Solunum Egzersizleri - acibademhemsirelik.com

1 Solunum Egzersizleri Haz rlayan: Birsen Erku . Ac badem Sa l k Grubu E itim ve Geli im Hem iresi Haz rlanma Tarihi: Solunum Egzersizi Cerrahi bir giri im uygulanan hastalarda,ameliyat sonras d nemde ks rme, derin nefes ald rma gibi solunumun yeterli derecede s rd r lmesini sa layacak teknikler uygulat lmakla birlikte, genellikle ameliyat ncesi d nemde hastalar n e itimine gerekli nem verilmemektedir. Solunum Egzersizi Preoperatif d nemde hastaya e itim verilmesi postoperatif d nemin seyrinde etkili olmaktad r. Postoperatif d nemde anestezi, emosyonel stres ve a r n n etkisiyle hastaya verilen e itimin etkinli in daha az olabilmektedir. Solunum Egzersizi Bir ok al mada ameliyat sonras d nemde atelektazinin nlenmesinde yada ameliyat sonras di er pulmoner komplikasyonlar n nlenmesinde, Solunum e itimi ve egzersizlerin nemi g sterilmi tir.

2 Postoperatif Pulmoner Komplikasyonlar Atelektazi Akci er aspirasyonu Pnomoni Akci er demi Akci er embolisi ve enfarktus Eri kin ya da akut respiratuar distres sendromu (ARDS). Postoperatif Pulmoner Komplikasyonlar Hava yolunun temizli i normalde mukosilier aktivite ve ks r kle sa lan r. Viskoz sekresyon (ak kan olmayan). Trakeostomi t p n n varl , Dehidratasyon, Hipoksemi, Mobilite azl , Yeterli nemlendirmenin sa lanamamas . Gibi nedenler mukosilier aktiviteyi bozarak sekresyon birikimine neden olur. Solunum Egzersizlerinin Ama lar . Solunum Egzersizleri ile ventilasyon da l m n . d zenlemek ve oksijenasyonu art rmak, Havayollar n korumak, ks r n etkinli ini artt rmak, Hastane i i ve d nda hastalar n kendi havayollar n n bak m n yapabilmelerini sa lamak, Solunum hareketlerini d zenlemek, Solunum Egzersizlerinin Ama lar.

3 Havayollar ndaki sekresyonlar uzakla t rmak, Atelektazi, pn moni ve bronkopulmoner enfeksiyonlardan korunmak ve tedavilerini yapmak, T m bunlara hastay ve ailesini haz rlamak, Kardiyopulmoner rezervi art rarak fiziksel kondisyonu geli tirmek, Gev emeyi sa lamakt r. Solunum Egzersizi Aktif egzersizlere ameliyattan en az bir hafta nce ba lanarak, g nde 4 defa, en fazla 20. dakika uygulanmas gerekir ve bu egzersizlerin nemi, hasta taraf ndan anla lmal d r. Solunum Egzersizlerine Haz rl k Solunum egzersizlerinin ama lar ve nedenleri hastaya anlat lmal , Sakin, sessiz ve havadar bir odada retilmeli, Hasta rahat, gev ek durumda olmal ve zerindeki k yafetler hastay . s kmamal , Hastan n kendi do al Solunum paterni not edilmeli, Gerekiyorsa hastaya gev eme Egzersizleri retilmeli, zellikle sternokleidomastoid, skalen, st trapez, levator skapula kaslar.

4 Gev etilmeli, Hastaya Solunum Egzersizleri retildikten sonra, istirahatte ve aktivite s ras nda bu Egzersizleri uygulamas istenmelidir. Solunum Egzersizlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Hastan n zorlu ekspirasyon yapmas na izin verilmemelidir. Ekspirasyon gevsek ve pasif olmal d r. Zorlu ekspirasyon hava yollar nda t rb lans artt rarak bronkospazm ve obstr ksiyona neden olabilir. Ancak 3-4 solukta bir derin Solunum yapt r lmal d r. Aksi takdirde hiperventilasyon meydana gelir. Hem ire pursed-lip ya da diyafragmatik Solunum egzersizini retirken g rsel, s zel ve dokunsal uyar . stratejilerini kullanmal d r. Solunum Egzersizlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Uyar lar verilirken hastan n dikkati ba ka y ne kaymadan yo un bir ekilde ileti im kurulmal d r.

5 Hasta Solunum s k nt s nda olaca i in enerjilerinin b y k bir k sm n solunuma ay racaklard r Yeni beceriler i in ok az enerjileri vard r ve anksiyeteleri vard r. Talimatlar a k ve k sa olmal , sakin anlat lmal d r. Hem ire hastaya s k nt s n n azalaca y n nde g vence vermelidir. Hastaya Solunum Egzersizleri sadece tarif edilmez, hem ire taraf ndan yap larak g sterilir. Solunum Egzersizi Pursed lips (b z k dudak) Solunum ve diyafragmatik Solunum KOAH'l hastalarda dispneyi azaltmak amac yla kullan lan egzersizlerdir. B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Egzersiz s ras nda ve g nl k aktiviteler s ras nda Solunum ihtiyac n n artt durumlarda dispneyi kontrol alt na almak ve rahatlatmak amac yla KOAH'l hastalar taraf ndan spontan veya bilin li olarak kullan lan bir Solunum tekni idir.

