acil hipertansiyon tedavisi

1 AC L H PERTANS YON tedav S AC L H PERTANS YON tedav S Dr. Yasemin ErtenGazi niversitesi T p Fak ltesiNefroloji Bilim Dal hipertansiyon T rkiye % Avrupa%44 Kuzey Amerika%28 Kanada%27 D nyada >1 milyar zeri hipertansif olgu (+)Hipertansif olgular n yakla k %1 i ya amlar n n herhangi bir d neminde hipertansif kriz tablosu ile acil servise ba vurmaktaKearny PM ve ark. Lancet 2005; 365; 217 Altun ve Ark. J Hypertens 2005 Oct 23(10): 1817 Wolf Maier K ve ark, JAMA 2003,14(289):2363 National Heart, Lung and Blood nstitute. JNC VII 2003 Kronik hipertansiyon kardiyovask ler ve serebrovask ler morbidite-mortalite ile son d nem b brek yetmezli i i in risk fakt r Hipertansif kriz akut u organ hasar ve fonksiyon bozuklu una yol a abilen mortalitesi y ksek klinik tabloHipertansif KrizDiastolik kan bas nc n n > 120 mmHg oldu u derhal m dahele gerektiren KB y ksekli i Tedavisiz ya da yeterli tedavi edilmemi birincil hipertansiyon Diren li hipertansiyon kincil hipertansiyonHipertansif KrizHipertansif ncelikli durum Hipertansif ivedi durum(Hipertensive urgency)

2 (Hipertensive emergency)Hipertansif ncelikli durum Kan bas nc nda u organ hasar n n e lik etmedi i iddetli y kselmeHipertansif ivedi durum lerleyici U Organ Hasar n n E lik Etti i iddetli kan bas nc y ksekli i Kafa i i kanama Serebral iskemik inme Hipertansif ensefalopati Aort disseksiyonu Akut miyokard iskemisi - infarkt s Akut pulmoner dem - Akut konjestif kalp yetmezli i Akut B brek yetmezli i EklampsiHipertansif vedi Durum Varl nda U Organ Hasar Geli iminin PATOF ZYOLOJ S Otoreg lasyonun bozulmas Damarlarda ani vask ler diren artmas (Mean arteriel pressure = Ort.)

3 Arteriyel bas n (OAB):Sist KB/3+2 XDKB/3) OTOREG LASYON Kan damarlar n n dokularda normal perf zyon sa lamak i in g sterdi i vasodilatasyon-vasokonstr ksiyon yetene iS STEM K VASK LER D REN ARTI I Kan bas nc ndaki iddetli y kselme hemen daima vask lerdiren art ya da iddetli vasokonstr ksiyon ile birliktedir. Damarlarda iddeti vazokonstr ksiyona ba l mekanik stres; Endotelhasar , ge irgenli in artmas , Koag lasyon kaskad ve trombositlerin aktivasyonu, Arteriyollerde fibrinoid nekroz geli imine yol a ar. Bu s re damarlarda yayg n hasarlanmayla birlikte u organ perf zyon bozuklu u, iskemi ve disfonsiyonuna yol a ar.

4 RAS aktivasyonu nemli role sahipB brekte k k bir arteriyol,damar duvar nda kal nla ma, l mende tama yak n obliterasyon (+) Fibrinoid nekroz; malign nefroskleroz 3 Hipertansif retinopatiEVRE 4 Hipertansif Retinopati Hipertansif ivedi durum varl nda beyin, kalp ya da b breklerin etkilenimine genellikle Evre 3 - 4 hipertansif retinopati e lik KB de erlerinden ok KB n ny kselme h z ile birlikte u organ hasar geli imi nemli Uzun s reli hipertansif olgular SKB >200 mmHg, Diyastolik KB >150 mmHg iken u organ hasar n n klinik semptom ve bulgular geli meksizin bu de erleri tolere edebilirler KB n n ani y kselmesi ile seyreden baz durumlarda ise (Eklampsi, akut glomerulonefrit vb)

5 Bu de erlerden daha d k KB varl nda (160/100 mmHg) hipertansif ivedi durum geli ebilirTan rakamlarla de il, hastan n klini i ile konurHipertansif ivedi durum Hipertansif ivedi durum ve hipertansif ncelikli durumu ay rt ettirmede KB e ik de eri yoktur. Ay rt ettirici zellik u organ hasar n n belirlenmesidir. Acil hipertansiyon nedeniyle sa l k merkezine ba vuran hasta bir b t n olarak yk , fizik muayene ve laboratuvar tetkikleri ile de erlendirilmeli, bu ayr m hekim taraf ndan yap lmal d vedi durum varl ndaSemptomlar ve bulgular Genel semptomlar:Terleme, ate basmas , nefes darl , l m korkusu, kulak nlamas , burun kanamas Serebrovask ler komplikasyonlar:Generalizeba a r s , ba d nmesi, bulant , fokal n rolojik bulgular, konv lzyon, koma Kardiyovask ler komplikasyonlar: arp nt , ritmbozukluklar , g s a r s , dispne, Ok ler komplikasyonlar.

