ÖKSÜRÜK - toraks.org.tr

1 H KAYE VE F Z K MUAYENE KL N K ARA TIRMATEDAV Sigara kullan yor mu ? Alerji atopi yk s var m ? la kullan m yk s var m ?(ACEI , beta bloker, NSAID) evresel ve mesleksel maruziyet var m ? Aspirasyon yk s var m ? Bo az n temizlenme ihtiyac , ses k s kl , sternumarkas nda yanma hissi? E lik eden di er semptomlar: dispnea , hemoptizi , burun ak nt s , PND ortopne var m ? KS R K Akci eri enfeksiyonlardan koruyan , zararl maddelerin ve mukusun at lmas n sa layanen nemlido al savunmamekanizmalar ndan birisidir. Havayollar ndaki yabanc maddeleri temizlemeye y nelik, ani, patlay c ekspirasyonmanevras d r. ks r k s ras nda yakla k 800 km/saat( u ak h z )h za ula abilen k sa s reli hava ak m olu ur. ks r k resept rleri:Solunum hava yollar d nda diyafragma, plevra, d kulak yolu, perikard, timpanikmembran, zofagus ve midede bulunur.

2 Ks r n g n i inde ortaya k saatleri: gece olan, so uk ve egzersiz ile tetiklenen ks r k ast m Gece yatarken yada yemekle artan ks r k refl Gece yatmakla ba layan ks r k kalp yetmezli i Gece veya sabah saatlerinde g r len ks r k kronik sin zit Sabahlar s k g r len ve balgaml olan ks r k sigaraNiteli ine g re Kuru ks r k (irritasyona ba l ): postnazal ak nt , sigara, ACEI, G R,ast m, viral SYE, plevra hastal klar , mediasten hastal klar , interstisyeakci er hastal klar , d kulak yolu hastal klar Balgaml (inflamasyona ba l ): pn moni, akci er absesi, bron iektazi, kronik bron it, t berkuloz, akci er kanseri (bronkoalveolar kanser kusarcas na balgam)PA AKC ER GRAF S NE ZAMAN STENMEL : Akut ks r e hemoptizi, dispnea, ate , g s a r s , kilo kayb e lik ediyorsa , yabanc cisim aspirasyonu ve akci er kanseri phesi varsa mutlaka grafiistenmelidir.

3 Kronik ks r k de dahil 3 haftay ge en t m olgularda akci er grafisi LG SAYARLI TOMOGRAF : Diff z parankimal akci er hastal klar , bron iektazi ve akci er kanserlerinde ks r kte nemli olan ciddi hastal k ile enfeksiyon ve alevlenmeleri ay rt etmektir. Viral ks r klerin tedavisi semptomatiktir. KOAH hastalar nda ise ks r k refleksi nemli bir savunma mekanizmas d r ve asla inhibe edilmemelidir. Kronik ks r n % 85 ini s kl k s ras yla ;postnazalak nt sendromu, obstr ktif akci er hastal klar ve G R olu turur. Ayr ca ACEI kullananlar n %10 unda ks r k g r l r ve genelde ila kesildikten 1 hafta sonra belirtiler kaybolur. Sigara yk s olanlar da sigaray b rakmal d ks r ; sigarai mekle v cuda dolanzararl maddelerinv cuttan uzakla t r lma abas d Balgam nsar ye ilolmas enfeksiyonu , kanl olmas iseaksikan tlan ncayadekkanseri akla getirmelive ileri tetkikler ileara t r lmal d resine g reKronik ks r k: > 8 hafta Akci er Grafisi NormalPostnazal ak nt sendromu , Ast m, Gastro zefagealrefl ,Postenfeksiyoz ks r k Akci er Grafisi Anormalyabanc cisim , Pn moni, Bron iektazi, Pulmonerfibrotik hastal klar , Pulmoner neoplazilerSubakut :3 8 hafta Akut ks r kler zellikle alerjik hastal klarda uzama e ilimg sterir ve bu grupta ks r k.

4 < 3 hafta Hayat tehdit edenPn moni, Pulmoner emboli, Kalp yetmezli iHayat tehdit etmeyenEnfeksiy z st solunum yoluAlt solunum yoluVarolan hastal n alevlenmesi :ast m, bron iektazi, KOAHHAZIRLAYAN:Stj. Dr. Asibe T RKKAN , Marmara niversitesi T p Fak ltesiProf. Dr. Sait KARAKURT , Marmara niversitesi T p Fak ltesi G s Hastal klar ve Yo un Bak m Ana Bilim Dal KAYNAKLAR:HarrisonPrinciplesofInternalMedicineClinicalAssessmentofCough McGarvey