Zakon o obligacionim odnosima - notarrs.com

1 ZAKONO obligacionim ODNOSIMA1 Federacije Bosne i HercegovineiRepublike Srpske(autorski pre~i{}eni tekst)( Slu`beni list SFRJ , br. 29/78, 39/85, 45/89 i 57/89)( Slu`beni list RBiH , br. 2/92, 13/93 i 13/94)( Slu`beni glasnik RS , br. 17/93 i 3/96)1 1 Zakon o obligacionim odnosima (u daljem tekstu: ZOO) usvojilo je Savezno vije}e Skup{tinebiv{e SFRJ na sjednici odr`anoj 30. marta 1978. godine. Zakon je objavljen u Slu`benom listu SFRJ , broj39/78, a u skladu sa odredbom ~lana 1109., stupio je na snagu 1. oktobra 1978. o izmjenama i dopunama ZOO, koji je stupio na snagu 3. avgusta 1985. godine, ( Sl. listSFRJ , broj 39/85), izmijenjeni su i dopunjeni ~l. 109., 180., 399. i 410. ^lanom 6. tog zakona propisano jeda se izmijenjene i dopunjene odredbe ~lana 180. ZOO, primjenjuju i na naknadu {tete nastale od 1. januara1981. godine (retroaktivno dejstvo), zna~i i na odnose nastale prije stupanja na snagu pomenutih izmjena idopuna Sl.}}

2 Listu SFRJ , broj 46/85 objavljena je ispravka zakona o izmjenama i dopunama Sl. listu SFRJ , broj 45/89 objavljena je odluka Ustavnog suda SFRJ, U br. 363/86, kojom je10. jula 1989. godine prestala da va`i odredba ~lana 24. o izmjenama i dopunama zakona o obligacionim odnosima ( Sl. list SFRJ , broj 57/89),koji je stupio na snagu 7. oktobra 1989. godine, izmijenjen je ~lan 277. ZOO, dok je ~lan 401. 11. aprila 1992. godine ZOO se primjenjuje kao Zakon Republike Bosne i Hercegovine (~l. o preuzimanju zakona o obligacionim odnosima ( Sl. list RBiH , br. 2/92, 13/93 i 13/94). Zakon o preuzimanju zakona o obligacionim odnosima ( Slu`beni list RBiH , broj 2/92), koji jestupio na snagu 11. aprila 1992. godine, i Zakon o izmjenama i dopunama zakona o preuzimanju zakona oobligacionim odnosima , u vidu uredbi sa zakonskom snagom, donijelo je Predsjedni{tvo Republike Bosne iHercegovine na prijedlog Vlade Republike Bosne i Hercegovine, a potvrdila ih je, kao zakone, Skup{tinaRepublike Bosne i Hercegovine Zakonom o potvr|ivanju uredbi sa zakonskom snagom, usvojenim nasjednici Skup{tine odr`anoj 1.)}}}

3 Juna 1994. godine. Taj Zakon objavljen je u Slu`benom listu RBiH , broj13/94 od 9. juna 1994. ovaj pre~i{}eni tekst zakona ugra|ene su i odredbe zakona o izmjenama i dopunama zakona oobligacionim odnosima , objavljene u Slu`benom glasniku RS , br. 17/93 i 3/96), koje tako|er donosimo uovoj knjizi kao Prilog i o p r v iOSNOVI OBLIGACIONIH ODNOSA(OP[TI DIO)G L A V A NA^ELACilj i sadr`ina zakona ^lan stvaranja uslova za slobodan promet robe i obavljanja usluga natr`i{tu i za zadovoljavanje materijalnih i drugih potreba gra|ana, te radi osigu-ravanja odgovornosti preduze}a i drugih u~esnika u pravnom prometu za iz-vr{avanje njihovih obaveza, ovim se zakonom ure|uju osnove obligacionihodnosa (op{ti dio), ugovorni i drugi obligacioni odnosi u prometu robe i (FBiH): Ovaj ~lan je izmijenjen ~lanom 4. zakona o preuzimanjuZakona o obligacionim odnosima , Slu`beni list RBiH , br.]}}