6 Noktal g rme, g rme defektleri, diplopi ve k rl k. Renal komplikasyonlar: Protein ri, olig ri ve/veya hemat riHipertansif KrizTablosundaki Hastaya Yakla m Klinik yk , Daha nce hipertansiyon tan s varl , kulland ila lar, kontrol alt nda olup olmad ,en son ila al m vb Fizik muayeneo Kardiyovask ler sistem (S3, raller)o Santral sinir sistemi (mental durum, fokal ya da lateralizasyon g steren n rolojik bulgular)o G z dibi incelemesi (Yumu ak eks da, hemoraji, papil demi) Laboratuar tetkiklerio drar analizi, re, kreatinin, tam kan say m , elektrolitlero kincil hipertansiyon phesi varl nda plazma renin aktivitesi, aldosteron, katekolaminler Elektrokardiyografi Akci er grafisiDi er incelemeler (Klinik tabloya g re)EkokardiyografiBeyin tomografisi ya da MRAbdominal ultrasonografiTorakoabdominal CT veya MRVask ler ultrasoundHipertansif ivedi durumlar n tedavisinde genel yakla m Hipertansif kriz tablosu ile ba vuran hastalarda otoreg lasyonun g z n nde bulundurulmas tedavi yakla m a s ndan b y k nem ta r.

7 Gerek normal gerekse iddetli hipertansiyon varl nda otoreg lasyon s n r mevcut KB n n %20-25 alt d r KB n nh zla normal s n rlara getirilmesi hipertansifdola mda otoreg latuvar kapasitenin alt na inilmesiyle serebral, renal, kardiyak kan ak m n bozar, bu organlarda iskemi ve infarktlara yol a arMORB D TE VE MORTAL TEY ARTTIRIRH ipertansif ivedi durumlar n tedavisinde genel yakla mHastalara Yo un bak m nitesinde, ntraven z giri yolu a larak, Parenteral antihipertansif tedavi uygulanmal . Sublingual, intramuskuler uygulamadan ka n lmal , Hastalar yak n izlemde tutulmal , Tercihen intraarteriyel KB monitorizasyonu yap lmal , Ba lang ta hedef kan bas nc sa lan r sa lanmaz oral antihipertansif ila lar ba lanmal.

8 Hipertansif ivedi durum varl nda kullan lacak ideal Farmakolojik la H zl etkili olmal , Reversibilitesi olmal , Titre edilebilmeli, Ciddi yan etkisi bulunmamal d r. Bu zelliklerin t m n ta yan ila yokturHydralazineEsmololPhentolamineNica rdipineFenoldopamFurosemideEnalaprilatNi trogliserinLabetololSodyum nitroprussid la Refleks ta ikardi2-6 saat10 dk10-20 mg bolusBulant , ast m, kalp blo u, kalp yetmezli i10-30 dk1-2dk500 g/kg/dkbolus, 50-100 g/kg/dkinf zyonRefleks ta ikardi3-5 dk1-2 dk5-10 mg/dkRefleks ta ikardi, flushing2-4 saat5-10 dk2-10 mg/saatinf zyonHipotansiyon ba a r s 10-15 dk5-10 g/kg/dkbolusHipotansiyon2 saat5dk40-60 mg bolusHipotansiyon, b brek yetmezli i, anjio dem4-6 saat15 mgBa a r s , kusma, 5-15 dk1-3 dk5-100 g/dkinf zyonBulant.

9 Kusma, kalp blo u, bronkospazm, 2-6 saat5-10 dk20-80 mg mg/dk inf zyonHipotansiyon, kusma, siyanattoksisitesi1-2 g/kg/dkinf zyonYan EtkilerS reEtki ba lang c DozHipertansif KrizTablosunda kullan lan parenteral ila lar lkemizde hipertansif kriz tedavisinde kullan labilen parenteral ila lar20 mg ampulDesal20 mg ml ampulLasixFurosemide10 mL flakon250 mL haz r sol syon (10 mg/mL)BreviblocEsmolol60 mg ampulNiprussNitroprusside25 mg ampul10 mg ampulNitroglycerinPerlinganitNitroglycer inTicari ekliPreparat ad la /JenerikOLGU 1 37 ya ndaki erkek hasta 6 ayd r var olan, son 1 haftada iddetlenen ba a r s , g rme bulan kl , ard ndan geli en bilin kayb nedeniyle hastaneye getiriliyor.

10 Zge mi i; zellik yok, Soy ge mi i; Anne hipertansif, k z karde inde migren (+) Fizik Muayene: KB her iki kolda 250/160 mmHg G z dibi incelemesi; Evre IV hipertansif retinopati EKG: Sin s ritmi, SVH voltaj kriterleri (+) Tam kan, biyokimya incelemesi: Normal Abdominal USG: Normal Beyin MR incelemesi:beyin sap nda dem ve hiperintenslezyonlar TANI hipertansifensefalopati .Tedavi Yakla m ?A. Tedavisiz nitroprussid ile KB n n ilk 2 saatte %20-25 d r nitrogliserin ile KB n nilk 2 saatte %10-15 d r lmesi Hipertansiyonun nadir ancak ciddi bir komplikasyonudur. Hastalarda ani KB y ksekli i sonucunda otoreg lasyonun bozulmas ve serebral dem geli imi ile karakterizedir.