Transcription of TARIM KANUNU - mevzuat.gov.tr
1 9725 TARIM KANUNU Kanun Numaras : 5488 Kabul Tarihi : 18/4/2006 Yay mland : Tarih : 25/4/2006 Say : 26149 Yay mland D stur : Tertip : 5 Cilt : 45 Ama MADDE 1 Bu Kanunun amac ; tar m sekt r n n ve k rsal alan n, kalk nma pl n ve stratejileri do rultusunda geli tirilmesi ve desteklenmesi i in gerekli politikalar n tespit edilmesi ve d zenlemelerin yap lmas d r. Kapsam MADDE 2 Bu Kanun, tar m politikalar n n ama , kapsam ve konular n n belirlenmesi; tar msal destekleme politikalar n n ama ve ilkeleriyle temel destekleme programlar n n tan mlanmas ; bu programlar n y r t lmesine ili kin piyasa d zenlemeleri, finansman ve idar yap lanman n tespit edilmesi; tar m sekt r nde uygulanacak ncelikli ara t rma ve geli tirme programlar yla ilgili kanun ve idar d zenlemelerin yap lmas ve t m bunlarla ilgili uygulama us l ve esaslar n kapsar.
2 Tan mlar MADDE 3 Bu Kanunda ge en; a) Bakanl k: Tar m ve K yi leri Bakanl n , b) M ste arl k: Hazine M ste arl n , c) Kurul: Tar msal Destekleme ve Y nlendirme Kurulunu, ) ift i: Mal sahibi, kirac , yar c veya ortak olarak devaml veya en az bir retim d nemi veya yeti tirme devresi tar msal retim yapan ger ek ve t zel ki ileri, d) ift i kay t sistemi: Bakanl k taraf ndan olu turulan ift ilerin kay t alt na al nd tar msal veri taban n , e) iftlik muhasebe veri a : Tar msal i letmelerin gelirlerine ve faaliyetlerine ili kin muhasebe verilerinin toplanmas ve veri a kurulmas n , f) Do rudan gelir deste i: r n ve girdi fiyatlar n do rudan etkilemeden, reticilere yap lan gelir transferlerini, g) Entegre idare ve kontrol sistemi: Arazi parsel tan mlama, ift i kay t, hayvan kimlik, kontrol ve veri taban ndan olu an, tar ma verilen desteklerin kontrol edilmesini ve kay t alt na al nmas n sa layan sistemi, ) zel sekt r: Tar msal alanda faaliyet g steren kamu kurum ve kurulu lar d ndaki ger ek ve t zel ki ileri, h) S zle meli retim: retici ve yeti tiriciler ile di er ger ek ve t zel ki ilerin kar l kl menfaat esaslar na dayal yaz l akitlerle y r t len tar msal retim eklini, ) Tar m.
3 Do al kaynaklar uygun girdilerle birlikte kullanarak yap lan her t rl retim, yeti tirme, i leme ve pazarlama faaliyetlerini, 9726 i) Tar msal i letme: retim fakt rlerini kullanarak; bitkisel ve/veya hayvansal ve/veya su r nlerinin retimi i in tar msal faaliyet yapan veya s z konusu tar msal faaliyete ilave olarak i leme, depolama, muhafaza ve pazarlamaya y nelik faaliyetlerde bulunan i letmeyi, j) Tar msal retim: Toprak, su ve biyolojik kaynaklar ile birlikte tar msal girdiler kullan larak yap lan bitkisel, hayvansal, su r nleri, mikroorganizma ve enerji retimini, k) r n: Bitkisel, hayvansal ve su r nleri alan nda elde edilen her t rl i lenmemi ham r nler ile bunlar n birinci derece i lenmesi ile elde edilmi r nleri, l) Sivil toplum rg tleri: Tar msal alanda faaliyet g steren kooperatif, birlik, dernek ve vak flar ile g n ll kurulu lar , m) Tar m havzalar.
4 Tar msal faaliyet i in, bir veya birka il s n r veya b lge s n rlar i inde ayn ekolojik artlar ta yan ve birbirinin devam niteli indeki tar m alanlar n , ifade eder. Tar m politikalar n n ama lar MADDE 4 Tar m politikalar n n ama lar ; tar msal retimin i ve d talebe uygun bir ekilde geli tirilmesi, do al ve biyolojik kaynaklar n korunmas ve geli tirilmesi, verimlili in art r lmas , g da g vencesi ve g venli inin g lendirilmesi, retici rg tlerinin geli tirilmesi, tar msal piyasalar n g lendirilmesi, k rsal kalk nman n sa lanmas suretiyle tar m sekt r ndeki refah d zeyini y kseltmektir. Tar m politikalar n n ilkeleri MADDE 5 Tar m politikalar n n ilkeleri unlard r: a) Tar msal retim ve kalk nmada b t nc l yakla m.
5 B) Uluslararas taahh tlere uyum. c) Piyasa mekanizmalar n bozmayacak destekleme ara lar n n kullan m . ) rg tl l k ve kurumsalla ma. d) zel sekt r n rol n n art r lmas . e) S rd r lebilirlik, insan sa l ve evreye duyarl l k. f) Yerinden y netim. g) Kat l mc l k. ) effafl k ve bilgilendirmek. Tar m politikalar n n ncelikleri MADDE 6 Tar m politikalar n n ncelikleri unlard r: a) Tar msal retimde verimlilik, r n e itlili i, kalite ve rekabet g c n n y kseltilmesi. b) Yeterli ve g venilir g da arz n n sa lanmas . c) Tar msal i letmelerin altyap lar n n geli tirilmesi. ) Tar msal faaliyetlerde bilgi ve uygun teknolojilerin kullan m n n yayg nla t r lmas . d) Tar msal girdi ve r n piyasalar n n geli tirilmesi ve retim-pazar entegrasyonunun sa lanmas.
