ELEKTRİK PİYASASI KANUNU - mevzuat.gov.tr

1 11981 ELEKTR K P YASASI KANUNU Kanun Numaras : 6446 Kabul Tarihi : 14/3/2013 Yay mland Resm Gazete : Tarih : 30/3/2013 Say : 28603 Yay mland D stur : Tertip : 5 Cilt : 53 B R NC B L M Ama , Kapsam ve Tan mlar Ama MADDE 1 (1) Bu Kanunun amac ; elektri in yeterli, kaliteli, s rekli, d k maliyetli ve evreyle uyumlu bir ekilde t keticilerin kullan m na sunulmas i in, rekabet ortam nda zel hukuk h k mlerine g re faaliyet g steren, mali a dan g l , istikrarl ve effaf bir elektrik enerjisi piyasas n n olu turulmas ve bu piyasada ba ms z bir d zenleme ve denetimin yap lmas n n sa lanmas d r. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Kanun; elektrik retimi, iletimi, da t m , toptan veya perakende sat , ithalat ve ihracat , piyasa i letimi ile bu faaliyetlerle ili kili t m ger ek ve t zel ki ilerin hak ve y k ml l klerini kapsar. Tan mlar ve k saltmalar MADDE 3 (1) Bu Kanunun uygulanmas nda; a) Ba lant anla mas : Bir retim irketi, da t m irketi ya da t keticinin iletim sistemine ya da da t m sistemine ba lant yapmas i in yap lan genel ve zel h k mleri i eren anla may , b) Bakan: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan n , c) Bakanl k: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl n , ) Da t m: Elektrik enerjisinin 36 kV ve alt ndaki hatlar zerinden naklini, d) Da t m sistemi: Bir da t m irketinin, lisans nda belirlenmi da t m b lgesinde i letti i elektrik da t m tesisleri ve ebekesini, e) Da t m irketi: Belirlenen bir b lgede elektrik da t m ile i tigal eden t zel ki iyi, f) Da t m tesisi.

2 Letim tesislerinin ve da t m gerilim seviyesinden ba l retim ve t ketim tesislerine ait alt sahalar n n bitti i noktadan sonraki nihayet dire inden, al ak gerilim seviyesinden ba l t keticilerin yap bina giri noktalar na kadar, bina giri ve saya aras hari , elektrik da t m i in te hiz edilmi tesis ve te hizat ile da t m irketince te hiz edilen ya da devral nan saya lar , g) DS : Devlet Su leri Genel M d rl n , ) EP A : Enerji Piyasalar letme Anonim irketini, h) E A : Elektrik retim Anonim irketini, 11982 ) Genel ayd nlatma: Otoyollar ve zelle tirilmi eri me kontroll karayollar hari , kamunun genel kullan m na y nelik bulvar, cadde, sokak, alt- st ge it, k pr , meydan ve yaya ge idi gibi yerler ile halk n cretsiz kullan m na a k ve kamuya ait park, bah e, tarih ve ren yerlerinin ayd nlat lmas ile trafik sinyalizasyonunu, i) G revli tedarik irketi: Da t m ve perakende sat faaliyetlerinin hukuki ayr t rmas kapsam nda kurulan veya son kaynak tedari i y k ml s olarak Kurul taraf ndan yetkilendirilen tedarik irketini, j) kili anla ma: Ger ek ve t zel ki iler aras nda zel hukuk h k mlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin al n p sat lmas na dair yap lan ve Kurul onay na tabi olmayan ticari anla malar , k) letim: Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV zerindeki hatlar zerinden naklini, l) letim ek creti: letim tarifesi zerinden Kurum ad na tahsil edilebilecek creti, m) letim sistemi: Elektrik iletim tesisleri ve ebekesini, n) letim tesisi: retim veya t ketim tesislerinin 36 kV st gerilim seviyesinden ba l oldu u retim veya t ketim tesisi alt sahas ndan sonraki nihayet dire inden itibaren iletim alt sahalar n n orta gerilim fiderleri de d hil olmak zere da t m tesislerinin ba lant noktalar na kadar olan tesisleri, o) mdat gruplar.

