HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN VOOR …

1 Ministerie van de Vlaamse GemeenschapMinisterie van de Vlaamse GemeenschapMinisterie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Leefmilieu en InfrastructuurDepartement Leefmilieu en InfrastructuurDepartement Leefmilieu en Infrastructuur Administratie Wegen en VerkeerAdministratie Wegen en VerkeerAdministratie Wegen en Verkeer Afdeling VerkeerskundeAfdeling VerkeerskundeAfdeling Verkeerskunde HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN VOOR VOETGANGERSVOORZIENINGEN H O O F D S T U K 5 HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN voor voetgangersvoorzieningen Vademecum voetgangersvoorzieningen Inhoudsopgave 5. HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN voor 1 Inleiding ..1 Maatvoering en afscherming van voetpaden ..2 Inleiding .. 2 Basiselementen en uitgangspunten bij het bepalen van de vereiste breedtes van 2 Benodigde breedtes voor de gebruikers van het voetpad .. 2 Privacyafstand voetgangers in tegengestelde 4 Veiligheidsafstand vaste 4 Veiligheidsafstand de rand van de rijbaan.

2 5 Benodigde breedtes voor hindernissen en signalisatie, en hun inplanting .. 5 Benodigde breedtes voor straatmeubilair en hun inplanting .. 7 Voetgangerscapaciteiten in functie van de beschikbare 9 Maatvoering van voetpaden in functie van het comfort en de veiligheid .. 10 Minimum dwarsprofiel (met beperkt aantal voetgangers) .. 11 Beperkt 11 Ruimer profiel (zonder straatmeubilair) .. 13 Optimaal ruim dwarsprofiel, zonder 14 Optimaal dwarsprofiel, plaatselijk met straatmeubilair .. 16 Optimaal ruim dwarsprofiel, plaatselijk met straatmeubilair .. 17 Afscherming van 18 Aandachtspunten inzake 20 Materiaal- en kleurengebruik bij voetpaden ..22 22 Uitgangspunten .. 22 Indeling .. 23 Voetpaden die niet of weinig belast worden door wegverkeer .. 24 Voetpaden die occasioneel belast worden door wegverkeer .. 24 Voetpaden die volledig belast worden door wegverkeer .. 25 25 Materialen .. 25 Bouwklassen B10 en 31 Verticale opbouw.

3 32 33 33 33 Natuurgebieden .. 35 Accentueren door materiaal- en kleurengebruik van de voetgangersvoorzieningen .. 36 Accentuering van aanliggende voetpaden .. 37 Accentueren van 38 Accentuering fiets-, voet- en 39 Continu teit .. 40 HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN voor voetgangersvoorzieningen Vademecum voetgangersvoorzieningen Verlichting van voetgangersvoorzieningen ..41 41 Uitgangspunten .. 41 Algemene vereisten .. 41 Specifieke vereisten .. 42 Verlichtingssterkte .. 43 Plaatsing van de verlichtingsinstallaties .. 44 Voetgangersoversteekvoorzieningen ..46 Algemene vereisten .. 46 De vereiste veiligheidsvoorzieningen in functie van de omstandigheden .. 47 Algemeen .. 47 Veiligheidsstreefdoel op langere termijn en vereisten op kortere 48 Kwantitatieve vereisten op basis van de verschillende comfortniveaus .. 51 Wanneer kan men bij weinig verkeer, ook zonder oversteekplaatsen, oversteken zonder veel wachttijd?

4 51 Grootste gemiddelde stapafstand tot een oversteekplaats bij druk 53 Oversteekplaatsen bij matig verkeer (op lokale en secundaire wegen).. 54 Oversteekplaatsen op primaire wegen en op lokale en secundaire wegen in het buitengebied.. 55 Op sommige plaatsen geen beperking van het aantal oversteekplaatsen .. 55 Verkeerslichten .. 55 Overzicht van de kwantitatieve criteria .. 56 Algemene ontwerpprincipes: basisuitrusting van een voetgangersoversteek zonder verkeerslichten .. 58 Gebruik .. 58 Algemene reglementering (volgens het verkeersreglement) .. 58 Algemene aandachtspunten bij de inplanting .. 58 Voorzieningen bij de 60 Verticale signalisatie - 64 Horizontale signalisatie - Wegmarkeringen .. 66 Kostprijs .. 68 Voetgangersoversteken met snelheidsremmers .. 69 Voetgangersoversteek met een verticale snelheidsremmer (op een verhoogd plateau).. 69 Voetgangersoversteek met een horizontale snelheidsremmer (poort).

5 72 Mogelijke bijkomende voorzieningen (vooral bij horizontale snelheidsremmers, maar mogelijk ook in andere gevallen).. 78 Voetgangersoversteken met verkeerslichten (of voetgangersoversteken aan verkeerslichten).. 80 Gebruik .. 81 Soorten verkeerslichten .. 81 Mogelijke bijkomende voorzieningen .. 82 Specifieke ontwerpoplossingen en aandachtspunten .. 86 Voetgangersoversteek over tramsporen .. 86 Specifieke maatregelen ter hoogte van 89 Oversteken op wegen met 2 rijstroken per rijrichting .. 91 Ongelijkgrondse kruising voor voetgangers .. 92 HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN voor voetgangersvoorzieningen Vademecum voetgangersvoorzieningen Voetgangers laten oversteken buiten (de echte en wettelijke) oversteekplaatsen?.. 93 Aandachtspunten bij voetgangersoversteken ter hoogte van kruispunten ..94 Algemeen .. 94 Combinatie voetgangersvoorzieningen en 95 Elementen die de inplantingsplaats van een voetgangersoversteek mee 96 De looplijn van de voetgangers.

