657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU

1 1 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU1 indekiler I. DEVLET MEMURLU U KAVRAMI .. 3 A. DEVLET Memurlar KANUNU nun Temel zellikleri ve Kapsam .. 3 B. DEVLET Memurlar KANUNU nun Temel lkeleri .. 3 C. DEVLET Memurlar KANUNU na G re stihdam ekilleri .. 5 II. DEVLET MEMURLU U STAT S .. 8 A. Memurluk Mesle i .. 6 B. Memurlu a Giri .. 6 a. Aday Memur Olarak Atanma .. 9 b. Asli Memur Olarak (Asaleten) Atanma .. 10 c. G reve Ba lama .. 10 III. DEVLET MEMURLARININ DEVLER YASAKLARI VE HAKLARI .. 10 A. DEVLET Memurlar n n devleri .. 10 B. DEVLET Memurlar n n Yasaklar .. 13 C. DEVLET Memurlar n n Haklar .. 16 IV. DEVLET MEMURLARININ ZL K DOSYASI VE Y KSELMELER .. 20 A. DEVLET Memurlar n n zl k Dosyas .. 20 B. DEVLET Memurlar n n Y kselmeleri .. 20 V. DEVLET MEMURLARININ YET T R LMELER (H ZMET E T M) .. 21 VI. DEVLET MEMURLARININ D S PL N SORU TURMASI .. 21 1 Bu ders notu Bahtiyar AKYILMAZ Murat SEZG NER Cemil KAYA, T rk dare Hukuku, Geni letilmi ve G ncellenmi 7.

2 Bask , Ekim 2016, Ankara k nyeli kitaptan kar larak haz rlanm t r. 2 A. Disiplin Cezalar .. 22 B. Disiplin Su lar .. 22 C. Disiplin Soru turmas Usul .. 23 . Disiplin Cezas Verme Yetkisi .. 24 D. Disiplin Cezalar na Kar Ba vuru Yollar .. 24 E. Disiplin Cezalar n n Uygulanmas ve zl k Dosyas ndan Silinmesi .. 25 VII. DEVLET MEMURLARININ CEZA SORUMLULUKLARI .. 25 A. Genel Kurallara G re .. 25 B. 3628 Say l Kanuna G re .. 25 C. 4483 Say l Kanuna G re .. 26 VIII. DEVLET MEMURLARININ MAL SORUMLULUKLARI .. 26 Kamu Zarar ndan Sorumluluk ve Kamu Zarar Nedeniyle R cu .. 26 IX. DEVLET MEMURLU U STAT S NDE KISINTI YAPAN HALLER .. 27 A. Kadronun Kald r lmas (Kadro A ) .. 27 B. G revden Uzakla t rma .. 27 X. DEVLET MEMURLU U STAT S N N SONA ERMES .. 28 A. ekilme ( stifa) .. 28 B. ekilmi (M stafi) Say lma .. 28 C. DEVLET Memurlu undan karma ( hra ) .. 28 . Ko ullarda Eksiklik (Nitelik Kayb ) .. 29 D. Emeklilik .. 29 E.

3 Ba da mazl k .. 29 F. l m .. 29 3 I. DEVLET MEMURLU U KAVRAMI A. DEVLET Memurlar KANUNU nun Temel zellikleri ve Kapsam Memurlar n ve di er kamu g revlilerinin nitelikleri, atanmalar , g rev ve yetkileri, haklar ve y k ml l kleri, ayl k ve denekleri ve di er zl k i leri kanunla d zenlenir eklindeki Anayasal h k m (m. 128/2) uyar nca tarihinde 657 say l DEVLET Memurlar KANUNU y r rl e girmi tir. DEVLET Memurlar KANUNU , Genel ve Katma B t eli Kurumlar, l zel dareleri, Belediyeler, l zel dareleri ve Belediyelerin kurduklar birlikler ile bunlara ba l d ner sermayeli kurulu larda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sand klar nda veya Beden Terbiyesi B lge M d rl klerinde al an memurlar hakk nda uygulan r . S zle meli ve ge ici personel hakk nda ise bu Kanunda belirtilen zel h k mler uygulan r (DMK. m. 1/1-2). Bununla birlikte DEVLET Memurlar KANUNU nun yukar da belirtilen kapsam ndan istisna tutulan kurumlar ve memurlar da bulunmaktad r: Anayasa Mahkemesi ye ve yedek yeleri ile raport rleri, hakimlik ve savc l k mesleklerinde veya bu mesleklerden say lan g revlerde bulunanlar, Dan tay ve Say tay meslek mensuplar ve Say tay savc ve yard mc lar , niversitelerin, ktisadi ve Ticari limler Akademilerinin, DEVLET M hendislik ve Mimarl k Akademilerinin, DEVLET G zel Sanatlar Akademilerinin, T rkiye ve Orta-Do u Amme daresi Enstit s n n retim ye ve yard mc lar , Cumhurba kanl Senfoni Orkestras yeleri, Genelkurmay Mehtaran B l Sanatk rlar , DEVLET Tiyatrosu ile DEVLET Opera ve Balesi ve Belediye Opera ve tiyatrolar ile ehir ve belediye konservatuar ve orkestralar n n sanatk r memurlar , 4 uzman memurlar , uygulat c uzman memurlar ve stajyerleri.