3 Can ve mal kayb n nlemek amac yla sadece elektrik enerjisi kesilmelerinde kullan lan elektrojen gruplar n , ) tirak: Kamu iktisadi te ebb s olanlar hari olmak zere; do rudan veya dolayl olarak tek ba na veya ba ka irket ve irketler veya ger ek ki i ve ki ilerle birlikte piyasada faaliyet g steren herhangi bir t zel ki iyi kontrol eden irket veya do rudan ya da dolayl olarak, tek ba na veya birlikte, ba ka herhangi bir irket ve irketler veya ger ek ki i ve ki iler taraf ndan kontrol edilen, piyasada faaliyet g steren t zel ki iyi ve bu irketlerin ve/veya piyasada faaliyet g steren t zel ki ilerin birinin di eriyle veya birbirleriyle olan do rudan veya dolayl ili kisini, p) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini, r) Kontrol: Bir t zel ki i zerinde ayr ayr ya da birlikte, fiilen ya da hukuken belirleyici etki uygulama olana n sa layan haklar , s zle meler veya ba ka ara larla ve zellikle bir t zel ki inin malvarl n n tamam veya bir k sm zerinde m lkiyet veya i letilmeye m sait bir kullanma hakk yla veya bir t zel ki inin organlar n n olu umunda veya kararlar zerinde belirleyici etki sa layan haklar veya s zle melerle meydana getirilen haklar , s) Kurul: Enerji Piyasas D zenleme Kurulunu, ) Kurum: Enerji Piyasas D zenleme Kurumunu, t) Lisans: T zel ki ilere piyasada faaliyet g sterebilmeleri i in bu Kanun uyar nca verilen izni, u) Merkez uzla t rma kurulu u: Piyasa kat l mc lar aras ndaki ilgili y netmelikle belirlenecek olan mali i lemleri y r tmek zere kullan lan, 6/12/2012 tarihli ve 6362 say l Sermaye Piyasas Kanununa g re merkez takas kurulu u olarak kurulan kurulu u, 11983 ) Mevcut s zle meler.

4 20/2/2001 tarihli ve 4628 say l Elektrik Piyasas Kanununun y r rl e girdi i tarihten nce, 4/12/1984 tarihli ve 3096 say l T rkiye Elektrik Kurumu D ndaki Kurulu lar n Elektrik retimi, letimi, Da t m ve Ticareti ile G revlendirilmesi Hakk nda Kanun, 8/6/1994 tarihli ve 3996 say l Baz Yat r m ve Hizmetlerin Yap- let-Devret Modeli er evesinde Yapt r lmas Hakk nda Kanun, 16/7/1997 tarihli ve 4283 say l Yap- let Modeli ile Elektrik Enerjisi retim Tesislerinin Kurulmas ve letilmesi ile Enerji Sat n n D zenlenmesi Hakk nda Kanun, 21/1/2000 tarihli ve 4501 say l Kamu Hizmetleri ile lgili mtiyaz artla ma ve S zle melerinden Do an Uyu mazl klarda Tahkim Yoluna Ba vurulmas Halinde Uyulmas Gereken lkelere Dair Kanun h k mleri ve ilgili y netmeliklere g re imzalanan s zle meleri, imtiyaz s zle melerini ve uygulama s zle melerini, v) Mikrokojenerasyon tesisi: Elektrik enerjisine dayal kurulu g c 100 kilovat ve alt nda olan kojenerasyon tesisini, y) Organize toptan elektrik piyasalar : Elektrik enerjisi, kapasitesi veya perakende al sat n n ger ekle tirildi i ve piyasa i letim lisans na sahip merkez bir arac t zel ki ilik taraf ndan organize edilip i letilen g n ncesi piyasas , g n i i piyasas ile sermaye piyasas arac niteli indeki standardize edilmi elektrik s zle melerinin ve dayana elektrik enerjisi ve/veya kapasitesi olan t rev r nlerin i lem g rd ve Borsa stanbul Anonim irketi taraf ndan i letilen piyasalar ve T rkiye Elektrik letim Anonim irketi taraf ndan organize edilip i letilen dengeleme g piyasas ve yan hizmetler piyasas gibi elektrik piyasalar n , z) nlisans.

