olan davada, eylemli veya ger ek bi imde al man n varl saptanmad k a hizmet akdine dayal sigortal l ktan s z edilemez.(506 s. SSK. m. 79). Davac , sigortal l k ba lang tarihinin oldu unun tesbitine karar verilmesini istemi tir. Mahkeme, ilam nda belirtildi i ekilde iste in kabul ne karar vermi tir. H km n, daval Avukat taraf ndan temyiz edilmesi zerine temyiz iste inin s resinde oldu u anla ld ktan ve Tetkik Hakimi Suna Meml k taraf ndan d zenlenen raporla dosyadaki k tlar okunduktan sonra i in gere i d n ld ve a a daki karar tesbit edildi.

10 Bu t r davalar kamusal niteli i itibariyle gerekti inde resen ara t rmay gerekli k lmaktad r. Bu nedenle i e giri bildirgesinin verildi i, ancak yasal belgelerin bulunmad durumlarda al ma olgusunu ortaya koyabilecek inand r c ve yeterli kan tlar da aranmal ve sigortal l k ko ullar n n olu up olu mad y ntemince belirlenmelidir. Eylemli veya ger ek bi imde al man n varl saptanmad k a hizmet akdine dayal sigortal l ktan s z edilemez. Y ntemince d zenlenen i e giri bildirgesi hizmet aktiyle bir g n al man n karinesi olarak salt i e almay g stermekle birlikte al man n mevcudiyeti y n nden yaln z ba na yeterli kabul edilemez, Kald ki h kme dayanak al nan tarihli i e giri bildirgesi y llarca sonra Kuruma tarihinde verilmi.