MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ TEMEL ÇİZİMLER

1 M LL E T M BAKANLI I MOTORLU ARA LAR TEKNOLOJ S TEMEL Z MLER 520TC0034 Ankara, 2011 1 Bu mod l, mesleki ve teknik e itim okul/kurumlar nda uygulanan er eve retim Programlar nda yer alan yeterlikleri kazand rmaya y nelik olarak rencilere rehberlik etmek amac yla haz rlanm bireysel renme materyalidir. Mill E itim Bakanl nca cretsiz olarak verilmi tir. PARA LE SATILMAZ. i A IKLAMALAR .. iv G R .. 1 RENME FAAL YET 1 .. 3 1. TEKN K RESME G R .. 3 Teknik Resmin End strideki Yeri, nemi ve Tan m .. 3 izim Ara ve Gere leri .. 4 Resim Tahtalar ve Masalar.

2 4 Cetveller .. 5 Kalemler .. 7 Silgiler .. 9 Pergeller .. 9 ablonlar .. 10 Resim K tlar .. 11 Yaz Alan (Antet) ve Bilgiler .. 12 Yaz ve Rakamlar .. 13 Teknik Resimde Kullan lan Yaz lar n zellikleri .. 14 Teknik Resimlerde Kullan lan Terimler .. 14 Yaz e itleri ve Boyutlar .. 14 Yaz Yazma .. 17 Yaz ve Rakam Uygulamalar .. 18 izgi ve e itleri .. 19 Tan m .. 19 izgi e itleri .. 19 izgilerin Kullan lmas na Ait rnek izimler .. 21 K lavuz ve Referans izgileri TS 88-22 ISO 128-22 .. 24 izgilerin izilmesi .. 25 izgi Uygulamas .. 31 Do rularla lgili Geometrik izimler .. 31 Do ru izimi .. 31 Paralel Do rular n izilmesi.

3 32 Dik Do rular n izilmesi .. 33 Do runun E it Par alara B l nmesi .. 36 UYGULAMA FAAL YET .. 38 L ME VE DE ERLEND RME .. 40 RENME FAAL YET 2 .. 41 2. TEMEL GEOMETR K Z MLER .. 41 A larla lgili Geometrik izimler .. 41 A lar n izilmesi .. 41 Verilen A ya E it A izmek .. 42 Bir A y kiye B lmek .. 43 Dik A y e B lmek .. 43 Tepe Noktas Olmayan Bir A n n A Ortay n izmek .. 43 okgenlerin izimi .. 44 gen izimleri .. 44 D rtgen izimleri .. 44 Be gen izimi .. 46 NDEK LER ii Alt gen izimi .. 47 Yedigen izimi .. 49 Sekizgen izimi .. 50 Dokuzgen izimi .. 51 Ongen izimi .. 51 Genel Metotla D zg n okgen izimi.

4 52 ember ve Te et Do rularla lgili izimler .. 53 Daire veya Yay n Merkezini Bulmak .. 53 ember D ndaki Noktadan Ge en Te et Do ru izmek .. 53 ember zerindeki Bir Noktadan Ge en Te et Do ru izmek .. 54 ki Daireye D tan Ortak Te et Do ru izmek .. 55 ki Daireye ten Ortak Te et Do ru izmek .. 57 genin ine Te et Daire izmek .. 58 genin K elerinden Ge en Daire izmek .. 58 Bir Do ruyla Bir Noktay Yayla Te et Birle tirmek .. 58 Bir Noktayla Do ru zerindeki Bir Noktay Yayla Birle tirmek .. 59 ki Do ruyu Bir Yayla Birle tirmek .. 59 ki do ruyu iki ayr yayla birle tirmek .. 61 Do ruyu, Daireyi veya Yay , Verilen Yayla Birle tirmek.

5 62 ki Noktan n ve Do runun Yay ile Birle tirilmesi .. 63 ki Daireyi Verilen Bir Yayla Birle tirmek .. 63 Daire ile Do ruyu Yar ap Verilen Yayla Birle tirmek .. 65 Daire ve Bir Noktan n Verilen Bir Yayla Te et Birle tirilmesi .. 65 Oval izimleri .. 66 B y k Ekseni Verilen Ovali 66 K k Ekseni Verilen Ovali 67 Elips izimleri .. 67 Daire Metoduyla Elips izimi .. 68 Kesi en Yaylar Metodu ile Elips izmek .. 68 Dikd rtgen Yard m yla Elips izimi .. 69 Pergel Yard m yla Elips izimi .. 69 Helis izimleri .. 70 Helis E risini izmek .. 71 Helis E risinin A n m n izmek .. 71 UYGULAMA FAAL YET .. 73 L ME VE DE ERLEND RME.

