kolon polipleri - dicle.edu.tr

1 KOLONPOL PLER POL P; kolon ve rektum mukozas ndan l mene k nt yapan normal d t m yap lar olarak adland r l r. Ps dopolip; rne in lseratifkolitte oldu u gibi, evre mukozan n harabiyetinedeniyle y ksekte kalan normal mukoza adac klar d r. Polipler her durumda normal d proliferatifaktivite i eren lezyonlard Neoplastikolmayan polipler- nflamatuar-Hamartomatoz-Submukozal(lenfo idpolip, lipom)-Hiperplastik Neoplast kpolipler-T b leradenom-T b lovill zadenom-Vill zadenomSINIFLAMA nflamatuarpolipler Mikroskopikolarak irili ufakl glandyap lar i erirler ancak epiteldeatipig zlenmez. rnek juvenilpolip; en s k olarak 2-4 ya ta g r l rler. Sapl ve b y k boyutlu olabilirler. Rektosigmoidb lgede yerle irler. Kanamaya yol a abilirler ve otoamputeolarak at labilirler. Kanser riski ta mazlarHamartomat z polipler n planda muskularis mukozakatman ndaki hiperplaziile karakteristiktirler ve mukoza d zeyinde epitelyalbir atipig Genellikle ocukluk ca nda g r len ve ger ek polip olmayan submukozallenfoidyap lar ya da eri kinlerde g r len submukozallipomlard r.

2 Ger ek anlamda polip de S kl klar ya la birlikte artar. S kl kla 5 mm ya da daha k k boyuttad rlar. Sapl ya da saps z olabilirler. Musini erikleri normal mukozaya g re artm t r. H crelerde atipig r lmeyi i nemli bir noktad r ve bu nedenle de neoplastikolmad klar kabul edilmektedir. Hiperplastikpoliplerin baz ko ullar varl nda kanser riski ta d ya da kanser riskinin y kseldi ine i aret etti i bildirilmektedir. zellikle sa kolonda yerle en ve 10 mm den b y k aplara ula an hiperplastikpoliplerdekanser geli me riskinin artt g sterilmi tir. Hiperplastikpolipler Bir ki ide saptanan hiperplastikpolip ya da polipler 10 mm den b y k iseler ya da sa kolonda yerle ik iseler ve ki isel ya da ailesel kolorektalkanser yk s mevcutsa bu ki iler hem genetik ara t rmalara hem de kolonoskopikizleme programlar na adayd rlar.

3 Hiperplastikpolipler Neoplastikpolipler Polip epitel h crelerinde atipi g r lmesi polipin neoplastikolarak s n fland r lmas na yol acar. NeoplastikpolipADENOM Adenomlarda kural olarak belirli d zeyde displazimevcuttur. Displazisizbir adenom tan m olarak m mk n de buleradenom n planda displastikt bulleri erir de i ik boyutlarda olabilirler genellikle sapl d rlar. Boyutlar na g re de i mekle birlikte kanser geli im riski % 5 dolaylar ndad r. Bir adenoma TA denilebilmesi icin villozkomponentin %25 ten az olmas zadenom nce barsak vill slar n and r r ekilde parmaks ve displastikuzant lar g sterir Adenomda %75 ya da daha y ksek oranda vill zkomponent Genellikle saps z ve geni tabanl d rlar ok b y k boyutlara ula abilirler. Kanser geli me riski % 30-40 dolaylar ndad bulovill zadenom Adenomlarda vill zkomponentoran % 25 ile % 75 aras ndad r ve vill zkomponentina rl artt k a kanser riski de artmaktad adenom Lezyonun klasik bir polip formunda l mene k nt yapmad ancak epiteldeciddi displazii erir Bir adenomun YA olarak s n fland r labilmesi i iny ksekli inin evre mukoza y ksekli inin en fazla iki kat olmas gerekir.