5 Retim faaliyetinde bulunmak isteyen t zel ki ilere, retim tesisi yat r mlar na ba lamalar i in gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin al nabilmesi i in belirli s reli verilen izni, aa) Perakende sat : Elektri in t keticilere sat n , bb) Piyasa: retim, iletim, da t m, piyasa i letimi, toptan sat , perakende sat , ithalat ve ihracat faaliyetleri ile bu faaliyetlere ili kin i ve i lemlerden olu an elektrik enerjisi piyasas n , cc) Serbest t ketici: Kurul taraf ndan belirlenen elektrik enerjisi miktar ndan daha fazla t ketimi bulundu u veya iletim sistemine do rudan ba l oldu u veya organize sanayi b lgesi t zel ki ili ini haiz oldu u i in tedarik isini se me hakk na sahip ger ek veya t zel ki iyi, ) Sistem kontrol anla mas : T rkiye Elektrik letim Anonim irketi veya da t m irketi ile zel direkt hatt n m lkiyet sahibi veya i letmecisi olan zel hukuk h k mlerine tabi t zel ki i aras nda, iletim ve da t m sistemlerinin kararl l n n ve i letme b t nl n n korunmas n sa layan h k mleri i eren ve zel hukuk h k mlerine g re yap lan anla malar , dd) Sistem kullan m anla mas : Bir retim irketi, tedarik lisans sahibi irket veya t keticinin iletim sistemini ya da da t m sistemini kullan m na ili kin genel h k mleri ve ilgili kullan c ya zg ko ul ve h k mleri i eren anla may , ee) Son kaynak tedari i: Serbest t ketici niteli ini haiz oldu u h lde elektrik enerjisini, son kaynak tedarik isi olarak yetkilendirilen tedarik lisans sahibi irket d nda bir tedarik iden temin etmeyen t keticilere elektrik enerjisi tedari ini, ff) Tarife.

6 Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, da t m ve sat ile bunlara dair hizmetlere ili kin fiyat, h k m ve artlar i eren d zenlemeleri, gg) Tedarik: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin toptan veya perakende sat n , 11984 ) Tedarik i: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite sa layan retim irketleri ile tedarik lisans na sahip irketi, hh) Tedarik irketi: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin toptan ve/veya perakende sat lmas , ithalat , ihracat ve ticareti faaliyetleri ile i tigal edebilen t zel ki iyi, ) TEDA : T rkiye Elektrik Da t m Anonim irketini, ii) TE A : T rkiye Elektrik letim Anonim irketini, jj) Tesis: Elektrik enerjisi retimi, iletimi veya da t m faaliyeti y r t len veya y r t lmeye haz r tesis, ebeke veya te hizat , kk) TETA : T rkiye Elektrik Ticaret ve Taahh t Anonim irketini, ll) Toptan sat : Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitesinin tekrar sat i in sat n , mm) T ketici: Elektri i kendi kullan m i in alan ki iyi, nn) T rev piyasalar: leri bir tarihte teslimat veya nakit uzla mas yap lmak zere elektrik enerjisinin ve/veya kapasitesinin, bug nden al m sat m n n yap ld piyasalar , oo) Uluslararas enterkonneksiyon: Ulusal elektrik sisteminin di er lkelere ait elektrik sistemi ile senkron paralel, asenkron paralel, nite y nlendirmesi veya izole b lge y ntemlerinden birinin kullan lmas yla i letilmesini esas alan enterkonneksiyonu, ) retim: Enerji kaynaklar n n, elektrik retim tesislerinde elektrik enerjisine d n t r lmesini, pp) retim irketi: Sahip oldu u, kiralad , finansal kiralama yoluyla edindi i veya i letme hakk n devrald retim tesisi ya da tesislerinde elektrik enerjisi retimi ve retti i elektri in sat yla i tigal eden zel hukuk h k mlerine tabi t zel ki iyi, rr) retim tesisi: Elektrik enerjisinin retildi i tesisleri, ss) Yan hizmetler.