6 75 RENME FAAL YET 3 .. 76 3. G R N IKARMA .. 76 z D m .. 77 Tan m ve S n fland r lmas .. 77 z D m D zlemleri .. 80 Nokta Do ru Par as ve D zlemlerin z D mlerinin izimi .. 83 Do ru Par alar n n ve D zlemlerin Ger ek B y kl klerinin Bulunmas .. 93 Perspektiften G r n karma .. 94 G r n karman n TEMEL Kurallar .. 94 G r n kartma Metotlar .. 100 Tek G r n le fade Edilen Par alar .. 105 iii ki ve G r n le fade Edilen Par alar .. 106 Ortak G r n l Par alar .. 109 Eksik Verilmi G r n ler .. 109 Yard mc G r n lere htiya Duyulan Par alar .. 111 E ik Y zeyli Par alar n izilmesi .. 114 Perspektif Resimler ve Model Par alardan G r n karma Uygulamalar.

7 115 UYGULAMA FAAL YET .. 122 L ME VE DE ERLEND RME .. 124 MOD L DE ERLEND RME .. 125 CEVAP ANAHTARLARI .. 126 KAYNAK A .. 127 iv A IKLAMALAR KOD 520TC0034 ALAN Motor Ara lar Teknolojisi DAL/MESLEK Alan Ortak MOD L N ADI TEMEL izimler MOD L N TANIMI Teknik resim kurallar , norm, yaz ve rakam, geometrik izim, iz d m, g r n karma ile ilgi bilgilerin kazand r ld bir renme materyalidir. S RE 40/32 N KO UL Bu mod l n n ko ulu yoktur. YETERL K TEMEL geometrik izimleri yapmak ve yeterli g r n ler izmek MOD L N AMACI Genel Ama : Standart ve teknik resim kurallar na uygun olarak geometrik izimler yapabileceksiniz. Ama lar: 1. Standart ve teknik resim kurallar na g re yaz yazabilecek ve do rular izebileceksiniz.

8 2. Standart ve teknik resim kurallar na g re daireler ve d zlemler izebileceksiniz. 3. Tekni ine uygun yeterli g r n izebileceksiniz. E T M RET M ORTAMLARI VE DONANIMLARI Ortam: Maket par alar n bulundu u dershane Donan m: Teknik resim masa ve izim malzemeleri L ME VE DE ERLEND RME Mod l i inde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen l me ara lar ile kendinizi de erlendireceksiniz. retmen mod l sonunda l me arac ( oktan se meli test, do ru-yanl testi, bo luk doldurma, e le tirme vb.) kullanarak mod l uygulamalar ile kazand n z bilgi ve becerileri l erek sizi de erlendirecektir. A IKLAMALAR 1 G R Sevgili renci, Teknik resim, retilmesi istenen bir r n n bi imine, boyutlar na ve zelliklerine ait t m bilgileri i eren, belirli kural ve standartlara g re izilen izgisel bir resimdir.

9 Duygular m z , d ncelerimizi veya basit geometrik par alar s zl olarak anlatabiliriz. Ancak makineler, ara lar, tesisler, in aatlar ve benzeri yap tlar, hareketlerle veya yaz yla tarif edilerek yap lamaz. Bu tip yap tlar ancak teknik resim yard m yla ifade edilebilir. Bu nedenle teknik resmi bilen insanlar, hangi dili konu ursa konu sun teknik resmi bilen ba ka bir insanla d nyan n her yerinde rahatl kla ileti im kurabilir. Teknik resmin nemi bu noktada ortaya kar. Resmi izilen par an n retilebilmesi i in de teknik resmi okuyabilen ki ilere ihtiya duyulur. Teknik resim uluslararas bir dile sahiptir.

10 Teknik resim yaz lar ve izimlerinin standartlara uygun olmas gerekir. Standart, zellikleri ayn olan anlam na gelir. lkemizde standartlar , T rk Standartlar Enstit s (TSE) belirler. rne in, teknik resimle ilgili izim kurallar ve y ntemler TS 88 ile belirlenmi tir. B t n lkelerin teknik elemanlar , teknik resmi bilir ve izilmi teknik resimleri okur. Bu mod l ile gelece in teknik eleman olan sizler de teknik resim kurallar n renecek ve standartlara uygun yaz yazabilecek, izimler yapabileceksiniz. Hangi tip izgiyi, yaz y ve rakam nerede kullanman z gerekti ine karar vermeniz gerekir.