4 Bu lezyonlar n aplar % 50 si 5 mm nin % 90 ise 10 mm nin alt ndad r. YA dadi erlerinden farkl bir genetik surecin s z konusu oldu u ve bu adenomlar n kansere ilerlemelerinin di er adenomlardan ok daha h zl oldu u Mikroskopikolarak hiperplastikpolip mimarisine sahip olmakla birlikte h cre d zeyinde atipii erirler. (Di li, testere di li adenom) Spesifik genetik de i iklikler i erdikleri g sterilmi olan serratedadenomlar, hiperplastikpoliplerin hen z tam olarak ay rdedilememi bir alt grubundan geli mekte ve klasik adenom-karsinomsekans ndan ok daha h zl bir ekilde kanser geli imine yol a maktad rlar. Neoplastikpolipler g n m z bilgilerine g re t m kolorektalkanserlerin % 90 dan fazlas n n geli iminden sorumlu lezyonlard r. Kolorektalkanser zerinde yap lan say s z genetik al ma, polipten kansere giden yoldaki bir ok genetik anomaliyi ortaya koymay ba arm t r.

5 Bilinen en az iki farkl kanser geli im yolu s z konusudur. Bunlardan birincisi, polipten kanser geli iminin yakla k % 85 inden sorumlu tutulan kromozomalinstabilite(chromosomalinstabi lity, CIN) yolu di er ise mikrosatellitinstabilite(microsatellitei nstability, MSI, MIN) yoludur. Standart kolonoskopikizleme ve polipektomilersonucu kolorektalkanser s kl n n ve mortalitesininazalt labilece i g sterilmi tir. Bir polipin neoplastikolup olmad ancak mikroskopalt nda belirlenebilmektedir. G n m zde endoskopikteknolojinin geli mesi, de i ik vitalboyama uygulamalar ve lazer destekli endoskopi i lemleri sayesindepolipin nat r daha net belirlenebilse de bu uygulamalarhen z yayg nl k kazanabilmi de illerdir . Bu nedenle kural olarak kolon ve rektumdasaptanan her polip tam olarak c kar lmal ve histolojikolarak LAZER TARAMALI M KROSKOP ENDOS TOSKOP TANI KOLONOSKOP BT KOLONOGRAF FT KONTRASTLI kolon GRAF S KOLOREKTAL POL PLERE YAKLA IM T m kolorektalpolipler tek par ahalinde kar larak histopatolojikincelemeye g polipektomi Snarepolipektomi Hot biyopsiSnarepolipektomi Endoskopik snareile sap ndan epe evre yakalanan polip, uygulanan elektrokoagulasyonak m ile kesilir ve daha sonra de i ik aletlerle t tutularak kolon d na al n r Sapl polip Sesilpolip (submukozayaserum fizyolojik veya serum fizyolojik ile seyreltilmi adrenalin zeltisi)Hot biyopsi Bu y ntem genellikle milimetrik poliplere uygulan r.

6 Polip, hot biyopsi forsepsi ile yakalan p l mene do rukald r ld nda varsa sap incelir ya da sap yoksa bilebir yalanc sap olu polipektomininkomplikasyonlar Kanama (% ) Perforasyon(% )Her ikisi de erken donemde g r lebilece igibi ge donemde de g r polipektomiyap lamayan durumlar Polipin sapl ya da saps z olu u Polipin boyutlar Yerle im yeri nce duvar yap s nedeniyle elektrokoagulasyondandaha fazla zarar g rebilecek sa kolondaki lezyonlarda daha fazla zen g sterilmesi gerekir. Endoskopik olarak kar lamayaca na karar verilen poliplerde cerrahi giri im endikasyonuvard r. Laparatomi Laparaskopi( Boya)HAB S POL PLERE YAKLA IM Polipektomiyap ld ktan sonra patolojik inceleme sonucu y ksek dereceli displazi(highgradedysplasia, HGD) olarak rapor edilen poliplerde her ne kadar in situkarsinomolarak s n flansalar da s n r temiz ise herhangi bir ek giri im gerekmez.

