Richtlijn Decubitus - venvn.nl

1 Richtlijn Decubitus 1 maart 2021. Deze Richtlijn is tot stand gekomen dankzij: Deze Richtlijn is opgesteld door: Financieel mogelijk gemaakt door: De volgende partijen hebben de Richtlijn Decubitus geautoriseerd (partijen met een * hebben actief geparticipeerd in de totstandkoming van deze Richtlijn ): ALS Patients Connected*, Decubitus Nederland (DN)*, Dwarslaesieorganisatie Nederland (DON)*, Ergotherapie Nederland (EN)*, Family and Patient Centered Intensive Care (FCIC), Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)*, Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Geriatrie (NVFG)*, Multiple Sclerose Vereniging Nederland (MSVN), Nederlandse Vereniging Huidtherapie (NVH)*, Nederlandse Vereniging van Di tisten (NVD)*, Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (NVR)*, Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV)*, Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC)

2 *, Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)*: V&VN Complementaire Zorg*, V&VN Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden*, V&VN Intensive Care*, V&VN Neuro & Revalidatie*, V&VN Verpleegkundig Specialisten*, V&VN. Verpleegkundig Specialisten netwerk VS Wondmasters, V&VN Wondexpertise*, V&VN. Praktijkverpleegkundigen & Praktijkondersteuners, WCS Kenniscentrum*. De volgende partijen hebben een verklaring geen bezwaar afgegeven voor de Richtlijn Decubitus (partijen met een * hebben actief geparticipeerd in de totstandkoming van deze Richtlijn ): Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), Verenso*. Alle rechten voorbehouden. De tekst uit deze publicatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopie n of enige andere manier, echter uitsluitend onder vermelding van de oorspronkelijke auteurs.

3 Bij vragen over de inhoud van de Richtlijn kunt u een mail sturen naar: Inhoudsopgave Samenvatting 5. Inleiding 11. Uitgangsvraag 1 17. RISICOBEOORDELINGSINSTRUMENTEN. Inleiding 18. Aanbevelingen 19. Samenvatting van de kennis 20. Overwegingen 23. Uitgangsvraag 2 24. PATI NTENGROEPEN MET RISICO OP Decubitus . Inleiding 25. Aanbevelingen 26. Samenvatting van de kennis 27. Overwegingen 29. Uitgangsvraag 3 31. CLASSIFICATIESYSTEEM. Inleiding 32. Aanbevelingen 33. Samenvatting van de kennis 34. Overwegingen 38. Uitgangsvraag 4 39. PREVENTIEVE MAATREGELEN. Inleiding 40. Het verminderen van druk- en schuifkrachten Houdingsveranderingen 41. Aanbevelingen 42. Samenvatting van de kennis 43. Overwegingen 46.

4 Het verminderen van druk- en schuifkrachten Drukverlagende middelen 48. Aanbevelingen 49. Samenvatting van de kennis 50. Overwegingen 53. Het verminderen van druk- en schuifkrachten Mobilisatie 55. Aanbevelingen 56. Samenvatting van de kennis 57. Overwegingen 58. Zorg voor de zorgvrager Huidzorg en inspectie 59. Aanbevelingen 60. Samenvatting van de kennis 61. Overwegingen 63. Zorg voor de zorgvrager - Voeding 64. Aanbevelingen 65. Samenvatting van de kennis 66. 3. Overwegingen 67. Uitgangsvraag 5 68. DE BEHANDELING VAN Decubitus . Inleiding 69. Aanbevelingen 70. Samenvatting van de kennis 71. Overwegingen 73. Uitgangsvraag 6 74. ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING. Inleiding 75. Aanbevelingen 76. Samenvatting van de kennis 77.

5 Overwegingen 79. Uitgangsvraag 7 81. MONITOREN EN EVALUEREN. Inleiding 82. Aanbevelingen 83. Samenvatting van de kennis 84. Overwegingen 86. Uitgangsvraag 8 87. ORGANISATIE VAN ZORG. Inleiding 88. Aanbevelingen 89. Samenvatting van de kennis 90. Overwegingen 93. Bijlagen 94. Algemene achtergrondgegevens 95. Samenstelling werkgroep/project/adviesgroep 96. Knelpunteninventarisatie 102. Methodologie samenwerking internationale Richtlijn Decubitus (2019) 111. Verantwoording per uitgangsvraag 122. Commentaarronde 162. Autorisatie 167. Indicatoren 168. Implementatie 175. Kennislacunes 180. Juridische betekenis 182. Literatuurlijst 183. 4. Samenvatting KERNAANBEVELINGEN. 1 Uitgangsvraag 1: Welke instrumenten worden geadviseerd om bij zorgvragers het risico op Decubitus in te schatten?

