TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ - mevzuat.gov.tr

1 8423 kanunu Kanun Numaras : 4857 Kabul Tarihi : 22/5/2003 Yay mland Resm Gazete : Tarih : 10/6/2003 Say : 25134 Yay mland D stur : Tertip : 5 Cilt : 42 B R NC B L M Genel H k mler Ama ve kapsam Madde 1 - Bu Kanunun amac i verenler ile bir i s zle mesine dayanarak al t r lan i ilerin al ma artlar ve al ma ortam na ili kin hak ve sorumluluklar n d zenlemektir. Bu Kanun, 4 nc Maddedeki istisnalar d nda kalan b t n i yerlerine, bu i yerlerinin i verenleri ile i veren vekillerine ve i ilerine faaliyet konular na bak lmaks z n uygulan r. yerleri, i verenler, i veren vekilleri ve i iler, 3 nc maddedeki bildirim g n ne bak lmaks z n bu Kanun h k mleri ile ba l olurlar. Tan mlar Madde 2 - Bir i s zle mesine dayanarak al an ger ek ki iye i i, i i al t ran ger ek veya t zel ki iye yahut t zel ki ili i olmayan kurum ve kurulu lara i veren, i i ile i veren aras nda kurulan ili kiye i ili kisi denir.

2 Veren taraf ndan mal veya hizmet retmek amac yla madd olan ve olmayan unsurlar ile i inin birlikte rg tlendi i birime i yeri denir. verenin i yerinde retti i mal veya hizmet ile nitelik y n nden ba l l bulunan ve ayn y netim alt nda rg tlenen yerler (i yerine ba l yerler) ile dinlenme, ocuk emzirme, yemek, uyku, y kanma, muayene ve bak m, beden ve meslek e itim ve avlu gibi di er eklentiler ve ara lar da i yerinden say l r. yeri, i yerine ba l yerler, eklentiler ve ara lar ile olu turulan i organizasyonu kapsam nda bir b t nd r. (Ek f kra: 23/7/2010-6009/48 md.; M lga d rd nc f kra: 20/6/2012-6331/37 md.) veren ad na hareket eden ve i in, i yerinin ve i letmenin y netiminde g rev alan kimselere i veren vekili denir. veren vekilinin bu s fatla i ilere kar i lem ve y k ml l klerinden do rudan i veren sorumludur.

3 Bu Kanunda i veren i in ng r len her e it sorumluluk ve zorunluluklar i veren vekilleri hakk nda da uygulan r. veren vekilli i s fat , i ilere tan nan hak ve y k ml l kleri ortadan kald rmaz. 8424 Bir i verenden, i yerinde y r tt mal veya hizmet retimine ili kin yard mc i lerinde veya as l i in bir b l m nde i letmenin ve i in gere i ile teknolojik nedenlerle uzmanl k gerektiren i lerde i alan ve bu i i in g revlendirdi i i ilerini sadece bu i yerinde ald i te al t ran di er i veren ile i ald i veren aras nda kurulan ili kiye as l i veren-alt i veren ili kisi denir. Bu ili kide as l i veren, alt i verenin i ilerine kar o i yeri ile ilgili olarak bu Kanundan, i s zle mesinden veya alt i verenin taraf oldu u toplu i s zle mesinden do an y k ml l klerinden alt i veren ile birlikte sorumludur.