6 B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Bu y ntem ekspirasyon s ras nda kontrol sa lamak ve alveollerin maksimum d zeyde bo almas n . kolayla t rmak i in kullan l r. Hava yolu kollaps n nlemek i in burundan derin nefes al n p dudaklar n b z lerek yap ld . yava ve uzun ekspirasyondur. B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Bu Solunum dispneyi rahatlat r B z k dudak solunumu gaz de i imini art r r, Solunum h z n d r r, Tidal vol m art r r, nspiratuvar ve ekspiratuvar kaslar n aktivitesini art r r. Bir ok hastada arteriyal SpO2 d zeyi %3-4 d zeyinde artar. Hastada solunumunu kontrol etme duygusunun uyanmas na sebep olur. Diyafragmatik Solunum ile birlikte b z k dudak solunumu yararl bir gev eme tekni i olarak kullan labilir B z k Dudak (pursed-lip).

7 Solunumu E er hasta burundan nefes alma s ras nda zorluk ya yorsa hem inspirasyon hem de ekspirasyonu a zdan yapabilir. B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Ekspirasyon s resi inspirasyon s resinin en az 2 kat . olmal d r. nspirasyon burundan olmal ve ok derin olmamal d r. Hava burun yoluyla al nd ktan sonra dudaklar sl k alar- per gibi b z lerek a z yoluyla verilir. Hasta oturuyorsa ne do ru e ilebilir, b ylece abdominal organlar diyafragmaya do ru iletilir. B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Hastay cesaretlendirmek i in hem ire hastan n omuzlar na hafif e dokunmal d r. E er hasta yana e iliyorsa bir el hastan n omuzuna di er el kar taraf n g s kafesinin alt na yerle tirilir. Hem ire hasta ile g z hizas nda olmal d r.

8 S rekli g z ileti imi kurmal d r. Bu hem irenin hastaya yard m etmek istedi ini g sterecektir. Uygun ise pulseoksimetre ile egzersizin etkinli i hastaya g sterilebilir. B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Hasta y r rken de pursed-lip egzerzini yapabilir, bunun i in 2 ad mda nefes al p 4 ad mda nefesini vermesi s ylenir. Hastan n g l bir ekilde yanaklar n i irerek a zdan inspirasyonuna izin verilmemelidir. B z k Dudak (pursed-lip). Solunumu Pursed lip solunumu su dolu barda a pipetle fleyerek baloncuk yapma, pink pong topuna sadece oynayacak kadar fleme ya da balon i irme ile de yap labilir. Ayr ca i ek koklar gibi nefes al p mum alevini s nd rmeyecek kadar nefes vermesi s ylenerekte egzersiz yap labilir.

9 Diyafragmatik Solunum Egzersizleri Diafragma solunumun en nemli kas d r. E er diafragma d ndaki kaslar solunumda daha fazla g rev al yorlarsa tedavinin amac diafragmatik solunumu artt rmak olmal d r. Diafragmatik solunumda ama inspirasyon s ras nda diafragman n a a inmesi, ekspirasyon s ras nda yukar kmas d r. Diyafragmatik Solunum Diyafragmatik Solunum Egzersizleri Diyafragmatik Solunum tekni i; b z k dudak solunumu tekni inden sonra, yani hasta daha az nefes darl . ya ad nda ve solunumu zerinde daha ok kontrol sahibi oldu unda uygulanmaya ba lan r. Bu Solunum ile daha derin ve daha etkili bir inspirasyon sa lan r Diyafragmatik Solunum Nas l Yapt r l r Hasta s rt st yatarak bir elini karn n n zerine bir elini g s ne yerle tirir.

10 Hasta nefes al nca diyafram kas l p d zle ir, hava i eri girdi inde kar n b lgesi yukar do ru, alt kostalar ise yana do ru hareket eder. Hastadan yava a burnundan soluk almas istenir. Bu Solunum ile daha fazla abdominal daha az g s kafesi hareketi istenir. Diyafragmatik Solunum Nas l Yapt r l r nspirasyon devam ederken dikkatini dominant eline vermesi s ylenir, nspirasyon s resince havay akci erlerine doldurduk a dominant elinin yukar do ru y kselmesi gerekti i anlat l r, Non-dominant elinin alt nda fazla bir hareket olmamas gerekti i konusunda uyar l r, Hasta inspirasyon yapmadan nce egzersizi reten ki i taraf ndan hastan n dominant eli zerine kar t bas n uygulan r, Hasta inhalasyon yaparken uygulanan bas n azalt l r.