6 E) Tar msal retimin tar m-sanayi entegrasyonunu sa layacak ekilde y nlendirilmesi. f) Tar m sekt r n n kredi ve finansman ihtiyac n n kar lanmas na ili kin d zenlemeler yap lmas . 9727 g) Destekleme ve y nlendirme tedbirlerinin al nmas . ) Do al afetler ve hayvan hastal klar na kar risk y netimi mekanizmalar n n geli tirilmesi. h) K rsal hayat n sosyo-ekonomik a dan geli tirilmesi. ) retici rg tlenmesinin geli tirilmesi. i) Tar m bilgi sistemlerinin kurulmas ve kullan lmas . j) Toplula t rma, arazi kullan m pl n n n yap lmas ve ekonomik b y kl kteki tar m i letmelerinin olu turulmas . k) Toprak ve su kaynaklar n n geli tirilmesi ve rasyonel kullan m . l) Avrupa Birli ine uyum s recindeki geli melerden do acak ihtiya lar kar layabilecek ekilde ortak piyasa d zenlerinin ng rd , idar ve hukuk d zenlemelerin yap lmas.
7 Yetki MADDE 7 Tar m sekt r ile ilgili politikalar n tespit edilmesi, pl nlanmas ve koordinasyonu ile ilgili kurum ve kurulu larla i birli i yap larak uygulanmas nda Bakanl k yetkilidir. Tar msal ara t rma MADDE 8 Bakanl k, tar m sekt r n n ihtiya duydu u tar msal bilgi ve teknolojilerin yurt i inde geli tirilmesi, bu bilgi ve teknolojilerin yurt d ndan transfer edilerek denenmesi ve adaptasyonu ile yay m n sa lamak i in, kamu ve zel sekt r n tar msal ara t rma faaliyetlerini verimli ve etkin k lacak tedbirleri al r. Ara t rma al malar nda g revli uzmanlar n yeti tirilmesi ve ara t rma altyap s n n geli tirilmesini sa layacak d zenlemeler yapar. Ara t rma faaliyetlerinde ba ta niversiteler olmak zere ilgili t m kurum, kurulu lar ve i letmeler ile i birli ini g lendirecek tedbirler al r.
8 Ift i e itimi, yay m ve dan manl k hizmetleri MADDE 9 Bakanl k; tar m, ift i e itimi ve yay m faaliyetlerinde, sivil toplum rg tleri, zel sekt r kurulu lar ve serbest dan manlar n g rev almas n sa lamak i in gerekli d zenlemeler yapar, bu kurulu ve ki ileri te vik eder, al ma esaslar n belirler ve denetler. ift i e itimi, zel yay m ve dan manl k hizmetleri al ma esas ve us lleri ile ilgili di er artlar Bakanl k a kar lacak y netmelikle belirlenir. Biyolojik e itlilik, genetik kaynaklar n korunmas ve biyog venli in sa lanmas MADDE 10 Bakanl k, biyolojik e itlili in, genetik kaynaklar n ve ekosistemlerin korunmas ve geli tirilmesine ili kin ara t rmalar yapar veya yapt r r.
9 Biyoteknolojik yollarla ve/veya e itli slah metotlar kullan larak elde edilen r nlerin fikr m lkiyet haklar kapsam nda korunmas , kayd , tescili, retimi, t ketimi, g da olarak kullan m , ihracat ve ithalat hakk nda ilgili kurum ve kurulu lar n g r al nmak suretiyle gerekli d zenlemeleri yapar. r n konseyleri MADDE 11 Bu Kanunda belirlenen ulusal tar m politikalar er evesinde al malar yapmak zere r n baz nda reticiler, t ccarlar, sanayiciler ve/veya bunlar n olu turduklar birlikler ile kamu ve ara t rma kurumlar , meslek odalar ve dernekler bir araya gelerek t zel ki ili i haiz r n konseyleri kurabilirler. 9728 r n baz nda tek bir r n konseyi kurulabilir. Bu konseyler r nle ilgili kararlar n Kurulun istedi i her defada, Kurul istemese bile y lda bir kez Kurula rapor halinde sunarlar.
10 R n konseyleri kurulmas , i leyi i, y netimi, g revleri ve denetimine ili kin h k mler ile bu konseylerin al ma us l ve esaslar , gelirleri ve sair hususlar her bir r n konseyi i in kar lacak y netmelikle d zenlenir. retici rg tleri MADDE 12 retici ve yeti tiricilerin e itli kanunlara dayanarak kurduklar tar msal ama l kooperatif ve birliklerin faaliyetlerinin tar m politikalar do rultusunda desteklenmesini ve y nlendirilmesini, ilgili bakanl k ve kurulu larla i birli i i inde yapmaya Bakanl k yetkilidir. S zle meli retim MADDE 13 Bakanl k, tar m sekt r nde s zle meli retimin geli tirilmesi ve yayg nla t r lmas i in gerekli d zenlemeleri yapar. S zle meli retimi zendirmek zere reticilere, bu Kanunla belirtilen desteklerin verilmesinde ncelik tan n r.