4 2/92, 13/93 i 13/94 (udaljem tekstu: ZPZOO). Taj Zakon donosimo u ovoj knjizi kao Prilog broj 1.^lanom 1. ZPZOO propisano je: U Republici Bosni i Hercegovini primjenjuju se odredbe zakona o obli-gacionim odnosima ukoliko su u saglasnosti s Ustavom i zakonima RepublikeBosne i Hercegovine, odnosno ako odredbama ovog zakona nije druk~ije odre-|eno .^lanom 25. ZPZOO odre|eno je da: Savezni propisi donijeti za izvr{enje zakona iz ~lana 1. ovog zakona os-taju na snazi i primjenjuju se kao republi~ki dok se republi~kim propisima dru-k~ije ne odredi .Pored toga, ~lanom 26. ZPZOO propisano je da: Ovla{}enja saveznih organa za izvr{avanje i primjenu zakona iz ~lana1. ovog zakona postaju ovla{}enje republi~kih organa .^lanom 27. ZPZOO odre|eno je da: Pravila Op{teg gra|anskog zakona u pogledu poklona, ortakluka i o po-sudbi primjenjivat }e sa kao pravna pravila ukoliko su u saglasnosti s Ustavom izakonima Republike Bosne i Hercegovine.}}

5 Napomena (RS): Na osnovu ~lana 1. zakona o izmjenama i dopunama Za-kona o obligacionim odnosima Slu`beni glasnik RS , broj 17/93 (u daljem tekstu:ZIDZOO, koji donosimo u ovoj knjizi kao Prilog broj III), koji je stupio na snagu 1993. godine, u Zakonu o obligacionim odnosima ( Slu`beni list SFRJ ,br. 29/78, 39/85, 45/89 i 57/89), u naslovu Dijela prvog brisane su rije~i Osnoviobligacionih odnosa , kao i zagrade ispred i iza rije~i: Op{ti dio .Na osnovu ~lana 2. ZIDZOO, naslov ~lana 1. i ~lan 1. izmijenjeni su i glase:Sadr`ina zakona ^lan zakonom ure|uju se obligacioni odnosi koji nastaju iz ugovora, prou-zrokovanja {tete, sticanja bez osnova, poslovodstva bez naloga, jednostrane izjavevolje i drugih zakonom utvr|enih ~ ~esnici obligacionih odnosa^lan ~esnici obligacionih odnosa su preduze}a i druga dru{tvena pravna lica(u daljem tekstu: dru{tvena pravna lica) pojedinci i gra|anska pravna (FBiH): Ovaj ~lan je izmijenjen ~lanom 5.}}}

6 Je sada va`e}i tekst ~l. 2. (RS): Naslov ~l. 2. i ~l. 2. izmijenjeni su ~lanom 3. ZIDZOO iglase:Strane u obligacionim odnosima ^lan u obligacionim odnosima mogu biti fizi~ka i pravna odnosi i raspolaganje dru{tvenim sredstvima^lan 3.(1) Dru{tvena pravna lica u~estvuju u obligacionim odnosima u ostvari-vanju prava raspolaganja dru{tvenim sredstvima kojima upravljaju radnici uosnovnim i drugim organizacijama udru`enog rada, odnosno radni ljudi u dru-gim dru{tvenim pravnim licima(2) Dru{tvena pravna lica ostvaruju pravo raspolaganja dru{tvenimsredstvima u obligacionim odnosima saglasno odlukama koje radnici u osno-vnim i drugim organizacijama udru`enog rada, odnosno radni ljudi u drugimdru{tvenim pravnim licima donose u skladu sa statutom, drugim samoupra-vnim op{tim aktima i (FBiH): ^lanom 3. ZPZOO, ~lanovi 3. do 9. ZOO stavljeni suvan snage od 11.}}}}}}}