4 Spor-Toto Te kilat nda al an personel; subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erba ve s zle meli erba ve erler ile Emniyet Te kilat mensuplar zel kanunlar h k mlerine tabidir . (DMK. m. 1/3) B. DEVLET Memurlar KANUNU nun Temel lkeleri DEVLET Memurlar KANUNU , s n fland rma, kariyer ve liyakat olmak zere temel ilkeye dayanmaktad r. 1. S n fland rma lkesi S n fland rma, DEVLET kamu hizmetleri g revlerini ve bu g revlerde al an DEVLET memurlar n g revlerin gerektirdi i niteliklere ve mesleklere g re s n flara ay rmakt r (DMK. m. 3/A). S n f, ortak e itim ve meslek niteliklerine sahip olan kamu g revlisi grubudur. Hi bir memur s n f n n d nda al t r lamayaca na g re, ortak yeti me ve ayn nitelikleri gerektiren mesleklerin bir s n f olu turmas esast r. DEVLET Memurlar KANUNU , bu kanuna ba l kurumlarda al t r lan memurlar 12 s n fa ay rm t r (DMK. m. 36): Genel dare Hizmetleri S n f , Teknik Hizmetler S n f , Sa l k Hizmetleri ve Yard mc Sa l k Hizmetleri S n f , E itim ve retim Hizmetleri S n f , Avukatl k Hizmetleri S n f , Din Hizmetleri S n f , Emniyet Hizmetleri S n f , Jandarma Hizmetleri S n f , Sahil G venlik Hizmetleri S n f , Yard mc Hizmetler S n f ( DEVLET Memurlar KANUNU nun y r rl e girmesinden nce m stahdem ad alt nda al t r lan ve hademe, odac , bek i olarak adland r lan personel 657 say l kanun ile birlikte memur stat s ne al nm ve g revin niteli i 5 y n nden yard mc hizmetler s n f i inde de erlendirilmi tir), M lki dare Amirli i Hizmetleri S n f , Milli stihbarat Hizmetleri S n f.

5 Hi bir memur s n f n n d nda ve s n f n n i indeki derecesinin alt nda bir derecenin g revinde al t r lamaz (DMK. m. 45/1). Memurlar n e it dereceler aras nda veya derece y kselmesi suretiyle s n f de i tirmeleri m mk nd r. Bu ekilde s n f de i tireceklerin ge ecekleri s n f ve g rev i in aranan niteliklere sahip olmalar gerekir. 2. Kariyer lkesi Kariyer, DEVLET memurlar na, yapt klar hizmet i in l zumlu bilgilere ve yeti me artlar na uygun ekilde, s n flar i inde en y ksek derecelere kadar ilerleme imk n n sa lamakt r (DMK. m. 3/B). Di er bir ifadeyle kariyer ilkesi, bir memurun y llar boyunca uzmanla mak suretiyle ilerlemesidir. 3. Liyakat lkesi Liyakat, DEVLET kamu hizmetleri g revlerine girmeyi, s n flar i inde ilerleme ve y kselmeyi, g revin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayand rmak ve bu sistemin e it imk nlarla uygulanmas nda DEVLET memurlar n g venli e sahip k lmakt r (DMK.)

6 M. 3/C). Liyakat ilkesi, kamu hizmetlerinde g rev alacak personeli, g reve almada, ilerleme ve y kselmede, yer de i tirmede, g revden uzakla t rma ve g revin sona erdirilmesinde, t m hizmet ve artlarda ehliyetin esas tutulmas n gerektirir. lke, herkesin kamu hizmetine giri ve ilerleyi inde yetenek ve ba ar s n n planda tutar. Ayn zamanda ilke, kamu hizmetinin 6 gerekleriyle uyu mayan her t rl kay rma ve ayr mc l n da kar s ndad r. Bu y n yle ilke, kamu hizmetlerine girmede f rsat e itli ini, kanun n nde e itli i ve memur g venli ini sa lar. C. DEVLET Memurlar KANUNU na G re stihdam ekilleri De i ik nitelik ve t rde bulunan kamu hizmetleri tek tip personel ile yerine getirilemez. Bu hizmetler, nitelik itibar yla birbirinden farkl personelin istihdam n zorunlu k lar. Bu do rultuda DEVLET Memurlar KANUNU d rt istihdam bi imi ng rm t r. Buna g re, bu kanunun kapsam na giren idarelerce y r t len kamu hizmetleri, memurlar, s zle meli personel, ge ici personel ve i iler taraf ndan g r l r (DMK.

