MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK HİZMETLERİNİN “SERBEST …

1 M HEND SL K VE M MARLIK H ZMETLER N N. serbest meslek FAAL YET OLARAK KABUL. ED LMES VE BELGELEND R LMES . M. S tk DEM. Elektrik M hendisi e-posta: Anahtar S zc kler: serbest M avirlik M hendislik (SMM) ve B ro Tescil (BT) Belgesi, serbest meslek Erbab ve serbest meslek Faaliyeti, Ger ek Ki ilik ve T zel Ki iler ZET T rk M hendis ve Mimar Odalar Birli i Kanunu Bug n serbest olarak al makta olan m hendis ve ilgili y netmelikleri do rultusunda belirlemek- ve mimarlara y nelik belgelendirmeler ile bunlara tedir. [1-2]. ili kin d zenlemeler, ilgili Odalar nca yap lmakta Benzer durum, bildirinin sonunda at f yap lacak ve uygulamada Odalar aras nda nemli farkl l klar Avukatl k Kanununda da g r lmektedir. [3]. ya anmaktad r. Ya anan bu farkl l klar n tesinde, Odalar n serbest olarak al an yelerini, serbest Odalar, yasal mevzuat ve y netmelikleri er e- meslek erbab olarak kabul edip etmedikleri ve vesinde serbest al an yelerini belgelendirip, onlar n verdikleri hizmetleri, serbest meslek kay tlar n ayr ca tutmakta ve bu al ma alan na faaliyeti olarak g r p g rmedikleri, asl nda y nelik birtak m d zenlemeler yapmaktad r.

2 Kendi belgelendirmelerin z n olu turmaktad r. Zira zg n ko ullar ndan da kaynakl nedenlerden bu farkl iki yakla m, Odalar n mevcut belgelen- dolay bug n Odalar n, serbest olarak m hendislik dirme ko ullar n esastan de i tirecek ve onlar n ve mimarl k hizmeti veren yeleriyle, yelerinin serbest olarak al an yelerini belgelendirmele- sahibi/orta / cretli al an olduklar b ro ya da rinde yeni bir anlay g ndeme getirmelerine yol irketlerinin, belgelendirilme ko ullar aras nda a acakt r. Bu yeni anlay do rultusunda yap lacak farkl l klar vard r. Mevcut durumda, kendilerine ait olan belgelendirmeler ile m hendislik ve mimarl k b rolarda serbest olarak al an yelerinin (ger ek mesle inin de aynen avukatl k, doktorluk ve mali ki i) d nda, adi ortakl k veya sermaye irketlerinde m avirlik meslekleri gibi bireyin kendi mesleki (t zel ki ilik), ortak ya da cretli al an yelerini birikimi, mesleki geli imi ve edindi i mesleki tec- de belgelendirmektedirler.

3 Bu ise asl nda, serbest r beyle verdi i, kamusal bir hizmet oldu u tescil meslek erbab olan m hendis ve mimarlar n, ser- edilmi olacakt r. best meslek faaliyeti olarak verdikleri m hendislik ve mimarl k hizmetlerinin, ticari veya m teahhitlik faaliyetiymi gibi kabul edilerek piyasala t r lma- 1. G R s n getirmektedir. zerinde durulmas ve sorgu- T rk M hendis ve Mimar Odalar Birli i (TMMOB) lanmas gereken en nemli nokta tam da buras d r. at s alt nda yer alan Odalar, serbest m hendislik Odalar serbest al an yelerine, serbest M a- ve mimarl k hizmeti vermekte olan yelerinin virlik M hendislik (SMM) ve B ro Tescil (BT). yetkili olduklar konularla, yetki kullan mlar n , Belgesi vermekte ve tescil etmektedir. Mimarlar M hendislik ve Mimarl k Hakk nda Kanun ile Odas taraf ndan, tasar m ve yap sekt r yle 87. M hendislik ve Mimarl k Hizmetlerinin serbest meslek Faaliyeti Olarak Kabul Edilmesi ve Belgelendirilmesi ilgili TMMOB yesi meslek disiplinleri olarak t r ile ilgili TMMOB yesi olan mimarl k belirtilen Odalar n, SMM-BT Belgesi vermesindeki ve m hendislik hizmeti vermek amac yla mevcut uygulamalar na bakal m.