4 As l i verenin i ilerinin alt i veren taraf ndan i e al narak al t r lmaya devam ettirilmesi suretiyle haklar k s tlanamaz veya daha nce o i yerinde al t r lan kimse ile alt i veren ili kisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak as l i veren alt i veren ili kisinin muvazaal i leme dayand kabul edilerek alt i verenin i ileri ba lang tan itibaren as l i verenin i isi say larak i lem g r rler. letmenin ve i in gere i ile teknolojik nedenlerle uzmanl k gerektiren i ler d nda as l i b l nerek alt i verenlere verilemez. (Ek f kra: 1/7/2006-5538/18 md.) Kanuna veya kanunun verdi i yetkiye dayan larak kurulan kamu kurum ve kurulu lar ile bunlar n do rudan veya dolayl olarak sermayesinin en az y zde ellisine sahip olduklar ortakl klarda, 4734 say l Kamu hale kanunu veya di er kanun h k mleri er evesinde, hizmet al m amac yla yap lan s zle meler gere ince, y klenici arac l yla al t r lanlar, bu ekilde al m olmalar na dayanarak; a) Bu kurum, kurulu ve ortakl klara ait kadro veya pozisyonlara atanmaya, b) Bu kurum, kurulu ve ortakl klara ait i yerlerinin kadro veya pozisyonlar nda al anlar i in toplu i s zle mesi, personel kanunlar veya ilgili di er mevzuat h k mlerine g re belirlenen her t rl mal haklar ile sosyal yard mlardan yararlanmaya, hak kazanamazlar.

5 (Ek f kra: 1/7/2006-5538/18 md.) Sekizinci f krada belirtilen i yerlerinde y kleniciler d nda kalan i verenler taraf ndan al t r lanlar ile bu i yerlerinin t bi olduklar ihale mevzuat er evesinde kendi nam ve hesab na s zle me yaparak stlendi i ihale konusu i te do rudan kendileri al anlar da ayn h k mlere t bidir. Sekizinci f krada belirtilen kurum, kurulu veya ortakl klar n sermayesine kat ld klar ortakl klar n kadro veya pozisyonlar nda al an i ilerin, ortak durumundaki kamu kurum, kurulu veya ortakl klar n kadro veya pozisyonlar na atanma ya da bu kurum, kurulu veya ortakl klarda ge erli olan mal haklar ile sosyal yard mlardan yararlanma talepleri hakk nda da sekizinci f kra h k mleri uygulan r. Hizmet al m na dayanak te kil edecek s zle me ve artnamelere; a) e al nacak ki ilerin belirlenmesi ve i ten karma yetkisinin kamu kurum, kurulu lar ve ortakl klar na b rak lmas , b) Hizmet al m s zle meleri er evesinde ya da ge ici i i olarak ayn i yerinde daha nce al m olanlar n al t r lmas na devam olunmas , y n nde h k mler konulamaz.

6 8424-1 yerini bildirme Madde 3 - Bu Kanunun kapsam na giren nitelikte bir i yerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, al ma konusunu k smen veya tamamen de i tiren veya herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve i yerini kapatan i veren, i yerinin unvan ve adresini, al t r lan i i say s n , al ma konusunu, i in ba lama veya bitme g n n , kendi ad n ve soyad n yahut unvan n , adresini, varsa i veren vekili veya vekillerinin ad , soyad ve adreslerini bir ay i inde b lge m d rl ne bildirmek zorundad r. (De i ik ikinci f kra: 15/5/2008-5763/1 md.) Bu Kanunun 2 nci maddesinin alt nc f kras na g re i alan alt i veren; kendi i yerinin tescili i in as l i verenden ald yaz l alt i verenlik s zle mesi ve gerekli belgelerle birlikte, birinci f kra h km ne g re bildirim yapmakla y k ml d r.

7 B lge m d rl nce tescili yap lan bu i yerine ait belgeler gerekti inde i m fetti lerince incelenir. nceleme sonucunda muvazaal i lemin tespiti halinde, bu tespite ili kin gerek eli m fetti raporu i verenlere tebli edilir. Bu rapora kar tebli tarihinden itibaren otuz i g n i inde i verenlerce yetkili i mahkemesine itiraz edilebilir. (De i ik be inci c mle: 16/9/2014-6552/1 md.) tiraz zerine g r lecek olan dava basit yarg lama usul ne g re d rt ay i inde sonu land r l r. Mahkemece verilen karar n temyizi h linde Yarg tay alt ay i inde kesin olarak karar verir. Kamu idarelerince bu raporlara kar yetkili i mahkemelerine itiraz edilmesi ve mahkeme kararlar na kar di er kanun yollar na ba vurulmas zorunludur. Rapora otuz i g n i inde itiraz edilmemi veya mahkeme muvazaal i lemin tespitini onam ise tescil i lemi iptal edilir ve alt i verenin i ileri ba lang tan itibaren as l i verenin i ileri say l r.