6 96 Kruispunt van een voorrangsweg met een ondergeschikte weg .. 97 Oversteek over de voorrangsweg .. 97 Oversteek over de ondergeschikte weg .. 99 Kruispunt met voorrang van rechts .. 104 Kruispunt op plateau (wanneer de maximum toegelaten snelheid voor alle takken op het kruispunt toekomen, beperkt is tot 50 km/uur). 104 Kruispunt niet op plateau (wanneer de maximum toegelaten snelheid op alle takken die op het kruispunt toekomen, niet beperkt is tot 50 km/u) .. 104 Kruispunt met verkeerslichten en vrije 105 Kruispunten met ongelijkgrondse kruisingen (ook voor voetgangers) .. 106 Aandachtspunten bij voetgangersoversteken ter hoogte van rotondes ..107 107 Ontwerpprincipes .. 107 Inrichtingsprincipes .. 108 Conceptschetsen .. 109 Een rotonde met gemengd fiets- en autoverkeer .. 109 Rotonde met aanliggend 109 Rotonde met vrijliggend fietspad in de voorrang .. 111 Rotonde met vrijliggend fietspad uit de voorrang.

7 111 Ongelijkgrondse kruisingen (tunnels of bruggen) ..113 113 Gelijkvloers versus ongelijkvloers .. 113 Keuze tussen brug of tunnel .. 114 Sociale veiligheid .. 115 Breedte en hoogte van 116 Verlichting van tunnels .. 117 Bereikbaarheid en herkenbaarheid van voetgangerstunnels en 118 Toegankelijkheid .. 118 Helling tunnel: .. 119 Helling brug .. 119 Specifiek aandachtspunt bij voetgangerstunnels en -bruggen .. 120 Onderhoud en 120 Andere aandachtspunten: .. 121 Hellingen in voetgangersroutes: kiezen tussen helling en trap ..125 Hoogteverschillen in het algemeen .. 125 Helling .. 126 Hellingspercentages .. 126 Hoogteverschillen en lengte van een helling .. 127 Specificaties buitenhelling .. 128 (buiten)trap .. 128 Materiaalkeuze .. 129 Leuning .. 129 HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN voor voetgangersvoorzieningen Vademecum voetgangersvoorzieningen Voetgangers aan haltes voor openbaar vervoer.

8 131 Inleiding 131 Algemeen .. 131 Basismobiliteit .. 131 Toegankelijkheid van bussen en trams (lage vloeren en voorzieningen voor personen met een handicap) .. 132 Lagevloerbus/lagevloertram .. 132 Knielende bus .. 133 133 Belbussen .. 134 Slechtzienden en 135 Het (her)inrichten van overstappunten .. 135 Gemakkelijke toegang/goede ligging .. 135 Maatvoering .. 136 Veiligheid .. 137 Parkings voor wagens en 138 Signalisatie .. 138 139 139 139 Wachtgelegenheid .. 140 140 Allerlei voorzieningen .. 140 HOOFDSTUK 5 ONTWERPRICHTLIJNEN voor voetgangersvoorzieningen Vademecum voetgangersvoorzieningen Lijst van figuren Figuur Vereiste breedte voor 1 persoon met n of twee tassen of zakken .. 3 Figuur Vereiste breedte voor een persoon met wandelstok .. 3 Figuur Vereiste breedte voor een 3 Figuur Vereiste breedte voor een 3 Figuur Vereiste breedte voor een duo.

9 4 Figuur Vereiste breedte voor een persoon die zich dwars plaatst .. 4 Figuur Privacyafstand voetgangers in tegengestelde 4 Figuur Veiligheidsafstand vaste 5 Figuur Veiligheidsafstand de Figuur Benodigde breedte hindernissen .. 6 Figuur Inplanting verkeersborden op voetpad .. 6 Figuur Benodigde breedte voor inplanting verkeersbord met uitkraging .. 7 Figuur Inplanting schuilhuisje openbaar vervoer .. 7 Figuur Inplanting zitbank .. 8 Figuur Minimum dwarsprofiel (met beperkt aantal voetgangers) .. 11 Figuur Beperkt dwarsprofiel ..12 Figuur Ruimer dwarsprofiel, zonder 14 Figuur Optimaal ruim dwarsprofiel, zonder straatmeubilair .. 15 Figuur Optimaal dwarsprofiel, plaatselijk met straatmeubilair (schuilhuisje openbaar vervoer en zitbank) .. 16 Figuur Optimaal ruim dwarsprofiel, plaatselijk met 18 Figuur Algemeen schema vereiste veiligheidsvoorzieningen inzake 47 Figuur Algemeen schema kwantitatieve vereisten voor 51 Figuur Afgelegde weg door een voetganger.

10 53 Figuur Inplanting voetgangersoversteek in een 60 Figuur Inplanting voetgangersoversteek in een wegsectie met parkeerstroken .. 60 Figuur Onderbreken parkeerstrook ter hoogte van een voetgangersoversteek .. 61 Figuur Inplanting signaaltegels voor blinden en slechtzienden een 62 Figuur Inplanting voetgangersoversteek straatkolken .. 63 Figuur Voetgangersoversteek met vluchtheuvel in weg met drie 64 Figuur A21 oversteekplaats voor voetgangers .. 64 Figuur A23 plaats waar speciaal veel kinderen 65 Figuur F49 - voetgangersoversteek .. 66 Figuur F18 - Aanwijzingsbord van een bijzondere overrijdbare bedding, voorbehouden aan het verkeer van voertuigen van geregelde diensten voor gemeenschappelijk 67 Figuur Wegmarkeringen voetgangersoversteek fietspaden .. 68 Figuur Voetgangersoversteek met verticale snelheidsremmer (plateau).. 70 Figuur A14 .. 71 Figuur 71 Figuur Wegmarkeringen van een voetgangersoversteek op een plateau.