4 An lan TMMOB kurulmu bulunan sermaye irketlerinde yesi meslek disiplinleri olarak; mimar orta n pay ; irket sermayesinin ortaklar n ye oldu u meslek disiplinlerine Mimar b l nmesiyle bulunacak y zde paydan az n aat M hendisi olamaz. Makina M hendisi A klama: Elektrik M hendisi mimar Mimarlar Odas Y netim Kurulu tarih Peyzaj Mimar ve 04/359 say l yaz lar yla;. Harita ve Kadastro M hendisi a) maddesinin; Sermaye irketi orta . Jeoloji M hendisi olarak serbest mimarl k hizmetleri b ro ehir Planc s . tescil belgesi al nabilmesi i in mimar ya say lmaktad r. da mimarlar n irketteki hisse oran , irket sermayesinin ortaklara b l nmesiyle bulu- Mimarlar Odas : nacak paydan az olamaz ve ayn zamanda serbest Mimarl k Hizmetleri Verilmesi ve Belge- mimar ya da mimarlar n toplam pay di er lendirme Ko ullar : ortaklardaki en y ksek hisse oran ndan fazla 1.

5 Kendi ad na serbest al an mimar. olacakt r. Bu oran hi bir ko ulda %10'dan 2. Adi ortakl klarda; az olamaz eklinde uygulanaca n , a) Mimarlar n kendi aralar nda kuracaklar b) Mimarlar n kendi aralar nda kuracaklar . ortakl klar. ortakl klarda; tescil alacak olan mimar n b) Mimar n tasar m ve yap sekt r yle ilgili pay n n %10'dan az olmamak ko uluyla TMMOB yeleriyle kurduklar ortakl klar. maddesindeki di er ko ullar n aranma- Bunlar n d ndaki adi ortakl klara serbest yaca n , mimarl k hizmetleri b ro tescil belgesi c) Mimar ya da mimarlar n B ro Tescil verilmiyor. Belgesi alabilmesi i in; tasar m ve yap . Adi ortakl klar sadece i baz nda kurulabi- sekt r ile ilgili TMMOB yeleriyle olan liyor ve her bir orta n kendi ad na vergi ortakl klar nda, 1 orta n dahi tasar m kayd bulunan b ro sahibi (ger ek ki i) ve yap sekt r ile ilgili TMMOB yesi olmas ko ulu var.

6 Olmamas durumunda, maddesindeki 3. Sermaye irketi orta olarak serbest al an ko ullar n sa lanmas gerekti ini, mimar ya da mimarlar; d) Tasar m ve yap sekt r ile ilgili TMMOB. a) Sermaye irketi orta olarak serbest yesi meslek disiplinleri olarak;. mimarl k hizmetleri b ro tescil belgesi al na- n aat M hendisi, Makina M hendisi, Elekt- bilmesi i in mimar n irketteki hisse oran , rik M hendisi, mimar, Peyzaj Mimar , irket sermayesinin ortaklara b l nmesiyle Harita ve Kadastro M hendisi, Jeoloji bulunacak paydan ve ayn zamanda di er M hendisi, ehir Planc s 'n sayd klar n , ortaklardaki en y ksek hisse oran ndan fazla a klam lard r. olacakt r; bu oran %10'dan az olamaz. 4. serbest mimarl k hizmetleri b ro tescil bel- b) Ortaklar n tamam tasar m ve yap sek- gesi alma ko ullar na sahip olmayan sermaye 88. M. S tk DEM. irketlerinde hizmet s zle mesi ile al an cret zerinden mesleki denetim bedeli de- mimarlar, al t sermaye irketine ait gayr yerek yapabilirler.