7 M. 4). DEVLET Memurlar KANUNU na tabi kurumlar, bu d rt istihdam ekli d nda personel al t ramaz (DMK. m. 5). 1. Memurlar Memurluk, DEVLET Memurlar KANUNU nun ng rd asli ve s rekli istihdam bi imidir. Memur ile idare aras ndaki ili ki yasama organ taraf ndan, hizmetin gereklerine uygun olarak d zenlenir. Mevcut kurulu bi imine bak lmaks z n, DEVLET ve di er kamu t zel ki iliklerince genel idare esaslar na g re y r t len asli ve s rekli kamu hizmetlerini ifa ile g revlendirilenler memur say l r (DMK. m. 4/A). 2. S zle meli Personel 7 S zle meli personel, kalk nma plan , y ll k program ve i programlar nda yer alan nemli projelerin haz rlanmas , ger ekle tirilmesi, i letilmesi ve i lerli i i in art olan, zaruri ve istisnai hallere m nhas r olmak zere zel bir meslek bilgisine ve ihtisas na ihtiya g steren ge ici i lerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller er evesinde kurumun teklifi ve DEVLET Personel Ba kanl n n g r zerine Maliye Bakanl nca vizelenen pozisyonlarda, mali y lla s n rl olarak s zle me ile al t r lmas na karar verilen ve i i say lmayan kamu hizmeti g revlileridir (DMK.

8 M. 4/B). 3. Ge ici Personel Ge ici personel, bir y ldan az s reli veya mevsimlik hizmet oldu una DEVLET Personel Ba kanl n n ve Maliye Bakanl n n g r lerine dayan larak Bakanlar Kurulu nca karar verilen g revlerde ve belirtilen cret ve adet s n rlar i inde s zle me ile al t r lan ve i i say lmayan kimselerdir (DMK. m. 4/C). 4. iler iler, memurlar, s zle meli personel ve ge ici personel d nda ka-lan ve ilgili mevzuat gere ince tahsis edilen s rekli i i kadrolar nda be-lirsiz s reli i s zle meleriyle al t r lan s rekli i iler ile mevsimlik veya kampanya i lerinde ya da orman yang n yla m cadele hizmetlerinde ilgili mevzuat na g re ge ici i pozisyonlar nda alt aydan az olmak zere belirli s reli i s zle meleriyle al t r lan ge ici i ilerdir. Bunlar hakk nda 657 say l DEVLET Memurlar KANUNU h k mleri uygulanmaz (DMK. m. 4/D). iler i mevzuat na tabidir. 8 II. DEVLET MEMURLU U STAT S A.

9 Memurluk Mesle i T rkiye de memurluk, bilgi ve yetene e g re girilebilen ve y kselme imk n bulunan bir meslek veya kariyer say lmaktad r. Memurlu un meslek olarak kabul , memurlar n tarafs z olmas n ve memur ile idare aras ndaki ili kinin i erik ve kapsam n n nesnel bir bi imde nceden bir kanunla belirlenmi olmas n gerektirir. B. Memurlu a Giri 1. Anayasal lkeler Kamu hizmetine girme hakk Anayasan n siyasi hak ve devler b l m nde d zenlenmi tir. Buna g re, her T rk kamu hizmetlerine girme hakk na sahiptir. Hizmete al nmada, g revin gerektirdi i niteliklerden ba ka hi bir ay r m g zetilemez (m. 70). Bu d zenlemeden hareketle memurlu a giri te temel ilkenin bulundu u s ylenebilir: Serbestlik, e itlik ve g revin gerekleri ilkeleri. 2. Kanuni artlar Memurlu a giri i in aranan kanuni artlar, DEVLET Memurlar KANUNU nun 48. maddesinde genel ve zel artlar olarak d zenlenmi tir.

10 A. Genel artlar 9 DEVLET Memurlar KANUNU madde 48 de aranan genel artlar, vatanda l k, ya , renim, kamu haklar ndan mahrum bulunmamak, mahkumiyet, askerlik ve sa l kt r. aa. Vatanda l k Memur olabilmek i in T rk vatanda olmak gerekir. Burada T rk vatanda l n n kazan lma bi iminin bir nemi yoktur. T rk vatanda l n n yan s ra yabanc bir DEVLET vatanda olanlar ( ifte vatanda l k) da memur olabilir. Yabanc lar, kamu kesimindeki baz i lerde, rne in y ksek retim kurumlar nda retim eleman olarak, s zle meli personel eklinde al t r labilir. 2527 say l T rk Soylu Yabanc lar n T rkiye de Meslek ve Sanatlar n Serbest e Yapabilmelerine, Kamu, zel Kurulu veya yerlerinde al t r labilmelerine li kin kanun uyar nca T rk vatanda olmayan ancak T rkiye de ikamet eden T rk soyundan gelen yabanc lar, al ma ve Sosyal G venlik Bakanl ndan al ma izni almak art yla, T rk Silahl Kuvvetleri ile Emniyet Te kilat hari olmak zere T rkiye de kamu ve zel sekt rde al abilir.