6 Gebruik bij het inschatten van het risico op Decubitus altijd de klinische blik, eventueel in combinatie met een risicobeoordelingsinstrument uit deze Richtlijn . Kies bij voorkeur een risicobeoordelingsinstrument uit deze Richtlijn en houd bij de keuze altijd rekening met de setting en aanwezige risicofactoren. Voer zo snel mogelijk nadat een zorgvrager in zorg komt een risicobeoordeling uit. Evalueer en herhaal deze regelmatig, in elk geval als de situatie van de zorgvrager verandert. 2 Uitgangsvraag 2: Bij welke doelgroepen kan direct worden gestart met preventieve maatregelen en is risicobeoordeling niet nodig? Ga vanwege het risico op Decubitus bij onderstaande doelgroepen direct over tot preventieve maatregelen: o zorgvrager met Decubitus .

7 O zorgvrager die immobiel is;. o zorgvrager op de intensive care;. o zorgvrager op de operatiekamer;. o zorgvrager met een dwarslaesie;. o zorgvrager in de terminale fase. Leg in het zorgplan vast dat de zorgvrager, als deze behoort tot n van bovenstaande doelgroepen, een vaststaand risico heeft op Decubitus . 3. Uitgangsvraag 3: Welk classificatiesysteem wordt aanbevolen om de ernst van Decubitus vast te stellen? Gebruik voor de classificatie van Decubitus het internationale NPIAP/EPUAP- Decubitus - classificatiesysteem, zoals beschreven in uitgangsvraag 3. Let bij personen met een donkere huid bij het classificeren van Decubitus categorie 1' en vermoedelijke diepe weefselbeschadiging' specifiek op de huidtemperatuur, gevoeligheid, veranderingen in weefselconsistentie en pijnverschillen tussen aangedane en niet-aangedane huid.

8 4. Uitgangsvraag 4: Welke preventieve maatregelen worden bij zorgvragers met (risico op) Decubitus aanbevolen om Decubitus te voork men? Het verminderen van druk- en schuifkrachten Houdingsveranderingen Pas wisselhouding toe bij alle zorgvragers met risico op Decubitus of met bestaande Decubitus . Frequentie van wisselhouding Maak een schema met daarin de frequentie en duur van de verschillende houdingen. Wissel de zorgvrager in principe elke 4 uur van houding, maar houd bij de frequentie rekening met: o persoonskenmerken: weefseltolerantie, mate van activiteit en mobiliteit, algehele lichamelijke conditie, huidconditie;. o behandeldoelen;. 5. o kenmerken van de onderlaag: bij liggen het soort drukverlagend matras (statisch of dynamisch) en bij zitten het soort drukverlagend kussen (bij zitten).

9 Herzie de frequentie en duur in het schema indien n van de hierboven beschreven kenmerken verandert of als Decubitus dreigt, ontstaat of verergert. Techniek van wisselhouding Positioneer de zorgvrager in een houding die de druk op het lichaam - op die plaatsen waar dit contact heeft met de onderlaag - optimaal verdeelt. Maak bij wisselligging gebruik van het schema 30 graden rechterzij, semi-Fowler-houding, 30 graden linkerzij, semi-Fowler-houding, 30 graden rechterzij, enz.'. Beperk houdingen die de druk verhogen, zoals de 90 graden zijligging of de halfzittende houding. Vermijd dat zorgvragers in een onderuitgezakte houding zitten en houd de tijd dat zij in bed rechtop zitten zo kort mogelijk.

10 Gebruik de mogelijkheden van het bed (zoals een knieknik). Ondersteun de zorgvrager met kussens (bijv. met positioneringsrollen of wigkussens) om te voorkomen dat de zorgvrager terugschuift als deze in de 30 graden zijligging ligt. Gebruik hulpmiddelen om schuifkrachten bij het wisselen van houding te verminderen en verwijder deze na gebruik. Bijvoorbeeld: papegaai, tillift, glijlaken, glijhandschoen of glijplank met glijlaken. Overweeg bij zorgvragers die geen grote houdingsveranderingen aankunnen om frequenter kleinere houdingsveranderingen uit te voeren. Positioneer de zorgvrager voor en na een operatie in een andere houding dan de houding tijdens de operatie. Wisselhouding bij de zittende persoon Voorkom dat de zorgvrager lange tijd in dezelfde houding zit en wees alert op roodheid op het zitvlak.