7 Aprila 1992. godine.^lanom 1. zakona o izmjenama i dopunama zakona o preuzimanju zakona oobligacionim odnosima ( Slu`beni list RBiH , broj 13/93), brisan je ~lan 3. ZPZOO,tako da se od 7. juna 1993. godine opet primjenjuju odredbe navedenih ~ odnosi i dru{tveno planiranje^lan {tvena pravna lica u zasnivanju obligacionih odnosa postupaju uskladu sa svojim planovima i obezbje|uju izvr{avanje materijalnih obavezapreuzetih samoupravnim sporazumima o osnovama planova samoupravnih or-ganizacija i zajednica i dogovorima o osnovama planova dru{tveno politi~ odnosi i kori{}enje dru{tvenim sredstvima^lan {tvena pravna lica u zasnivanju obligacionih odnosa du`na su da sedru{tveno i ekonomski cjelishodno koriste dru{tvenim sredstvima kojima raspo-la`u i da o~uvaju njihovu nesmanjenu vrijednost, kao i da obezbje|uju unapre-|ivanje i pro{irivanje materijalne osnove udru`enog rada, odnosno ostvarivanjesvojih ciljeva i zadataka i za{titu dru{tvene (RS): Odredbom ~l.}}}}}}}}}}}

8 4. ZIDZOO brisani su ~l. 5. do 9. i naslovitih ~ odnosi i samoupravni sporazumi^lan 6.(1) Dru{tvena pravna lica koja zasnivaju obligacione odnose radi izvr{a-vanja samoupravnog sporazuma koji su me|usobno zaklju~ila du`na su da pos-tupaju u skladu s tim samoupravnim sporazumom.(2) U zasnivanju obligacionih odnosa dru{tvena pravna lica du`na su davode ra~una o samoupravnim sporazumima i dru{tvenim dogovorima koje suzaklju~ila sa drugim i o svojoj odgovornosti za izvr{avanje obaveza preuzetihtim samoupravnim sporazumima i dru{tvenim u obligacionim odnosima ^lan 7.(1) U zasnivanju obligacionih odnosa i ostvarivanju prava i obaveza iztih odnosa, dru{tvena pravna lica ostvaruju saradnju u odnosima me|usobnepovezanosti i zavisnosti, uzajamne odgovornosti kao i solidarnosti radnika uudru`enom radu, zasnovanim na samoupravljanju i dru{tvenoj svojini sredsta-va za proizvodnju i drugih sredstava rada.}}}}}}}}

9 (2) U me|usobnim odnosima saradnje dru{tvena pravna lica du`na su davode ra~una o ciljevima trajnije saradnje i o ostvarivanju drugih zajedni~kih in-teresa i da na drugi na~in stvaraju uslove za ostvarivanje prava i izvr{avanjeobaveza iz obligacionih odnosa.(3) Na ovim osnovama preduze}a, zemljoradni~ke i druge zadruge ostva-ruju saradnju u obligacionim odnosima i sa zemljoradnicima i drugim radnimljudima koji samostalno obavljaju djelatnost li~nim klauzula da }e stranke odre|ene ~injenice smatrati istinitim jedi-no ako su utvr|ene nalazom specijalizovane radne organizacije va`i samo kada te ~i-njenice nisu evidentirane u ispravama koje su i sa~inile same ugovorne obrazlo`enja:Stranke su ugovorom zaklju~enim 29. aprila 1981. godine (~lan 7. ta~. b i d),ugovorile cijenu brodskog prevoza cel. vlakna i rayon filament-a . za Bombaj naUSA dolara 148, plativo u dinarima, po toni, uz uslov da zapremina ne prelazi 2,6ccm za jednu tonu.

10 Ako prelazi, {to prevoznik mora utvrditi slu`benim mjerenjem uluci ukrcaja po ovla{tenoj radnoj organizaciji, prevoznik ima prava na ve}u ovoj parnici tu`ilac - prevoznik tra`i razliku u cijeni, tvrde}i da je preveze-ni teret imao ve}u zapreminu od 2,6 ccm po toni, {to je vidljivo iz brodskih prevo-znih isprava (naloga ukrcaja, potvrde ukrcaja i teretnice) sa~injenih na osnovu poda-taka dobijenih od samog naru~ioca prevoza - tu`enog, odnosno njegovog {peditera ineosporenih po tu` sud odbija tu`beni zahtjev sa obrazlo`enjem da ve}a zapreminanije utvr|ena slu`benim mjerenjima po ovla{tenoj organizaciji u luci ukrcaja (RO Jugoinspekt , Rijeka) te zbog ovako zauzetog stava, ne utvr|uje da li su ta~ni navo-di tu`ioca da su podaci o ve}oj zapremini vidljivi iz isprava koje su sa~inili tu`eni,odnosno njegov { ~lana 7. ta~ d) ugovora od 29. aprila 1981.}