7 Letim sistemine veya da t m sistemine ba l ilgili t zel ki ilerce sa lanan, iletim veya da t m sisteminin g venilir ekilde i letimini ve elektri in gerekli kalite ko ullar nda hizmete sunulmas n sa lamak zere ilgili y netmelikte ayr nt l olarak tan mlanan hizmetleri, ) (Ek: 4/6/2016-6719/15 md.) Teknik ve teknik olmayan kay p: Da t m sistemine giren enerji ile da t m sisteminde t keticilere tahakkuk ettirilen enerji miktar aras ndaki fark olu turan ve maliyeti etkileyen; teknik kay p ve/veya ka ak kullan m gibi sebeplerden kaynaklanan ve teknik bir sebebe dayanmayan kayb , tt) (Ek: 4/6/2016-6719/15 md.) Da t m ebekesi: T keticilerin i tesisat n da t m sistemine ba lamak zere tesis edilen ba lant hatlar hari da t m tesisini, ifade eder. K NC B L M Elektrik Piyasas Faaliyetleri ve Lisanslar Elektrik piyasas faaliyetleri MADDE 4 (1) Piyasada, bu Kanun h k mleri uyar nca lisans almak ko uluyla y r t lebilecek faaliyetler unlard r: a) retim faaliyeti b) letim faaliyeti c) Da t m faaliyeti ) Toptan sat faaliyeti d) Perakende sat faaliyeti e) Piyasa i letim faaliyeti f) thalat faaliyeti g) hracat faaliyeti (2) Piyasada faaliyet g sterecek t zel ki ilerin faaliyetlerinde uymalar gereken usul ve esaslar y netmelikle d zenlenir.

8 11985 (3) Piyasada faaliyet g sterecek zel hukuk h k mlerine tabi t zel ki ilerin, ilgili mevzuat h k mlerine g re anonim irket veya limited irket olarak kurulmas ve anonim irketlerin sermaye piyasas mevzuat na g re borsada i lem g renler d ndaki paylar n n nama yaz l olmas artt r. Bu irketlerin ana s zle melerinde bulunmas gereken hususlar y netmelikle d zenlenir. Lisans esaslar MADDE 5 (1) Lisans, bu Kanun h k mleri uyar nca zerinde kay tl piyasa faaliyetlerinin yap labilmesi i in t zel ki ilere verilen izin belgesidir. 11 inci maddenin onuncu f kras nda belirtilen piyasalara ili kin h k mler sakl kalmak zere, lisanslara ili kin olarak a a daki hususlar Kurum taraf ndan kar lan y netmelikle d zenlenir: a) Ba vuru ve de erlendirme usul ve esaslar ile lisanslar n verilmesi, tadili, sona erdirilmesi, iptali, s releri, s re uzat m , yenilenmesi ve lisans kapsam ndaki hak ve y k ml l klerin belirli bir s re ask ya al nmas na ili kin usul ve esaslar b) Faaliyetin t r ve i in niteli ine g re belirlenecek lisans bedelleri c) Lisans sahibi t zel ki ilerin lisanslar kapsam nda sahip olduklar haklar , y k ml l kleri, g revleri, sermaye yeterlilikleri, istihdam edilmesi gereken nitelikli personele ili kin h k mler ile tarifesi d zenlemeye tabi lisans sahiplerinin haklar n n temlikine ili kin usul ve esaslar (2) Bu Kanun kapsam nda verilecek lisanslar n tabi olaca ve lisans sahiplerinin uymakla y k ml oldu u esaslar unlard r.

9 A) Bu Kanundaki istisnalar hari piyasa faaliyetleri ile i tigal edecek t zel ki iler, faaliyetlerine ba lamadan nce, her faaliyet i in ve s z konusu faaliyetlerin birden fazla tesiste y r t lecek olmas h linde, her tesis i in ayr lisans almak zorundad r. b) Tarifesi d zenlemeye tabi faaliyet g steren t zel ki iler, tarifesi d zenlemeye tabi her faaliyet ve bu faaliyetin lisans kapsam nda s n rland her b lge i in ayr hesap ve kay t tutmakla y k ml d r. c) Lisanslar, en ok k rk dokuz y l i in verilir. retim, iletim ve da t m lisanslar i in ge erli olan asgari s re on y ld r. ) T zel ki iler, Kurul taraf ndan belirlenen lisans alma, lisans yenileme, lisans tadili, lisans sureti kartma ve y ll k lisans bedellerini Kuruma demek zorundad r. d) Lisans sahibi t zel ki iler; tesislerini, yasal defter ve kay tlar n Kurum denetimine haz r bulundurmak, Kurum taraf ndan talep edildi inde denetime a mak ve Kurumun faaliyetlerini yerine getirebilmesi i in ihtiya duyaca her t rl bilgi ve belgeyi zaman nda, tam ve do ru olarak Kuruma vermek zorundad r.

10 E) T zel ki iler lisans alman n yan s ra faaliyet alanlar na g re mevzuat n gereklerini yerine getirmekle y k ml d r. f) Birden ok yap veya m temilat n