7 Nk muskularismukoza katman n a mam karsinomlar npratik olarak lenfatik ve vask leryap lara ula amam olduklar ndan metastaz riski olmad kabul edilir. Ancak histopatolojikde erlendirme sonucunun invazivkarsinomolarak geldi i durumlar zellik arz ederler. nvazivkanser icerenpoliplerde Haggitts n flamas HaggittLevel 0: Karsinomsadece polipin ustucunda s n rl d r. Insitukarsinomdur. HaggittLevel 1: Karsinompolip ba n n submukozas n invazeetmi tir. HaggittLevel 2: Karsinomunsubmukozainvazyonupolipinba ile sap n n birle me noktas na uzanmaktad r. HaggittLevel 3: Karsinompolip sap n invazeetmi tir. Haggitt Level 4: Karsinom polipin sap n a p kolonduvar n n submukozas n invazeetmi n flamas Haggitts n flamas temel olarak sapl adenomlar i in ge erlidir zira saps z ve yass adenomlarda sap olmad i in submukozainvazyonuyapan karsinomlardo rudan HaggitLevel 4 olmaktad SINIFLAMASIK arar i in Karsinomundiferansiyasyond zeyi Cerrahi s n r n durumu Karsinominfiltrasyonunaolan en yak n mesafesi Lenfovask lerve n ralinvazyon Haggitt Level 1-3 aras nda lenfatik metastaz riski%1 in alt nda iken HaggittLevel 4 d zeyinde bu risk% 5-25 d zeylerine kmaktad r.

8 Yass lezyonlarda ise Sm1 invazyondalenfatik metastaz riski s f r iken Sm2 d zeyinde risk % 5, Sm3 d zeyinde de % 25 dolaylar ndad r. Sapl adenomlarda HaggittLevel 3 e kadar olanlar, e er 2 mm ya da daha fazla mikroskopiktemiz s n r sa lanm ise radikal cerrahiye gerek kalmaks z n izlenebilirler. Lenfovask lerve n ralinvazyonunvarl ile k t differansiyasyonuntedavi se imini ne ekilde etkileyece i konusu halen tart mal olmas na ra men bunlar lenfatik metastaz riski a s ndan nemli risk fakt rleridir ve hastan n zelliklerine g re de erlendirilip gerekti inde radikal cerrahiye y nlendirmelidirler. Yass ve saps z adenomlarda ise olumlu histolojik zellikler (iyi differansiyasyon, lenfovask lerve n ralinvazyonunolmamas , 2mm temiz s n r) varl nda Sm1 lezyonlarda radikal cerrahi yap lmaks z n izleme m mk nd POZ S SENDROMLARIF amilyaladenomat zpolipoziskoli (FAP) OD karakterde bir polipozissendromudur kolorektalkanserlerin yakla k % 1 40-50 ya aras nda kolorektalkanser 5 No lukromozomda yerle ik olan APC (adenomateuspolyposiscoli) geninin bir kopyas n n herediterolarak hasarl olu udur.

9 Di er kopyan n mutasyonu sonucu, bir t m r bask lay c gen olan APC geni inaktiveolur ve adenom zerinden kolorektalkanser geli imi zpolipoziskoli (FAP) Kanser geli im riski % 100 oldu u i in saptand ndacerrahi tedavi gerektirir. Tedavi, total proktokolektomiyii erir. (RestoratifProktokolektomi) Se ilmi olgularda rektum korunabilir. Bu hastalarda midede fundikglandpoliplerine duodenumdaise vill zadenomlara rastlan labilece i ve zellikle duodenaladenomlar n hastal n seyri s ras nda kansere ilerleyebilece i unutulmamal d zpolipoziskoli (FAP) desmoidt m rler de e lik edebilir Gardnersendromu Gardnersendromunda kolorektalpolip seyri ve tedavisi FAP gibi olsa da hastalar n temel sebebi ba edilemeyendesmoidt m rler olmaktad r. Gardnersendromunda ayr ca lipomlar ve osteomlarda g r lebilir. FAP, beyin t m rleri ile birlikte g r ld nde Turcotsendromundan s z Polip yerle imi ince ba rsaktad r ve polipler hamartomatozyap dad rlar.

10 Cilt ve mukozmembranlardapigmentelezyonlarla karakterizedir. Her ne kadar polipler hamartomyap s nda olsalar da bu hastalardaince ba rsak, meme ve overkanseri geli imi riski yuksektir.