ÜLKEMİZDE YAYINLANAN İMAR KANUNU VE İMAR …

1 32 LKEM ZDE YAYINLANAN MAR KANUNU VE MAR Y NETMEL KLER N N uygulamalari Halim AKI IN, Makina M hendisi TMMOB Makina M hendisleri Odas zmir ubesi Telefon : 0 232 444 8 666 Faks : 0 232 486 20 60 e-posta : ZET lkemizde bulunan mar KANUNU ve buna ba l B y k ehir Belediyelerinin mar Y netmeliklerinin incelenerek, b lgesel olarak olu an farkl l klar n ve ortak noktalar n ortaya konmas , ayr ca yine bu al ma ile y netmeliklerimizin de amac na uygun olarak yeniden d zenlenerek t m lke ap nda ortakla t r lmas n n gereklili ini ortaya koymaktad r.

2 Bu noktada d zenlemelere k tutmak amac yla ilgili y netmelikler ve standartlar g z n ne al nd nda g r ve neriler olu turmakt r. Anahtar Kelimeler: Y netmelik, standartlar, G R lke n fusunun art ile birlikte b y k kentler ortaya kmakta ve bu kentle me sorununu ortaya karmaktad r. Kentle me giderek binalar n dikey olarak y kselmesine ve insanlar n dikey olarak transferi sorununu ortaya karmaktad r. Dikey transfer i in en abuk ve kolay yol olarak asans rler z m say lmaktad r. Binalar n zelliklerinin artmas ile birlikte asans rlerin say s ndaki art insanlar n asans rlerden beklentilerini de de i mesine sebep olmu tur.

3 Dari y netimler g n ge tik e b lgesel z m nerilerine ihtiya duymakta ve bu z mleri yine kanunlar ile tan nm olan yetkileri ile konusunda uzman ki ilere haz rlatarak, idari uygulamalarda z m olarak sunmaktad rlar. lkemizde 81 l de uygulanmak zere mar KANUNU ve buna ba l Tip mar Y netmeli i haz rlanm ve ilerleyen zamanda B y k ehirlerde ya anan sorunlar ve ihtiya lar er evesinde B y k ehir belediyeleri kendi y netmeliklerini haz rlanm lard r. lkemizde 15 adet B y k ehir Belediyesi bulunmaktad r.

4 Bu Belediyelerden sadece bu bildiri haz rland s rada Diyarbak r, Erzurum ve Gaziantep Tip mar Y netmeli i ne tabidir. Di er 12 B y k ehir Belediyesi kendi b lgelerinde uygulanmak zere mar Y netmelikleri yay nlam lar ve uygulamaktad rlar. lkemizde bu kadar ok y netmeli in bulunmas her ne kadar rk t c gibi g z kse de ortak noktalar n n olduk a fazla olmas sevindiricidir. MEVZUAT lkemizde Sanayi ve Ticaret Bakanl taraf ndan tarihinde 25021 say l Resmi Gazete de 95/16/AT Asans r Y netmeli i yay nlanarak, tarihinde 18 ayl k ge i s recinin ard ndan uygulamaya ba lanm t r.

5 Direktifin AB ile uyumlu olmas amac yla 95/16/AT Asans r Y netmeli i [1] birebir direktifin terc mesi 33 olarak yay nlanm ve uygulanmaya ge ilmi tir. Ayr ca Sanayi ve Ticaret Bakanl Asans rlerin Hizmete Al nmas , letilmesi ve Bak m Y netmeli i ile sekt re ulusal d zeyde d zenleme getirmeyi ama lam t r. Bu bildiri haz rland s rada hen z bu konuda bir d zenleme mevcut de ildi. Binan n i tesisatlar anlam nda bir yer bulan asans rler sadece Asans r Y netmeli i er evesinde mevzuata tabi olmay p ayn zamanda mar KANUNU , Yap Malzemeleri Y netmeli i, Yang n Y netmeli i, mar Y netmelikleri, vs.

6 Gibi di er ulusal d zenlemelere de tabi olmaktad r. A a da mar KANUNU ve kanuna ba l tip imar y netmeli inde ve 12 belediye taraf ndan yay nlanan B y k ehir belediye y netmeliklerinde asans re ili kin k s mlar kar lm t r. B y k ehir Belediyelerin ait imar y netmelikleri alfabetik s ra ile kar lm t r. 3030 SAYILI B Y K EH R BELED YES SINIRLARI DI INDA KALAN BELED YELER T P MAR Y NETMEL [2] Bay nd rl k Bakanl taraf ndan yay nlanan Tip mar Y netmeli i halen 69 il de uygulanmakta olup, al nan bilgilere g re Diyarbak r, Erzurum ve Gaziantep B y k ehir Belediyesi taraf ndan da uygulanmaktad r.

7 Bay nd rl k Bakanl taraf ndan yay nlanan 3030 say l Tip mar Y netmeli i Madde 45 te (De i ik - : - 23804) (De i ik kra - : - 24108 / ) Zemin kotundan itibaren kat adedi 4'den fazla olan yap lar ile bodrumda iskan edilen katlarla birlikte 5 ve daha fazla katl yap larda bodrumdan ba layan ve giri dahil t m katlara hizmet veren asans r yap lmas zorunludur. Yap sahibince istenirse daha az katl yap larda da asans r yap l r. Asans r kabininin dar kenar ( ) m. ve alan ( ) m den, kap geni li i ise ( ) az olamaz. Asans r n sahanl k geni li i, asans r kap s s rg l ise en az ( ) m.

8 , asans r kap s d a a lan kap ise en az ( ) m. olmal d r. T rk Standartlar Enstit s standartlar n n yukar daki l ve miktarlardan k k olmas halinde bu madde h k mleri ge erlidir. (De i ik 4. f kra - : - 24108 / ) Kullan labilir katlar alan 800 m 'den ve kat adedi 1'den fazla olan umumi binalarda en az bir adet asans r yap lmas zorunludur. Ayr ca, kat alan 800 m 'den ve kat adedi 3'den fazla olan umumi binalarla y ksek katl binalarda yukar daki esaslara uygun ve en az 2 adet olmak zere binan n tipi, kullan m yo unlu u ve ihtiya lar na g re belirlenecek say da asans r yap lmas zorunludur.

9 Bu asans rlerden en az bir tanesinin herhangi bir tehlike an nda, ar za veya elektriklerin kesilmesi halinde zemin kata ula p kap lar n a acak, yang na dayan kl malzemeden yap lm , aft i inde, duman s zd rmaz nitelikte, kesintisiz bir g kayna ndan beslenecek ekilde tesis edilmesi gerekmektedir. Asans r n yap lmas ve i letilmesi ile ilgili hususlarda yukar daki h k mler de dikkate al narak, 20/12/1995 tarihli ve 22499 say l Resmi Gazete'de yay mlanan "Asans r Y netmeli i" ve T rk Standartlar Enstit s standartlar h k mlerine uyulur.

10 34 ADANA B Y K EH R BELED YES MAR Y NETMEL [3] Zemin kotundan itibaren kat adedi 3 ten fazla olan yap lar ile bodrumda iskan edilen katlarla birlikte 4 ve daha fazla katl yap larda bodrumdan ba layan ve giri dahil t m katlara hizmet veren asans r yap lmas zorunludur. Yap sahibince istenirse daha az katl yap larda da asans r yap l r. Asans r kuyusunun dar kenar m ve alan den, kap geni li i ise m. den az olamaz. Asans r n , sahanl k geni li i, asans r kap s s rg l ise en az m, asans r kap s d a a lan kap ise en az m olmal d r.