7 Menkuller zerinde, kazan amac g tmeksizin 8. Mimarlar Odas na tescilini ve tescil yenileme- irket ana s zle mesinde belirlenmi i tigal sini yapan serbest mimarlara serbest mimarl k konular n y r tmek zere, yaln zca irket hizmetleri yapmaya yetkili oldu unu belirten taraf ndan kullan lacak kendilerine ait binalar serbest mimarl k hizmetleri b ro tescil belgesi i in Mimarlar Odas taraf ndan istenen artlar ile birlikte serbest mimarl k m hr verilir. yerine getirmeleri ko ulu ile; serbest mimarl k serbest mimarl k hizmetleri b ro tescil belgesi hizmetleri b ro tescil belgesi aranmaks z n ser- ve serbest mimar m hr serbest mimar ad na best mimarl k hizmeti verebilirler. Ancak; fenni d zenlenir. (Mimarlar Odas , TMMOB'ye mesuliyet stlenemez, nc ah slar n i leri ba l di er meslek odalar ndan farkl olarak i in serbest mimarl k hizmeti veremezler.)

8 Ser- serbest al an yelerine, serbest mimar m hr . maye irketlerinde hizmet s zle mesi ile al an vermekte). mimar, bahsi ge en i ile ilgili mimari hizmeti 9. B rolarda, adi ve sermaye ortakl klar nda Mimarlar Odas taraf ndan belgelenmeden cretli al an mimarlara serbest mimarl k mimarl k hizmeti yapamaz, imza koyamaz. hizmetleri b ro tescil belgesi ve serbest mimar 5. Kamu kurumlar nda al an mimarlar, bu m hr verilmiyor. [4]. kurulu lar n kendilerine ait yap i leri i in Mimarlar Odas taraf ndan istenen artlar . n aat M hendisleri Odas : yerine getirmeleri ko ulu ile; serbest mimarl k n aat M hendisleri Odas yelerine, serbest n aat hizmetleri b ro tescil belgesi aranmaks z n M hendisli i (S M) Belgesi, serbest Yap Denet- mimarl k hizmetleri verebilirler. isi (SYD) Belgesi ve Yetkin n aat M hendisi 6. Mimarl k e itimi veren niversitelerin Belgesi vermektedir.

9 serbest n aat M hendisli i kadrolu retim elemanlar , e itim, retim (S M) Belgesi, bildiri konumuz ile do rudan ilgili ve bilimsel ara t rmaya katk da bulunmay . n planda tutmak ko uluyla uzmanl k konu- oldu u i in onu incelersek. lar nda ba l bulunduklar niversitelerin serbest n aat M hendisli i Hizmetleri Yeri d ner sermaye i letmelerinin yetkilendirmesi Tescil Belgesi Verilmesinin Ko ullar : ve Mimarlar Odas taraf ndan istenen artlar . 1. yeri bir ger ek ki iye ait ise o ki inin Odaya yerine getirmeleri ko ulu ile; serbest mimarl k kay tl olmas , hizmetleri b ro tescil belgesi aranmaks z n ni- 2. yeri adi ortakl k ya da t zel ki iye ait ise versitelerin ve di er kamu ve kurulu lar n n asli hisselerin en az %51'i TMMOB'ne ba l Oda- i lerine y nelik mimarl k hizmetleri verebilirler. lara kay tl ki ilere ait olmas , Ancak; fenni mesuliyet stlenemezler.

10 7. Mimar kendisi, e i, annesi, babas , karde - 3. kinci maddedeki hisse da l m na sahip leri ve ocuklar ger ek ki i olarak, i sahibi olmayan vak f ya da kamu kurulu lar ile konumunda oldu u durumlarda ve ticari amac anonim irketler, en az 10 S M belgeli in aat olmayan kendi kullan mlar i in yapt racaklar m hendisini b nyesinde al t rmalar ko u- binalarda, serbest mimarl k hizmetlerini, bu luyla, TB almak i in Oda Y netim Kuruluna durumu belgelemek ve bir defaya mahsus ba kurulu lar n tescili,Mesleki olmak zere, serbest mimarl k hizmetleri b ro De erlendirme Kurulunun g r de al narak tescil belgesi ve fatura aranmaks z n asgari MO Y netim Kurulunca kararla t r l r. 89. M hendislik ve Mimarl k Hizmetlerinin serbest meslek Faaliyeti Olarak Kabul Edilmesi ve Belgelendirilmesi 4. 3-S M i yeri orta ise en az %10 hisseye yeler aras ndan, 5 yeden olu turulur.