8 (1)(2) (Ek f kra:11/6/2003-4884/10 md.) Ancak, irketlerin tescil kay tlar ise ticaret sicili memurluklar n n g nderdi i belgeler zerinden yap l r ve bu belgeler ilgili ticaret sicili memurlu unca bir ay i inde al ma ve Sosyal G venlik Bakanl ilgili b lge m d rl klerine g nderilir. (Ek f kra: 15/5/2008-5763/1 md.) As l i veren-alt i veren ili kisinin kurulmas , bildirimi ve i yerinin tescili ile yap lacak s zle mede bulunmas gerekli di er hususlara ili kin usul ve esaslar, al ma ve Sosyal G venlik Bakanl taraf ndan kar lacak y netmelikle belirlenir. (1) 10/9/2014 tarihli ve 6552 say l Kanunun 1 inci maddesiyle, bu f krada yer alan alt i g n ibareleri otuz i g n eklinde de i tirilmi tir. (2) 10/9/2014 tarihli ve 6552 say l Kanunun 1 inci maddesinde 4857 say l Kanununun 3 nc maddesinin ikinci f kras n n be inci c mlesinin de i tirilmesi h k m alt na al nm olmakla birlikte, iki c mle eklindeki d zenleme yerine i lenmi tir.

9 8424-2 stisnalar Madde 4 -A a da belirtilen i lerde ve i ili kilerinde bu Kanun h k mleri uygulanmaz; a) Deniz ve hava ta ma i lerinde, b) 50'den az i i al t r lan (50 dahil) tar m ve orman i lerinin yap ld i yerlerinde veya i letmelerinde, c) Aile ekonomisi s n rlar i inde kalan tar mla ilgili her e it yap i leri, d) Bir ailenin yeleri ve 3 nc dereceye kadar (3 nc derece dahil) h s mlar aras nda d ardan ba ka biri kat lmayarak evlerde ve el sanatlar n n yap ld i lerde, e) Ev hizmetlerinde, f) (..) (1) raklar hakk nda, (1) g) Sporcular hakk nda, h) Rehabilite edilenler hakk nda, ) 507 say l Esnaf ve Sanatk rlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun ki inin al t i yerlerinde. (1) 20/6/2012 tarihli ve 6331 say l Kanunun 37 nci maddesiyle, bu bentte yer alan sa l ve g venli i h k mleri sakl kalmak zere ibaresi madde metninden kar lm t r.

10 8425 u kadar ki; a) K y larda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yap lan y kleme ve bo altma i leri, b) Havac l n b t n yer tesislerinde y r t len i ler, c) Tar m sanatlar ile tar m aletleri, makine ve par alar n n yap ld at lye ve fabrikalarda g r len i ler, d) Tar m i letmelerinde yap lan yap i leri, e) Halk n faydalanmas na a k veya i yerinin eklentisi durumunda olan park ve bah e i leri, f) Deniz kanunu kapsam na girmeyen ve tar m i lerinden say lmayan, denizlerde al an su r nleri reticileri ile ilgili i ler, Bu Kanun h k mlerine tabidir. E it davranma ilkesi Madde 5 (Ek: 6/2/2014-6518/57 md.) ili kisinde dil, rk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal d nce, felsef inan , din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayal ayr m yap lamaz. veren, esasl sebepler olmad k a tam s reli al an i i kar s nda k sm s reli al an i iye, belirsiz s reli al an i i kar s nda belirli s reli al an i iye farkl i lem yapamaz.